رقابت درون حزبی 

منظور از انتخابات مقدماتی رقابت های درون حزبی است که افراد برای کسب حداکثر حمایت های اعضای حزب و همچنین رهبران حزب به رقابت می پردازند. فرآیند های رقابت هم متفاوت است. در برخی ایالت ها بدون رای اعضای حزب، صرفا رهبران ایالتی حزب بعد از جلسات زیاد کاندیدای خود را از میان کاندیداهای مطرح هر حزب، انتخاب می کنند و به کنوانسیون ملی حزب که در تابستان سال انتخابات برگزار می شود معرفی می کنند. این روش اکنون تنها در تعداد انگشت شماری ایالت اجرا می شود.

در انتخابات مقدماتی به غیر از معرفی کاندیدا، اعضای هیات انتخابی ایالت (آرای الکترال) جهت شرکت در کنوانسیون ملی حزب نیز انتخاب می‌شوند. این اعضای هیات انتخابی وظیفه دارند که با شرکت در کنوانسیون ملی حزب، به صورت رسمی اعلام کنند که ایالت مزبور آنان از چه کاندیدایی در انتخابات ریاست جمهوری حمایت می کند؟

تعداد اعضای هیات‌های انتخاب هم باتوجه به جمعیت هر ایالت متفاوت است

مثلا ممکن است یک ایالت 100 عضو هیات انتخابی داشته باشد و ایالت دیگر 30 عضو هیات انتخاب که علت آن متفاوت بودن جمعیت هر ایالت است. با این حال شیوه تخصیص آرای الکترال به کاندیداها در فرآیندهای حزب جمهوری خواه و دموکرات فرق می کند.

برنده همه را میبرد!

در انتخابات مقدماتی حزب جمهوری خواه هر کاندیدایی که بتواند اکثریت آرای اعضای حزب را تصاحب کند تمام اعضای هیات انتخابی (الکترال) نیز از آن او می شوند و در کنوانسیون ملی حزب به او رای خواهند داد. برعکس در انتخابات مقدماتی حزب دموکرات بسته به میزان رای هر کاندیدا تعداد مشخصی از اعضای هیات انتخابی به آن کاندیدا اختصاص داده می شود. مثلا اگر در یک ایالت 100 هزار نفر در انتخابات درون حزبی شرکت کنند و آن ایالت 100 عضو هیات انتخابی داشته باشد بسته به میزان رای یک کاندیدا در انتخابات مقدماتی تعدادی از اعضای هیات انتخابی به وی تعلق می گیرند. اگر کاندیدای الف 55 هزار رای و کاندیدای ب 45 هزار رای به دست آورند به کاندیدای الف 55 و به کاندیدای ب 45 عضو هیات انتخابی و یا رای الکترال تعلق خواهد گرفت. این در حالی است که در وضعیت مشابه در فرآیند حزب جمهوری خواه، کاندیدای الف همه اعضای هیات انتخاب را از آن خود می کند و کاندیدای ب علی رغم رای 45 درصدی بازنده مطلق خواهد بود و هیچ تعدادی از هیات انتخاب را برنده نخواهد داشت. این سیستم انتخاباتی حزب جمهوری خواه بر مبنای اصل “فقط یک برنده” تنظیم شده است.

انتخابات مقدماتی 

انتخابات مقدماتی در بیش از نیمی از ایالت ها در یک سه شنبه در نیمه دوم ماه مارس برگزار می شود که به “سه شنبه بزرگ” معروف است. معمولا در سه شنبه بزرگ تقریبا تا حدود زیادی تکلیف کاندیدای حزب مشخص خواهد شد. از این رو بسیاری از ایالت ها تلاش می کنند که انتخابات مقدماتی خود را قبل از سه شنبه بزرگ برگزار کنند چون بعد از سه شنبه بزرگ تقریبا انتخابات های باقی مانده اهمیت کمتری خواهند داشت.

کنوانسیون ملی 

در مرحله بعد و در کنوانسیون ملی حزب که در تابستان سال برگزاری انتخابات برگزار می شود بیش از 5500 نماینده (دارای رای الکترال) در حزب دموکرات و بیش از 2300 نماینده (دارای رای الکترال) در حزب جمهوری خواه شرکت می کنند. معمولا این نماینده ها عینا همان رایی که در ایالت های خود به کاندیداهای مختلف داده شد، به کنوانسیون ملی منتقل می کنند. علاوه بر هیات های انتخاب (الکترال) که از ایالت ها رهسپار کنوانسیون ملی می شوند، افرادی چون سناتورها و نمایندگان مجلس نمایندگان که به هر یک از احزاب تعلق دارند، روسای جمهور سابق، رهبران حزب، روسای کمیته های ملی و برخی دیگر از شخصیت های سیاسی نیز در کنوانسیون ملی حق رای دارند.

