هر گاه سخن از مصرف صحیح حامل‌های انرژی به گوش می‌رسد، یاد ریاضت، مصرف نکردن بنزین و گاز و برق و تصاویر ذهنی ناراحت‌کننده دیگر می‌افتیم؛ اما به‌واقع معنای مصرف صحیح چیست؟ پاسخ این سئوال را با رجوع به مثال‌های عینی و مسائل مهم روز میتوان یافت.
از گاز تا برق، از برق تا گاز
این روزها از بالا رفتن میزان مصرف گاز در کشور، زیاد شنیده‌ایم. از اینکه تا حدود 70درصد از گاز تولیدی ما ایرانیان برای مصرف خانگی استفاده می‌شود و برای تأمین این سهم 70درصدی، مصرف گاز در بسیاری از نیروگاه‌ها قطع شده و به‌جای آ« اقدام به استفاده از سوخت نه‌چندان پاک به نام مازوت شده است.
در اینجا قصد نداریم از آلودگی هوا، لزوم مدیریت مصرف برق یا نظایر آن بگوییم. در این مطلب فقط می‌خواهیم روش‌های کاهش مصرف گاز در خانه را مرور کنیم.
1) ساده‌ترین راهکار: مثل اروپایی‌ها در خانه کمی بیشتر لباس بپوشیم
مقامات اروپایی بارها و بارها طی ماه‌های گذشته از مردم خود خواسته‌اند تا با پوشش کامل در خانه را رعایت کنند تا از این راه به کاهش مصرف گاز کمک کنند. این ساده‌ترین روش برای کاستن از میزان مصرف گاز است که میتواند ر ایران هم مورد استفاده واقع شود.
بسیاری از ما در مواجهه با افزایش برودذت هوا، به جای آن که لباس گرم تری بپوشیم، اتاق خود را بیشتر گرم می کنیم و این یکی از دلایل افزایش در میزان مصرف انرژِ است. حقیقت آن است که پوشش ما در خانه در فصل تابستان و زمستان چندان تفاوتی با هم ندارد. ما با کم کردن دمای خانه و پوشیدن لباس گرم می توانید در مصرف گاز صرفه جویی قابل توجهی کنید؛ یعنی با کم کردن فقط یک درجه از دمای خانه، می‌توانید هزینه هایی را که صرف گرمایش منزل می شود تا پنج درصد کاهش دهید.
2) اجاق گاز را چگونه روشن کنیم؟
بسیاری از ما بر این باوریم که غذا با دمای بالا سریع تر پخته می شود. جالب است بدانید بعد از رسیدن به نقطه جوش، دمای بالاتر فقط صرف تبخیر آب غذا می شود و تاثیری در سرعت پخت آن ندارد. پس سعی کنید با شعله ملایم غذای خود را طبخ کنید. همچنین ظرف‌های کوچک را روی شعله های کوچک و ظرف های بزرگ را روی شعله های بزرگ قرار دهید.
3) پرده‌ها مهم هستند
نصب پرده‌های کاملاً چین‌دار که پنجره را کاملاً بپوشاند میتواند جلوی اتلاف حرارت را به مقدار زیادی بگیرد. این پرده‌ها در فصل تابستان نیز جلوی تابش خورشید را می‌گیرند و به خنک نگه داشتن داخل ساختمان کمک شایانی می‌کنندف بویژه اگر آستر براق داشته باشند.
به اندازه بودن و نصب صحیح پرده بسیار مهم است. پرده باید طوری باشد که هوا نتواند پشت آن آزادانه حرکت کند. برای این کار میتوان فاصله ریل پرده تا دیوار را با چیزی مانند تخته پرکرد یا گیره‌ها را طوری به پرده زد که خود پرده تا دیوار تا ادامه پیدا کند. همچنین میتوان پایین پرده را با وسیله‌ای بر روی دیوار ثابت کرد.
4) راه خروج گرما را مسدود کن
تا جایی که برایتان امکان دارد منافذ خروج هوا را ببندید از درزگیری پنجره ها گرفته تا پوشاندن کانال کولر که یکی از شاهراه های نفوذ هوای سرد به داخل خانه است.
5)رادیاتورها را پنهان نکنیم
برخی گمان می کنند که عامل اصلی زشت شدن دکور خانه رادیاتورها هستند! بر این اساس تا می توانند آن ها را در پشت وسایل مختلف پنهان می کنند. برای کاهش مصرف انرژی باید مبلمان و وسایلی نظیر آن را نیز از مقابل رادیاتورها بردارید و اجازه دهید که هوای گرم داخل خانه تان پخش شود. مطمئن باشید آن قدرها هم از زیبایی خانه تان کاسته نمی شود.
6)شومینه ممنوع
سعی کنید از شومینه استفاده نکنید. در صورت عدم استفاده از شومینه پوشاندن درب شومینه بسیار کمک کننده است. این کار اثر دودکشی شومینه را شدیداً مهار می‌کند و مانع خروج گرما می‌شود.
7)عایق‌های ویژه پنجره
این عایق ها را که به شکل برچسبهای شفاف ساخته می‌شوند به راحتی میتوان بر روی شیشه پنجره‌ها چسباند و بخشی از خواص پنجره‌های دو جداره را در آنها به وجود آورد. این برچسبها باعث می‌شوند ورود گرما در تابستان تا 80% کاهش یابد. علاوه بر این انواع کم تابش این محصولات (Low-E) قادرند تلفات حرارتی و زمستانی را نیز تا 30% کاهش دهند.
راه دیگر برای بالا بردن کارآیی پنجره‌های موجود، نصب ورقه‌های پلاستیکی شفاف بر روی پنجره‌ها است. این ورقه‌های شفاف را میتوان توسط چسبهای دوطرفه طوری به شیشه چسباند که چند میلیمتر با آن فاصله داشته باشند.
کار ساده‌تری که میتوان انجام داد این است که در چند هفته از سال که هوا خیلی سرد است بر روی پنجره‌ها نایلون کشید و دور تا دور آن را با چسب نواری پهن چسباند. با این کار در درجه اول شرایط آسایش بالاتری برای ساکنین ایجاد می‌شود و در کنار آن در مصرف سوخت نیز صرفه‌جویی می‌شود.
8) و اما حمام
در حمام به جای باز گذاشتن دائم دوش آب، مقداری آب گرم در وان بریزید و پس از شستشوی کامل ، فقط برای آب‌کشی نهایی از دوش استفاده کنید.
