در دنیای امروز فضای سایبر به مثابه مرزهای جغرافیایی یک کشور محسوب می‌شود و و تمام کشورهای دنیا پذیرفته اند که این فضا باید دارای چارچوب و قوانین مشخص باشد تا بتوانند حاکمیت خود را بر آن اعمال کنند.

از طرفی این چارچوب و قوانین هیچ گونه ارتباطی با تمامیت خواهی حاکمیت ها و دیکتاتوری آنها ندارد چراکه امنیت این فضا اثر مستقیم بر تمامی ابعاد امنیت از نظر روانی،اقتصادی،سیاسی،نظامی،اجتماعی و … دارد و نمیتوان آن را به حال خود رها کرد.

بسیاری از کشورهای دنیا مانند آمریکا و اتحادیه اروپا قوانین سختگیرانه‌ای بر فضای سایبر خود قرار دادند و بارها بر لزوم حفظ امنیت کاربران (حفظ داده، مقابله با خشونت، اخبار فیک) تاکید کرده اند و این قوانین مرتبط با سیاست های کلی آنان در مورد فضای سایبری کشورشان بوده است.

جالب است بدانید اواخر دهه 50 میلادی، زمانی که اتحاد جماهیر شوروی موشک اسپوتنیک را به فضا فرستاد و نشان داد میتواند شبکه های ارتباطی آمریکا را با موشک‌های بالستیک و دوربرد هدف قرار بدهد، آمریکا به فکر ساخت یک سیستم مخابراتی جدید افتاد که حتی در صورت جنگ هسته‌ای نیز بتواند سیستم ارتباطی خود را حفظ کند.

در واقع می‌توان گفت ایده اولیه اینترنت از دل جنگ سرد بین شوروی با آمریکا متولد شد و بعد ها با همکاری انگلیس و سازمان های امنیتی آمریکا، اینترنت به شکل امروزی در اختیار کاربران قرار گرفت.

با وجود این تفاسیر مطرح کردن کلمه ای به اسم اینترنت آزاد از اساس بیهوده و اشتباه است چرا که اینترنت و فضای سایبر یک کشور نمیتوانند بدون اعمال حاکمیت و قانون گذاری از طرف آن کشور باشد.

البته این نکته که کاربران باید به اطلاعات و اخبار درست و معتبر دسترسی کامل داشته باشند و اینترنت به عنوان یک ابزار در دسترس همگان باشد نافی نبودن قانون و عدم اعمال حاکمیت بر این فضا نمی‌شود اما در مورد شبکه های اجتماعی و لزوم پایبندی آنان به قوانین هر کشور باید گفت که در اغتشاشات اخیر اثرگذاری شایعات و اخبار دروغ و محتواهای خشونت آمیز که باعث از بین رفتن امنیت روانی و برهم زدن نظم اجتماعی شد،شاهد بودیم.

برای مثال در موضوع مسمومیت های مدارس فارغ از خرابکاری کاملا با موضوع هیستری جمعی که تحت تاثیر رسانه و شبکه‌های اجتماعی به دانش‌آموزان و اولیا القا شده مواجه هستیم نمونش در ویدیو زیر که دانش آموز از اتفاقی که برای بقیه دانش آموزان در طبقات بالایی مدرسه افتاده، متعجب شده و میگوید ما طبقه همکف گاز اشک آور تو کلاس زدیم ولی طبقه سوم میگفتن ما حالمون بده؟

یا در مورد دیگری شاهد دعوت به اغتشاش و آشوب در پیج های اینستاگرامی بودیم که طبق قوانین اینستاگرام انتشار این محتوا ممنوع است ولی برای کاربران ایرانی این ممنوعیت اعمال نمی شد و پست ها با تعداد بالا به نمایش گذاشته می‌شد.

حال باید این سوال را از افرادی که معتقد به اینترنت آزاد و ولنگار هستند پرسید با وجود این موارد آیا نباید نگران امنیت روانی مردم کشورمان بود و بر این فضا قانو گذاری و نظارت بیشتری اعمال کرد؟ شما توقع دارید کشوری که 42 سال است در معرض تمامی تحریم‌ها و دشمنی‌ها بوده و آسیب های زیادی هم دیده، فضای مجازی خود را رها و به اسم “حق دسترسی به اینترنت آزاد” هیچ قانون و مقرراتی برای این فضا وضع نکند؟!

بنظر شما چرا آمریکا در مورد اینستاگرام سکوت میکند ولی تیک تاک را مورد بازخواست قرار می دهد و حتی از تعداد پورتهای سرورهای این پلتفرم چینی از مسئول آن سوال می پرسد؟

دو پلتفرم اینستاگرام و تیک تاک از لحاظ محتوایی در سطح یکسانی قرار دارند ولی آمریکا با وجود قوانین سختگیرانه هنوز نتوانسته آنطور که دلش میخواهد در این پلتفرم اعمال حاکمیت کند.

با وجود این تقاسیر باید پذیرفت که چیزی به نام اینترنت آزاد معنایی ندارد چرا که اینترنت اصلا آزاد نیست و تعریفی که برخی از آزادی دارند بیشتر به بی قانونی و ولنگاری شبیه است تا دسترسی به اطلاعات و مطالب مفید و کاربردی.