برنامه امواج شبهه در گفت‌وگو با امیرحسین جوانشیر(فعال رسانه و سیاسی)، دکتر زهرا میرزایی(کارشناس و فعال رسانه) و در ارتباط تلفنی با دکتر سینا قربانی(تحلیلگر و فعال حوزه رسانه) در خصوص پروژه اغتشاشات در ایران، مدل بررسی مدل‌سازی رسانه‌های بیگانه از زنان در میدان پرداخت.
زهرا میرزایی، کارشناس و فعال رسانه درباره چگونگی ورود جریان‌های بیگانه در کشورهای غرب آسیا، خاورمیانه و کشورهای مسلمان گفت: از نزدیک به دو قرن پیش کشورهایی که به دنبال منافع خود در این کشورها بودند، یا دولت‌های استکباری و کشورهایی که به دنبال استعمار این کشورها بودند، برای حفظ منافع خود تاکتیکی را پیش گرفتند و به این نتیجه رسیدند که باید فرهنگ، ادبیات و ارزش‌های جامعه میزبان خود را تضعیف کنند تا خود را به عنوان کشور توسعه یافته در این فضا قرار دهند، بر همین اساس بر ارزش‌ها و واقعیت‌های خاص جامعه دست گذاشتند.
وی افزود: دو قرن پیش، وضعیت اقتصادی و اجتماعی این کشورها به نسبت کشورهای دیگر از سطح پایین تری برخوردار بود و صرفا نیز کشور ایران نبوده و می‌توان این مسأله را در عثمانی، مصر، افغانستان، پاکستان و هند مشاهده کنیم.
میرزایی اضافه کرد: زن در خانواده به واسطه تعاملات اجتماعی کمتر، ظرفیت ویژه‌ای برای تمرکز بر او وجود داشت. همچنین زن به واسطه جایگاه احساسی در جامعه مورد شفقت و مهر بیشتری از سمت جامعه قرار می‌گیرد، علاوه بر این زن به عنوان مادر خانواده و به دوش کشیدن فضای عاطفی خانواده، جایگاه تربیت و پرورش نسل بعد را نیز به عهده دارد. بنابراین؛ تمرکز این جریانات بر حوزه زنان تقویت شد و از اتفاقات کف جامعه سوءاستفاده کردند و دلیل پیشرفت خود را تغییرات اجتماعی عنوان کردند، از جمله تغییراتی در پوشش.
رسانه؛ مهمترین ابزار برای تأمین منافع دشمنان
وی همچنین گفت: جریان‌هایی که در مقابل استعمارستیزی به فعالیت می‌پرداختند، حجاب را به عنوان نمادی برای مقابله با گروه‌هایی که در جهت تضعیف یک نظام سیاسی برمی‌آمدند، انتخاب کردند، یکی از این نمادها سازمان مجاهدین خلق و یا منافقین امروزی است که هنوز روسری را به عنوان نماد مبارزه به سر دارند. با توجه به این جریان و رویکرد ثابتی که از گذشته کشورهای استعماری یا استکباری بر علیه کشورهای دارای منافع سیاسی و اقتصادی در پیش گرفتند حال به این جا رسیده ایم که در فضایی به سر می‌بریم که رسانه مهمترین ابزار برای تامین این منافع است و رسانه را برای تضعیف فرهنگ یک جامعه برای تأمین منافع خود به دست گرفته‌اند.
برجسته‌سازی فضای ناعادلانه زنان در جامعه شگرد رسانه‌های بیگانه
این کارشناس خاطرنشان کرد: ادبیاتی که این کشورها و این جریانات در پیش گرفته‌اند، برای نشان دادن و بازنمایی زنان به عنوان زن آسیب خورده، زن ستم‌کش و زن زجر دیده است که تنها راه نجات آنها مبارزه کردن با نظام است. مبارزه کردن با همان ارزش‌هایی که آنها قصد تضعیف آن را دارند.
وی افزود: در گذشته جریان‌ها برای تضعیف یک نهاد حاکمیت، هنجارها و هویت یک جامعه از گروه‌های مرجع مانند اساتید دانشگاه، شاعر، نویسنده، هیأت و مراجع استفاده می کردند و این افراد را محور خود برای فعالیت قرار می دادند. اما این فضا اکنون تغییر یافته و رسانه مهمترین ابزار تاثیرگذاری اجتماعی به حساب می‌آید. بنابراین؛ رسانه بر فضایی تمرکز کرد که از آن طریق توجه جامعه را به خود جلب کند.