هیات انتخاب کنندگان یا الکترال کالج

در سیستم انتخابات الکترال، هر ایالت تعداد مشخصی انتخاب کننده دارد. تعداد نفرات در فهرست انتخاب کنندگان هر ایالت برابر است با تعداد سناتورها و نمایندگان مجلس نمایندگان در آن ایالات. هر ایالت فارغ از هر چیز دو سناتور دارد، اما تعداد نمایندگان هر ایالت در مجلس نمایندگان بستگی به تعداد مناطق آن ایالت دارد. جمعیت بیشتر هر ایالت به منزله مناطق بیشتر و طبیعتا تعداد نمایندگان بیشتر در مجلس نمایندگان خواهد بود؛ به عنوان نمونه ایالت کالیفرنیا با نزدیک به ۳۹ میلیون نفر جمعیت که پرجمعیت ترین ایالت ایالات متحده نیز محسوب می شود، دارای ۵۳ منطقه و به همین ترتیب ۵۳ نماینده در مجلس نمایندگان است. بنابراین اگر تعداد سناتورها را به ۵۳ اضافه کنیم متوجه می شویم چرا فهرست هیات انتخاب کننده ایالت کالیفرنیا ۵۵ نفر را دربر می گیرد یا به عبارت دیگر، این ایالت دارای ۵۵ رای الکترال است. این تعداد برای ایالت تگزاس ۳۸ است؛ ۳۶ نماینده مجلس نمایندگان و دو سناتور. مجموع انتخاب کنندگان همه ایالات برابر ۵۳۸ نفر است.

چه کسانی می توانند کاندیدای ریاست جمهوری شوند و چه کسانی می توانند رای دهند؟

براساس قانون اساسی آمریکا هر کس که در آمریکا به دنیا آمده ، 14 سال متوالی در آمریکا زندگی کرده باشد و حداقل 35 سال سن داشته باشد، می‌تواند در انتخابات نامزد شود؛ ولی اگر شخصی بخواهد از طرف حزبی نامزد شود، باید ابتدا در پروسه درون حزبی شرکت کند و در صورت موفقیت به عنوان نامزد حزب دموکرات یا جمهوری خواه معرفی می‌شود.

همچنین طبق قانون همه شهروندان آمریکایی بالای 18 سال می‌تواننددر انتخابات ریاست‌جمهوری شرکت کنند. اما خیلی از ایالات با وضع قوانینی داشتن کارت شناسایی را اجباری کرده‌اند و رای‌دهندگان باید هویت خود را پیش از رای دادن اثبات کنند که این قانون بیشتر مورد حمایت جمهوری خواهان است که اعتقاد به تقلب دارند، از سوی دیگر دموکرات ها مخالف ارائه کارت شناسایی هستند چرا که می گویند احتمال داشتن کارت‌های شناسایی مثل گواهینامه رانندگی بین گروه‌های اقلیت و فقیر کمتر است.

این نکته باید مورد توجه قرار گیرد که پنجاه و نهمین انتخابات ریاست جمهوری آمریکا تنها تعیین کننده رئیس کشور نیست بلکه رای دهندگان اعضای جدید گنگره را نیز مشخص می کنند. در حال حاضر دموکرات ها بیشترین کرسی در مجلس نمایندگان را در اختیار دارند و به دنبال آن هستند با تصاحب اکثریت کرسی ها درمجلس سنا و کنگره در صورت پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری مانع از اجرای برنامه های او شوند. در انتخابات امسال تمامی ۴۳۵ کرسی مجلس نمایندگان و ۳۳ کرسی سنا به رای گذاشته خواهد شد.

انتخابات نهایی 

معمولا تعداد آرای مستقیم مردم به یک کاندیدا با تعداد آرای الکترال اختصاص داده شده به آن کاندیدا برابری می کند حتی اگر فردی رای مستقیم بیشتری داشته باشد آرای الکترال بسیار بیشتری نصیب وی خواهد شد، چون انتخابات ملی ریاست جمهوری دقیقا مانند انتخابات مقدماتی حزب جمهوری خواه بر اساس اصل “فقط یک برنده” تنظیم شده است. مثلا اگر یک کاندیدا از 700 هزار رای ایالت ایکس بتواند 400 هزار رای را از آن خود کند تمام آرای الکترال آن ایالت به وی تعلق خواهد گرفت. تعداد کل آرای الکترال ریاست جمهوری آمریکا 538 رای است که هر فردی بتواند حداقل 270 رای را از آن خود کند به سمت ریاست جمهوری آمریکا خواهد رسید. آرای نهایی در ابتدای ماه ژانویه در کنگره شمارش می‌شوند و کنکره به صورت رسمی اعلام کند که چه کسی به کاخ سفید می‌رود.

اما مشاهده روند انتخابات ریاست جمهوری آمریکا ثابت می‌کند که مردم آمریکا در کشوری که مدعی دموکراسی است، مستقیما نمی‌توانند رئیس جمهور خود را انتخاب کنند!!