به گزارش جهت، پس از انصراف سیدحسن خمینی از نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری، سردرگمی اصلاحطلبان که بیش از این او را به عنوان نامزد اجماعی خود میدانستند بیشتر شده است. هر چند پیش از قطعی شدن انصراف او، سیدحسن به صورت رسمی در این باره سخن نگفته بود ولی شواهد نشان از جدی شدن احتمال حضور انتخاباتی او بود. به همین دلیل نیز برخی انصراف او را به خالی شدن دستان اصلاحطلبان در آستانه انتخابات تعبیر میکنند.
مرثیهخوانی برای سیدحسن
جواد امام فعال سیاسی اصلاحطلب با معرفی سیدحسن خمینی به عنوان تنها کسیکه میتوانست یک تحول جدی برای انتخابات ایجاد کند و با اشاره به فقدان جایگزین سیدحسن در میان اصلاحطلبان گفته است «اصلاحطلبان باید روی گزینههای دیگر فکر کنند چرا که سیدحسن خمینی کاندیدای اجماعی بود و به خاطر حضور او شاید کاندیداهای دیگر از ثبت نام و فعالیت صرف نظر میکردند، اما در حال حاضر که با این بحث مواجه شدیم باید بررسی و مشاهده کنیم چه افراد دیگری میتواند در انتخابات حضور پیدا کنند.»
گزینههای زیر میز اصلاحات روی میز آمد
در این میان برخی رسانهها و فعالان اصلاحطلب غیر از موضع انفعالی و مرثیهخوانی درباره نبود نامزد، سراغ معرفی چهرههای دیگر رفتند. این امر نشان داد حالا و پس از کنار رفتن سیدحسن، بار دیگر چهرههای دیگر به میدان میآیند و همین انسجام و وحدت نظر حول یک نامزد را در این جبهه به کار سختتری بدل میکند.
چنانچه رسانههای اصلاحطلبی چون روزنامه شرق و فعالان اصلاحطلبی چون محمد عطریانفر تلاش کردند تا محمدجواد ظریف را در غیاب سیدحسن خمینی به عنوان گزینهای اصلاحطلب معرفی کنند.
این در حالی است که ظریف در آخرین موضعگیری خود در این باره گفته است: « بر عزم خود برای نامزد نشدن استوارم.» تکرار نام او با توجه به عزم جزم ظریف برای نامزد نشدن البته تا این لحظه، میتواند نشان دهد جریان اصلاحطلب دچار آشفتگی و شوک شده است و در شناسایی نیروی جایگزین به مشکل برخورده است.
برخی چون آرمان ملی هم سیدمحمد خاتمی را بهترین گزینه در شرایط موجود میدانند. اما جز او نامهای دیگری نیز مطرح است. حسن رسولی فعال اصلاحطلب با رد کردن دست خالی اصلاحطلبان در انتخابات پیش رو، محمدرضا عارف و اسحاق جهانگیری را افرادی میداند که توانایی عبور از کانال شورای نگهبان را دارند. اما گروه دیگری چون فرزانه ترکان عضو حزب کارگزاران سازندگی از محسن هاشمی و جهانگیری به عنوان چهرههای جایگزین سیدحسن یاد میکنند.
اما محمد زارعفومنی دبیر کل جبهه مردمی اصلاحات علیرغم معرفی محسن هاشمی به عنوان گزینه اول جبهه اصلاحات برای ریاست جمهوری میگوید اگر اعضای احزاب اصلاحطلب روی محسن هاشمی به اجماع نرسند، قطعا علی لاریجانی گزینه اجماعی همه اصلاحطلبان خواهد بود. البته او از افراد دیگری مثل اسحاق جهانگیری و محمدرضا عارف هم نام میبرد.
در مقابل این اظهارات، سعید شریعتی فعال سیاسی اصلاحطلب معتقد است گزینههای مطرح شده برای انتخابات به این دلیل که مطرح نیستند؛ هیچکدام مناسب ریاست جمهوری هم نخواهند بود. اظهارات مختلف اصلاحطلبان درباره نامزد جایگزین سیدحسن، نشان از اختلافنظرها در جبهه اصلاحات دارد. چنانچه «یدالله طاهرنژاد» عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی گفته است: «به دلیل برخی اختلافنظرها هنوز درباره زمان معرفی گزینه اصلاحطلبان، جمعبندی حاصل نشده است اما بعد از اینکه گزینهای معرفی شود، خواهید دید که دست اصلاحطلبان خالی نیست.»
راه ناهموار اجماع
علیرغم اینکه نهاد اجماعساز اصلاحطلبان مدتی است کار خود را آغاز کرده اما به نظر میرسد اصلاحطلبان که طبق شواهد در تلاش برای تغییر رای سیدحسن برای نامزدی در انتخابات بودند حالا به خانه اول برگشتند. هر چند درباره نامزدی سیدحسن نیز همه آنها موافق نبودند و برخی به دلیل بیتجربگی، او را مناسب نمیدانستند اما دستکم موج رسانهای گسترده آنان سعی در ایجاد دو قطبی خمینی/رئیسی داشت که در همان ابتدا در نطفه خفه شد.
به نظر میرسد اصلاحطلبان در شرایط فعلی و با امتناع ظریف از نامزدی سراغ چهرههای دیگر خود بروند و شاید هم با معرفی چندین نامزد، راه اجماع را پس از نتیجه بررسی صلاحیتها توسط شورای نگهبان طی کنند، آنوقت شاید تکثر و آشفتگی امروز مقدمه راه ناهموار اجماع پس از آن مرحله باشد.