میرزایی اضافه کرد: یکی از کلیدواژه‌هایی که در 20 سال اخیر در اسناد بین‌المللی بسیار بر آن تأکید شده، بحث عدالت است. واژه‌ای بسیار گسترده در تمامی گفتمان‌هایی که خواستار ثابت کردن خود و همچنین حمایت جامعه است، اتفاقی که در چند سال اخیر در کشور رخ داده و فضای جامعه را فضای ناعادلانه و تبعیض آمیز در خصوص زنان معرفی می کند. طبیعتا وقتی افراد یک جامعه سواد سیاسی کاملی نداشته باشند، این فضا برای آنها باور پذیر خواهد بود.
برجسته‌سازی زنان کشور در مقابل جریان‌های رسانه‌های بیگانه
وی عنوان کرد: رسانه‌ای که بر علیه زنان ایرانی به فعالیت می‌پردازد از راهبردهای متفاوتی بهره می‌گیرد. به طور مثال بی بی سی نظریه‌پردازی می‌کند و فضای مطالبات زنان را در مقابل با نهاد حاکمیت قرار می‌دهد و پیش فرض ذهنی این جریانات مبارزه با نهاد حاکمیتی است. یا رسانه من و تو خرده روایت‌ها را در دست می‌گیرد و به مدیریت آنها می‌پردازد و هر کدام از این جریان‌ها افراد تأثیرگذار اجتماعی را در دست می‌گیرند به طور مثال بی بی فارسی صحبت‌های یک خانم نظریه پرداز در حوزه زنان را در دست می‌گیرد و بعد از آن من و تو فردی را که دارای فالوور زیادی است، پررنگ می‌کند.
اما در مقابل زنانی هستند که در فضای جامعه ما فارغ از جریان سیاسی دارای مخاطبین اجتماعی هستند و ما باید به در مقابل جریان های رسانه های بیگانه اینگونه افراد را برجسته کنیم.
مخاطبان فراموش شده و رسانه های بیگانه‌ای که در کمین هستند
میرزایی افزود: گاهی یک زن شاخص از طبقه متوسط و دارای سطحی از تحصیلات را به جامعه معرفی می‌کنیم ولی از زنان روستایی کشور غافل می‌مانیم و آنها نیز به این نتیجه می‌رسند که مخاطب رسانه‌های داخلی نیستند و مخاطب رسانه‌های دیگر قرار می‌دهد. اگر مخاطب‌های فراموش شده را نبینیم، مخاطب رسانه‌های دیگر می‌شوند.
نیازهای دختران جوان جامعه را دریابیم
وی عنوان کرد: در واقعیت جامعه ایرانی میل به حفظ آرامش، امنیت و عدم تمایل نسبت به هنجارشکنی و آشوب وجود دارد. از طرفی قشری از افراد در جامعه میل به هیجان طلبی دارند و برای تخلیه این هیجان وارد این جریان شده‌اند. اگر برخی از نیازهای واقعی جامعه علی الخصوص دختران جوان را نبینیم و برآورده نکنیم، رسانه‌ها و فضای بیگانه برای استفاده از آن آماده هستند. اگر آن هیجان به سوی رشد افراد هدایت نشود، به سوی تخریب جامعه قدم برمی‌دارد.
تقابل سنت و مدرنیته از دیروز تا امروز
جوانشیر، فعال رسانه و سیاسی در ادامه این گفت و گو درباره جریان سازی اجتماعی رسانه‌های بیگانه عنوان کرد: ستیز با زن ایرانی که توسط استعمارگران و استثمارگران از بدو تشکیلات فراماسونری در کشورهای شرقی به ویژه ایران وجود داشته، ریشه حدود 150ساله در ایران دارد و از اواسط دوران ناصرالدین شاه این شیوه آغاز شده و همان موقع توسط سرویس‌های امنیتی زمان خود بوده و در بین جوامع مسلمان و در کشور ما سال‌ها زندگی کردند و شیوه‌های سنتی ایرانی و اسلامی را مشاهده کردند و برای راه‌های مقابله با آن و تغییر رویکردها و فرهنگ ما مطالعه داشتند.
وی افزود: مسائلی که امروزه در جامعه شاهد آن هستیم، ریشه تاریخی دارد. از ابتدای انقلاب همواره تقابل سنت و مدرنیته وجود داشته است.
تسخیر ذهن مخاطب؛ اولین تاکتیک رسانه‌های بیگانه
جوانشیر درباره تاکتیک‌های رسانه‌های بیگانه در جامعه ایرانی توضیح داد: اولین تاکتیک رسانه‌های بیگانه تسخیر ذهن مخاطب است، آنها خود را به عنوان مرجع و رفرنس اصلی اطلاع رسانی درست و موثق نشان می‌دهند و سعی دارند تا مردم را به اخبار خود عادت دهند و در لابه لای خبرهای مغرضانه و کذبی که می‌گویند گاها خبرهایی که از مجاری رسمی عنوان نمی شود را در دستور کار خود قرار می‌دهند.
بفرمایید تریبون؛ از شیوه‌های رسانه‌های بیگانه
وی اضافه کرد: رسانه‌های بیگانه به افرادی که به دلایل گوناگون تریبونی در داخل ندارند و در حاشیه هستند تریبون می‌دهند و همچنین به روش‌های مختلف سعی می‌کنند تا خود را دلسوز ملت ایران و همگام با جامعه جهانی نشان دهند و این یکی از شیوه‌های دیگر رسانه‌های بیگانه است.
جوانشیر افزود: رسانه‌های بیگانه کاملا به این نتیجه دست یافتند که با این روش‌ها خانواده منسجم ایرانی و اعتقادات عمیق مردم ما خدشه‌دار نخواهد شد. اگر هم در این مسیر به برخی توفیقاتی دست یافتند به دلیل اشتباهات خواص ما و به تاخیر افتادن فعالیت آفندی در حوزه رسانه بود و اکنون بعد از گذشت چند ماه این فتنه خود به خود و توسط خود مردم خاموش شد و تلاش و هزینه رسانه‌های بیگانه شرایط ماه های ابتدایی فتنه را احیاء کنند.
برنامه‌ریزی دشمن برای انتخابات اسفندماه
وی خاطرنشان کرد: دشمنان از حالا برای انتخابات بسیار حساس و سرنوشت ساز اسفندماه در ایران برنامه ریزی می‌کنند، دشمنان می‌دانند که در شهریورماه و نزدیک شدن به سالگرد اغتشاشات شانسی نخواهند داشت و به دنبال بهره برداری اهداف خود در آینده به واسطه انتخابات هستند و این جریان نیازمند آگاهی عمومی است.
تحلیل رفتارهای زنان ایران برای نفوذ در ساختار اجتماعی کشور
قربانی، تحلیلگر و فعال حوزه رسانه در ارتباط تلفنی با برنامه امواج شبهه خاطرنشان کرد: رویکرد نفوذ از مهمترین مقوله‌هایی است که در چند دهه اخیر به عنوان یک استراتژی مهم بر علیه جمهوری اسلامی از سوی غرب مطرح شده که هدف آن ساختار اجتماعی ایران است.
وی افزود: اتاق‌های عملیاتی نظام سلطه به عنوان بازوان فکری استکبار جهانی همواره در این سال‌ها با استفاده از روش‌های مختلف درصدد تغییر و دستکاری ساختارهای اجتماعی و به واسطه آن نفوذ در ایران هستند.
قربانی اضافه کرد: موضوع تحلیل رفتارهای زنان یکی از مسائل مهمی است که در اتاق‌های غرب و نظام سلطه برای نفوذ در ساختار اجتماعی ایران انتخاب شده است.
مسأله بر سر حجاب یا بی‌حجابی نیست، بر سر امنیت یا ناامنی در کشور است
وی تإکید کرد: مسأله بر سر حجاب یا بی‌حجابی نیست بلکه بر سر امنیت یا ناامنیتی در کشور است. رسانه‌ها به برجسته کردن مسأله زنان و کلید واژه حجاب پرداختند تا از طریق آن و تغییر رفتار و ارزش در بانوان امنیت کشور را خدشه‌دار کنند.
