مهدی پناهی روزنامه‌نگار: در مطالعات رسانه نظریه‌ای وجود دارد که می‌گوید؛ رسانه نمی‌تواند به مردم بگوید چه فکری بکنند اما می‌تواند بگوید درباره چه چیزی فکر کنند. تحلیل گفتمان رسانه و سخنان مسئولان در پنج‌ماهه اخیر (عمر دولت سیزدهم) نشان می‌دهد که برخلاف دولت روحانی، مذاکره و تحریم گفتمان اصلی نیست.
نتیجه این تفاوت گفتمان را می‌توان در مذاکرات وین دید، جایی که غرب مستأصل از منطق و سرسختی تیم مذاکره‌کننده ایرانی شده است اما چرا تحریم و مذاکره دیگر در اولویت دولت رئیسی نیست؟ چون نیازی حیاتی به آن ندارد، بلکه طرف غربی است که نیاز به آن دارد.
عبور ایران از غنی‌سازی ۶۰ درصد، به تعبیر غربی‌ها رسیدن گریز هسته‌ای، غرب را به‌شدت تحت‌فشار قرار داده است.
به‌علاوه افزایش فروش نفت ایران و بازگشت درآمد آن و همکاری‌های منطقه‌ای و فرا منطقه‌ای ایران اثرگذاری تحریم را به‌شدت کاهش داده است. برای همین آمریکا حتی راضی به توافق موقت و آزادی ۱۲ میلیارد دلار درآمدهای بلوکه شدن ایران در عراق و کره جنوبی درازای فریز کردن غنی‌سازی ۶۰ درصد است.
برخی موافقان توافق به هر قیمتی مدعی‌اند که رسیدن ایران به گریز هسته‌ای و قبول نکردن توافق موقت باعث اجتماع جهانی علیه ایران می‌شود، آما آیا این موضوع درست است؟ به نظر پاسخ منفی است چراکه وضعیت اقتصاد جهان، افزایش جهانی قیمت انرژی، اثرات کرونا بر اقتصاد، خطر بازگشت ترامپ به قدرت در آمریکا ابزار تحریم، جنگ یا اجماع جهانی را کم اثر کرده است.
از سوی دیگر آمریکا هرگونه تحریم را علیه ایران به‌کاربرده و چندین سال است که فشار حداکثری آمریکا دیگر اثر حداکثری ندارد و حتی اثر آن کم هم شده است.
اما بااین‌حال دست بالای ایران در مذاکرات وین به معنای بهبود اوضاع داخلی مثلاً تورم است؟ نه! چون ریشه اصلی تورم در قدرت چاپ پول بانک‌ها و کسری بودجه دولت است.
آیا برای ایران به نتیجه رسیدن مذاکرات باید مهم باشد؟ حتماً بله ولی طبق بیان صریح رهبر معظم انقلاب ایران با دشمن مذاکره می‌کند اما زیر بار حرف زور نمی‌رود و تسلیم مستکبران نمی‌شود.
اما از مذاکرات هسته‌ای مهم‌تر تعریف نقش ایران در اقتصاد جهانی است. به تعبیر دیگر هرچند این روزها به‌واسطه ارتباطات مناسب دولت رئیسی با شرق، گشایش‌های اقتصادی خوبی ایجادشده است اما نخ تسبیح روابط ایران با روسیه و چین و کشورهای منطقه چیست؟ اگر رابطه با روسیه و چین خطری داشته باشد، به بی‌برنامه بودن ایران برمی‌گردد که نمی‌داند چه می‌خواهد. به تعبیر دیگر این کشورها برنامه‌های درازمدت خود را دارند و وقتی با سایر کشورها مواجه می‌شوند، بسته پیشنهادی از قبل تهیه‌شده و کاملی را ارائه می‌دهند، درصورتی‌که کشور مقابل نیز بسته آماده و کاملی نداشته باشد، به‌طور طبیعی موازنه به سمت چین یا روسیه تغییر می‌کند.
منو
