به عقیده کارشناسان یکی از مهم ترین و آشکارترین راه های بی اثر کردن تحریم های ایران، تبدیل نفت خام به فرآورده های نفتی در زنجیره ی ارزش صنعت نفت است. از این طریق، با تولید فرآورده های نفتی امکان خنثی سازی تحریم های نفتی ایران و فروش این فرآورده ها به کشورهای دیگر فراهم می شود. نفت خام امکان تحریم پذیری بسیار بالایی دارد، زیرا نفت خام ایران تنها در تعداد محدودی از پالایشگاه های دنیا امکان پالایش دارد و بنابراین تمامی این پالایشگاه ها زیر ذره بین خزانه داری آمریکا قرار دارند و شناسایی می شوند. به همین دلیل، امکان فروش نفت خام ایران بسیار سخت است.
با توجه به آنچه در بالا گفته شد، تبدیل نفت به فرآورده های نفتی یکی از اصلی ترین راهکارهای خنثی سازی تحریم هاست. وزارت نفت ایران با درک این موضوع به افزایش روابط خود با سایر کشورها به خصوص در حوزه ی آمریکای لاتین در زمینه ی ارائه ی خدمات فنی و مهندسی به پالایشگاه های این کشورها مبادرت کرده است. نظرات علی اصغر عنابستانی، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس را در این خصوص جویا شدیم که در ادامه می آید.
از توسعه خدمات فنی و مهندسی حوزه نفت غفلت کردیم
عنابستانی در خصوص ظرفیت فنی و مهندسی کشور در حوزه ی نفت انرژی و نحوه ی بهره برداری از آن در گفتگو با جهت تصریح کرد: متاسفانه ما به نسبت بهره برداری ای که از نفت داریم، در زمینه توسعه ی خدمات فنی و مهندسی مان در طول سال های گذشته عملکرد خوبی نداشته ایم. ما هر چقدر دانش فنی و مهندسی خود را در حوزه نفت و انرژی افزایش دهیم، اتکای خود را به ظرفیت های داخلی مان بهبود می بخشیم. ملی شدن نفت منوط به این است که بتوانیم با دانش فنی و مهندسی خودمان از ظرفیت های مختلفی که نفت در اختیارمان می گذارد، استفاده کنیم.
دولت سیزدهم نگاه ویژه ای به ظرفیت های صنعت نفت دارد
به گفته عنابستانی، از ظرفیت های فنی و مهندسی کشور در زمینه استخراج، پالایش و انتقال نفت می توانیم بهره ببریم. در سال اخیر و با توجه به رویکرد دولت جدید به نظر می رسد نگاه ویژه ای به صنعت نفت و انرژی شده است، به طوری که امکان افزایش دانش فنی و مهندسی ما و بهره برداری از ظرفیت هایمان در این زمینه فراهم شده است.
وی ادامه داد: من حرکت جدیدی را که در وزارت نفت در خصوص افزایش ظرفیت فنی و مهندسی کشور در حوزه ی انرژی شروع شده است، اقدام مبارکی می بینم. از این ظرفیت ها می توان در جهت ملی شدن واقعی صنعت نفت کشورمان بهره بگیریم.
فرصت های اقتصادی صادرات خدمات فنی و مهندسی
این عضو کمیسیون اجتماعی مجلس ادامه داد: طبیعی است هر چقدر بتوانیم از توان فنی و مهندسی خودمان در سطح دنیا استفاده کنیم، درآمد کلانی را برای کشور به ارمغان می آوریم. به ویژه ارائه ی خدمات فنی و مهندسی در پالایشگاه های فراسرزمینی می تواند کارگشا باشد. اخیراً وزارت نفت قراردادهایی را در این زمینه با کشورهای حوزه ی آمریکای لاتین منعقد کرده است. روابط ما با ونزوئلا که قرار است از دانش فنی قوی کشورمان برای ارائه ی خدمات به پالایشگاه های این کشور استفاده شود، مثال خوبی در راستای فعال شدن دیپلماسی انرژی کشورمان است. این یک فرصت خوب برای ما است تا از ظرفیت های فنی و مهندسی خودمان بهره برداری کنیم و با ارائه ی خدمات به دیگر کشورها از فرصت هایی که در آن ها وجود دارد، بهره ببریم. استفاده از مدل های دانشی در حوزه نفت می تواند ثبات را در درآمدهای نفتی برای کشورمان به دنبال داشته باشد.
روابط با کشورهای حوزه آمریکای لاتین را جدی تر بگیریم
عنابستانی در ادامه گفت: اگر روابط با کشورهای حوزه آمریکای لاتین را جدی تر بگیریم، روابط ما با این کشورها در زمینه ی انرژی می تواند بسیار افزایش یابد. همان طور که رویترز اعلام کرده است در حال حاضر میزان فروش نفت و میعانات گازی ایران به ونزوئلا به 200 هزار بشکه در روز رسیده است و امکان افزایش آن هم وجود دارد. ظرفیت های بالایی در این منطقه مشاهده می شود و ایران می تواند از ونزوئلا به عنوان دروازه ای برای ورود به آمریکای لاتین استفاده کند. این منطقه به فرآورده های نفتی نیاز شدیدی دارد و ایران می تواند این نیاز را پوشش دهد. همکاری در پالایشگاه های ونزوئلا و کشورهای دیگر این منطقه می تواند مزایای بسیاری برای کشورمان داشته باشد و به تصاحب بازارهای فرآورده های نفتی این منطقه توسط ما بیانجامد. الحمدالله وزارت نفت و ساختار دیپلماسی اقتصادی وزارت خارجه ی ایران وارد این جریان شده است. از این دریچه می توان وارد بازارهای نفتی منطقه ی مورد بحث شد.
فرصت های اقتصادی عراق، سوریه و لبنان
علی اصغر عنابستانی، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس در پایان گفت: از سوی دیگر، امکان تعمیم این سیاست به کشورهایی همچون عراق، سوریه، لبنان و… نیز وجود دارد. ما هر چقدر با کشورهای همسایه و دوست بتوانیم منافع مشترک اقتصادی تعریف کنیم، بیشتر به آن ها گره می خوریم. بنابراین، امکان حمایت از یکدیگر در تنش های بین المللی به وجود می آید. این امکان وجود دارد که در کشورهای مختلف از جمله کشورهای محور مقاومت، سوریه و به ویژه لبنان در خصوص پالایشگاه های فراسرزمینی فعال شویم و به ارائه ی خدمات فنی و مهندسی در آن ها بپردازیم و از مزایایش بهره ببریم. حتی در کشوری مانند یمن نیز می توانیم در حوزه ی انرژی فعال شویم. از این طریق هم می توانیم منابع پایدار درآمدی برای خودمان ایجاد کنیم و هم از طریق گره خوردن منافع اقتصادی کشورها به یکدیگر امکان همکاری بیشتر در سطح جهانی به وجود می آوریم.