قربانی اظهار داشت: اتاق‌های عملیاتی غرب از طریق ایجاد مؤسسات پژوهشی، گروه‌های مردم نهاد، شبکه‌های ماهواره‌ای و کانال‌های تلگرامی و صفحات اینستاگرامی و توییتر و غیره به تولید محتواهایی با مضمون فمنیستی، فریب افکار، تحریک بعد احساسی بانوان، کلیدواژه حجاب اجباری، برابری جنسیتی پرداختند. اخیرا رسانه‌های فارسی زبان معاند در افغانستان از مسئله آزادی زنان برای شلوغ کردن خیابان‌ها استفاده کرده‌اند. تمامی این مسائل به این دلیل است که در سالگرد اغتشاشات هم مرزهای شرقی که وابسته به کشور افغانستان است، درگیر ناآرامی شود و همزمان بتوانند از طریق رسانه‌ها در داخل کشور، با تحریک احساسات جامعه زنان ایرانی که بخشی از مردان نیز از این جریان حمایت می‌کنند، این ناآرامی‌ها را به کف خیابان منتقل کنند.
بخشی از مسأله جنگ ترکیبی بحث زنان است
وی افزود: باید بپذیریم که در وضعیت جنگ ترکیبی قرار داریم و این امر انکارناپذیری است و بخشی از مسأله جنگ ترکیبی بحث زنان است. 2 مسأله مهم در جنگ ترکیبی مبتنی بر ابزار رسانه وجود دارد. مسأله اول؛ کج آگاه سازی و مسأله دوم؛ دروغ پراکنی است. متأسفانه پدآفندی در کشور نداریم که در مقابل دروغ پراکنی دشمن در رابطه با مسائل زنان دفاع کند. در عرصه جنگ ترکیبی وسعت منطقه نبرد، سرعت چرخش اطلاعات، توجه به افکار عمومی، سرعت تولید و توزیع محتوا، استفاده وسیع از جنگ رسانه‌ای با ابزارهای اطلاع رسانی با هدف تغییر اندیشه‌ها انجام می‌شود. بنابراین؛ باید در عدم تقارن دشمن بتوانیم مانند آنها در حوزه رسانه نامنظم حرکت کنیم و نباید از وظایف خود در حوزه رسانه عقب‌نشینی کنیم.
قربانی خاطرنشان کرد: باید به سمت ذائقه ایرانی که بر اثر تهاجم فرهنگی، تهاجم شناختی و تهاجم نرم در حوزه جنگ نرم تغییر یافته، برویم و نباید آن را ترد کنیم، آنها نیز جزوی از جامعه هستند و باید برای آنها نیز رویکرد داشته باشیم.
باید جامعه زنان را از تله مارپیچ سکوت خارج کنیم
وی معتقد است؛ بخش زیادی از جامعه زنان و افرادی که می‌بایست در این حوزه به فعالیت بپردازند، در تله مارپیچ سکوت رسانه‌های معاند گیر کرده‌اند. نظریه مارپیچ سکوت می‌گوید که یک گروه یا جامعه اجتماعی ممکن است که اعضای خود را به دلیل عقایدشان منزوی یا طرد کند و ترس از انزوا در نتیجه منجر به سکوت به جای ابراز عقیده می‌شود و در بسیاری از مواقع به جای ابراز عقیده در زمین دشمن بازی می‌کنند. متأسفانه بخشی از جامعه ما بر اثر تولیدات محتوایی رسانه‌های معاند در این مارپیچ سکوت گیر کرده‌اند و قادر به ابراز عقیده نیستند. ما باید این بستر را برای کنش متقابل در اختیار این بخش قرار دهیم. ما باید جامعه زنان را از تله مارپیچ سکوت خارج کنیم و دستگاه صدا و سیما نقش بسیار مؤثری در این راستا دارد. تبیین نباید یک رویکرد یا شعار باشد، بلکه باید یک فرم باشد. می‌بایست با یک فرم جدید بخش اعظمی از زنان ایرانی را که در این تله گیر کرده‌اند، خارج کنیم.
گفتنی است؛ برنامه «امواج شبهه» گفت‌وگویی تخصصی پیرامون ماهیت‌شناسی و رفتارشناسی رسانه‌های فارسی‌زبان بیگانه است که با هدف روشنگری و افشای تکنیک‌های رسانه‌ای است، روزهای یکشنبه و سه‌شنبه ساعت ۱۶ به مدت ۶۰ دقیقه از آنتن این شبکه به نشانی موج اف‌ام ردیف ۱۰۳,۵ مگاهرتز پخش می‌شود.
