تمدن کهن و پیشینه مذهبی، دو ویژگی شاخص و مشترک ایران و مصر است که در کنار وجود منابع و ظرفیت های اقتصادی و تجاری، موقعیت این دو کشور را ویژه کرده است.
اما با این وجود، تنش در روابط ایران و مصر، سابقه‌ای دیرینه دارد.
پیش از انقلاب اسلامی ایران و در دوران پهلوی در سال 1339، روابط میان ایران و مصر به مدت ده سال قطع بود تا اینکه با مرگ جمال عبدالناصر و به قدرت رسیدن انور سادات، روابط میان دو کشور از سر گرفته شد.
روابط ایران با مصر ادامه داشت تا اینکه در اوایل انقلاب اسلامی ایران، فرار پهلوی دوم به این کشور و عضویت مصر در پیمان کمپ دیوید، قطع روابط دو کشور را موجب شد؛ کمپ دیوید، اولین پیمان صلح میان کشورهای عربی با اسرائیل بود که منجر به صلح مصر و اسرائیل شد، پیمانی که امروز تنها نامی از آن باقی مانده و تا حد زیادی کم رنگ شده است.
طی دهه‌های گذشته، ایران و مصر در چند نوبت تلاش‌هایی برای احیای روابط داشته‌اند که هیچ کدام از آن‌ها ثمربخش نبوده است؛ از جمله دیدار محمد خاتمی رئیس جمهور وقت ایران با حسنی مبارک در حاشیه اجلاس ژنو در سال ۱۳۸۲.
انقلاب ۱۳۸۹ مصر و برکناری حسنی مبارک، نقطه مناسبی برای شروع روابط ایران و مصر بود. روابطی که هرچند دست و پا شکسته، اما از سر گرفته شد تا در جریان اجلاسیه جنبش غیر متعهدها، محمد مرسی به ایران سفر کند و همین امر، زمینه سفر محمود احمدی نژاد رئیس جمهور وقت جمهوری اسلامی به شهر قاهره را فراهم آورد؛ به عبارت بهتر این اولین حضور رسمی یک مقام بلند پایه ایرانی پس از ۳۴سال در کشور مصر بود.
پس از آن و با برکناری مرسی از حکومت مصر، عبدالفتاح سیسی، ریاست جمهوری این کشور را بر‌عهده گرفت و از حسن روحانی، رئیس جمهور ایران برای حضور در مراسم تحلیف خود دعوت کرد.
اما روحانی به این دعوت پاسخ مثبتی نداد و در طول 8 سال ریاست جمهوری خود نیز هیچ تلاشی برای احیای روابط دو کشور از سوی وی صورت نگرفت.
با شروع دولت ابراهیم رئیسی در سال ۱۴۰۰ و تغییر رویکرد دستگاه دیپلماسی در سیاست خارجی و پس از احیای روابط ایران با عربستان سعودی، اکنون خبرها حکایت از مذاکرات اولیه جهت احیای روابط ایران و مصر دارند؛ مسئله ای که با توجه به موقعیت و ظرفیت خاص هر دو کشور، می‌تواند روند تحولات جهانی را به سمتی جدید هدایت کند.
موقعیت جغرافیایی و همسایگی با دریای سرخ، مدیترانه و اتصال آن‌ها به کانال سوئز، و نقطه‌ای برای تلاقی آسیا، آفریقا و اروپا، از ویژگی‌های شاخص و منحصر کشور پهناور مصر است.
موقعیتی که می‌تواند با از سرگیری روابط با ایران، تبدیل به فرصتی ویژه برای دیپلماسی اقتصادی و تجاری جمهوری اسلامی ایران باشد.
