یکی از پژوهشگر حوزه آسیای عربی در خصوص تحولات سرزمین اشغالی در صفحه توییتری خود با اشاره به 9 نکته در تحلیل راهبردی بحران اخیر در مورد درگیری‌های سه روز اخیر اسرائیل با فلسطین و لبنان، در صفحه توییتری خود نوشت: چند نکته مهم راهبردی و تعیین کننده داریم که در شکل‌گیری نظم پسا تنش فعلی از اهمیت به سزایی برخوردار است. این نکات را به صورت کوتاه در این یادداشت مرور می‌کنیم:
اولین نکته، قابلیت حماس برای گسترش دایره عملیات‌های خود به خاک لبنان است. تا این لحظه، شاید مهم‌ترین تغییر پایداری که در تنش فعلی به‌وجود آمده و خود را به فضای پسابحران تحمیل خواهد کرد، همین قابلیت است.
دومین نکته، حضور همزمان «هنیه» و «النخاله» در قالب رئوس هیئت‌های اعزامی «حماس» و «جهاد اسلامی» در لبنان و دیدار با دبیرکل حزب الله در اوج بحران است. همین هماهنگی – که حتی با نوعی تفوق حزب الله همراه است – از نکاتی است که احتمالا در آینده کوتاه‌مدت هم‌چنان تداوم خواهد داشت.
نکته سوم: یکی از مشکلات حزب الله قدیمی در لبنان، مسأله «اردوگاه‌های آوارگان فلسطین» است که به جولانگاه مناسبی برای افراطیون سلفی‌گری تبدیل می‌شد که یکی از نمونه‌های اخیر آن «شیخ احمد الاسیر» بود. اما حالا اردوگاه‌های آوارگان به ابزار غیررسمی مقاومت علیه اسرائیل بدل شده است.
نکته چهارم: عبور نتانیاهو از بحران؟! نتانیاهو نیز از طرف‌های پیروز در بحران است. اعلام حمایت قاطع لاپید، موضع بنت و… نشان می‌دهد بار دیگر تاکتیک «صدور بحران» در اسرائیل جوابگو بوده و فضا را مهیا می‌کند تا اپوزیسیون همراهی بیش‌تری با دولت حاکم داشته باشد.
باید دید فردا (شنبه)، بار دیگر بدنه اجتماعی اپوزیسیون خیابان‌ها را تسخیر و استعفای نتانیاهو را مطالبه خواهد کرد؟ یا این‌که نسخه تظاهرات‌های اپوزیسیون برچیده شد؟ فکر می‌کنم یکی از نقاط عطفی که مسیر بحران طی هفته آینده را مشخص می‌کند، همین تظاهرات شنبه‌های اپوزیسیون است.
نکته پنجم: تقویت حزب الله عدم پاسخ قاطعانه اسرائیل به لبنان و اکتفا به زدن مزرعه موز(!) دلالت‌های مهمی دارد. بی‌تردید عمده ناظران، یکی از علل آن را «افزایش توان بازدارندگی حزب الله» می‌دانند. آیا نتانیاهو تا آخر به همین پاسخ موزی بسنده خواهد کرد؟
نکته ششم: معمای حماس نتانیاهو به راحتی نمی‌تواند از کنار مسأله «حماس» بگذرد! با توجه به پایه‌های لرزان حکومت وی، دولت به مرز سقوط نزدیک خواهد شد. اگر به «ترور هدفمند» بسنده کند، باید افراد درجه اول مانند «یحیی السنوار» را هدف قرار دهد تا بتواند محبوبیت بخرد.
اگر به عملیات گسترده‌تر دست بزند، باید نتایج عینی داشته باشد؛ و الا افتضاحی شبیه به تجربه اولمرت را تکرار خواهد کرد و به مرز بازنشستگی سیاسی می‌رسد!! از این منظر، ورود احتمالی به عملیات زمینی از اهمیت به سزایی برخوردار است.
یکی از علل اصلی اجتناب نتانیاهو از پاسخ محکم به لبنان، همین است که عملیات گسترده در غزه را در دستور کار دارد و نمی‌خواهد دو جبهه نبرد گسترده و سخت را همزمان فعال کند. اما قطعا ورود به غزه، آسان نخواهد بود. و همین موضوع، یکی از گره‌های اصلی این داستان خواهد شد.
نکته هفتم: عقب راندن بن‌گویر؟! مسأله بعد، منشأ بحران فعلی است. گرد و خاک‌ها که بخوابد، قطعا این موضوع به یکی از مناقشه‌های بزرگ فضای سیاسی اسرائیل تبدیل می‌شود. چرا بن‌گویر دستور حمله به معتکفین مسجد الاقصی را داد؟ هزینه افراطی‌گری را بی‌بی می‌دهد؟
نکته هشتم: عرب 48 یکی از پارامترهای سرنوشت‌ساز بحران اخیر، شدت و گستره واکنش اعراب 48 یا فلسطینی‌های داخل (دارای تابعیت اسرائیل) است. شاید ماندگارترین و جدی‌ترین پیامد درگیری دو سال قبل، همین نکته بود که حتی ساحت سیاست داخلی اسرائیل را متأثر ساخت.
نکته نهم و پایانی: معادلات کرانه باختری افزایش قابل توجه تعداد عملیات‌های انفرادی و استشهادی شهروندان کرانه باختری، یکی از اصلی‌ترین روندهای جاری در معادلات امنیتی پرونده فلسطین-اسرائیل است. بن‌گویر و اصموطریچ نیز در چنین فضایی رأی آوردند. منبع نقشه:
