به گزارش جهت پرس؛ تحریر الشام که از دل جبهه النصره و با ارتباط مستقیم با القاعده شکل گرفت، مسئولیت صدها عملیات تروریستی در سوریه را بر عهده داشته است. این گروه نه تنها عامل کشتار غیرنظامیان و تخریب زیرساخت‌های سوریه بوده، بلکه هدفش سرنگونی دولت قانونی سوریه و استقرار حکومتی افراطی بر پایه ایدئولوژی خود است.

آمریکا، اتحادیه اروپا و سازمان ملل این گروه را در فهرست سازمان‌های تروریستی قرار داده‌اند، اما برخی رسانه‌ها به‌جای برجسته‌سازی این واقعیت، روایتی متفاوت از آن ارائه می‌کنند.

سفیدشویی تروریسم؛ تکنیکی تکراری در رسانه‌ها

بی‌بی‌سی و ایران اینترنشنال به کرات در گزارش‌های خود از اصطلاحاتی استفاده کرده‌اند که به نظر می‌رسد به جای تاکید بر تروریستی بودن تحریر الشام، بیشتر بر جنبه «اپوزیسیونی» این گروه تاکید دارند. به عنوان مثال، در گزارشی از بی‌بی‌سی فارسی درباره تحولات حلب، این رسانه از واژه «نیروهای مخالف اسد» برای اشاره به تحریر الشام استفاده کرده بود. این در حالی است که هیچ اشاره‌ای به سابقه تروریستی این گروه نشده بود.

«گروهک تروریستی» برای حماس، «مخالفان اسد» برای تحریر الشام!

بی‌بی‌سی، اینترنشنال و سایر رسانه های غربی در رویکردی دوگانه، حماس را که نماینده مقاومت مردمی فلسطین است، با عنوان «گروهک تروریستی» معرفی می‌کنند، اما زمانی که نوبت به تحریر الشام، یک گروه تروریستی شناخته‌شده در سطح بین‌المللی می‌رسد، از عبارات نرم‌تری مانند «مخالفان اسد» یا «نیروهای انقلابی» استفاده می‌کنند. این تغییر ادبیات نشان‌دهنده سیاست‌های رسانه‌ای متناقضی است که در خدمت اهداف خاص طراحی شده‌اند.

این نوع تغییر ادبیات رسانه‌ای تنها مختص به تحریر الشام نیست. در موارد مشابه نیز برخی رسانه‌ها از این تکنیک برای کم‌رنگ کردن ماهیت تروریستی گروه‌های مخرب استفاده کرده‌اند. برای مثال داعش در عراق و سوریه که در برخی مقاطع، رسانه‌هایی با عناوینی مانند «گروه شبه‌نظامی سنی» یا «نیروهای جهادی» از داعش یاد کرده‌اند، بدون اینکه به جنایات گسترده آن اشاره کنند.

پشت پرده مالی و سیاسی

رسانه‌هایی مانند بی‌بی‌سی و ایران اینترنشنال که در ظاهر خود را به‌عنوان منابع خبری بی‌طرف معرفی می‌کنند، در واقع تحت تأثیر منابع مالی خاص و دستورکارهای سیاسی قرار دارند. تأمین مالی این رسانه‌ها از سوی دولت‌ها یا نهادهای خاص، نقش مهمی در شکل‌دهی به نحوه پوشش اخبار و انتخاب رویکردهای خبری آنها دارد. این منابع مالی می‌توانند به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم سیاست‌های رسانه‌ای آنها را تحت تأثیر قرار داده و باعث ایجاد تحریف در روایت‌گری رویدادها شوند.

برای مثال، بی‌بی‌سی که از بودجه عمومی دولت بریتانیا تأمین می‌شود، در اکثر مواقع گزارش‌های خود را با توجه به منافع سیاسی و استراتژیک بریتانیا در منطقه تنظیم می‌کند. به همین ترتیب، ایران اینترنشنال که عمدتاً توسط منابع مالی خارجی در کشورهای حاشیه خلیج فارس تأمین می‌شود، به‌طور هدفمند روایت‌هایی را منتشر کند که به‌نفع سیاست‌های آن دولت‌ها باشد. این ارتباطات مالی و سیاسی می‌تواند به‌طور غیرمستقیم به مشروعیت‌بخشی به گروه‌های تروریستی، تضعیف دولت‌های حاکم و دامن زدن به بحران‌ها و بی‌ثباتی در مناطق مختلف منجر شود.

دامن زدن به فتنه شام

تغییر ادبیات رسانه‌ای درباره گروه‌هایی چون تحریر الشام، بخشی از پروژه‌ای بزرگ‌تر برای ایجاد بی‌ثباتی در منطقه است. با مشروعیت‌بخشی ضمنی به این گروه‌ها، این رسانه‌ها در واقع به فتنه‌افروزی در سوریه و بازتولید خشونت‌ها کمک می‌کنند. این رویکرد، از یک سو فشارها بر دولت سوریه را افزایش می‌دهد و از سوی دیگر، زمینه‌ساز استمرار بحران در منطقه است.

خلاصه تر بگوییم، بی‌طرفی رسانه‌ای که یکی از اصول اساسی روزنامه‌نگاری است، در گزارش‌های این رسانه‌ها به وضوح نادیده گرفته می‌شود. در حالی که مردم منطقه درگیر پیامدهای ویرانگر اقدامات گروه‌هایی چون تحریر الشام هستند، این رسانه‌ها با تغییر روایت، به‌طور غیرمستقیم از آنها حمایت می‌کنند.