به گزارش جهت پرس؛ زهرا لایق حقیقی؛ یاسر جبرائیلی، رئیس مرکز ارزیابی و نظارت راهبردی در برنامه هفته گذشته برنامه جهان آرا از توانمندی تولیدات ایران با تولیدات مقیاس کوچک صحبت به میان آورد که حواشی مجازی را در خصوص نظرات وی در پیش داشت.

وی در صحبت‌های خود راه رهایی از نظام سرمایه‌داری را تولید کوچک مقیاس غیر متمرکز معرفی کرد و برای پیش برد این نظر مشارکت مردم راه بهترین روش بیان کرد و گفت:

برای مشارکت دادن آحاد مردم در اقتصاد که راز جهش تولید است، نیازمند بدیل برای نظام سرمایه‌داری هستیم که شامل آزادی فعالیت اقتصادی و مالکیت خصوصی هم هست ولی دولت هم باید نقش هدایت، نظارت و سیاست‌گذاری داشته باشد.

وی معتقد بود که تولید کوچک مقیاس موجب ارزان‌تر شدن کالا هم خواهد شد و تولید کوچک مقیاس موجب گران‌تر شدن محصولات نخواهد شد چون بعضی هزینه‌های ثابت تولید کاهش می‌یابد و حتی محصول ارزان‌تری هم به دست می‌آید.

جبرائیلی معتقد است حتی قطعات کوچک خودرو را نیز می‌توان در تولیدی‌های خانگی تولید کرد.

جبرائیلی در صحبت‌های خود گفت: قرار نیست در اقتصاد مردم محور کارخانه‌ها تعطیل شوند.

وی معتقد بود که با این دست فرمان چهار نعل به سمت تمدن غربی می‌رویم. 12 میلیون جمعیت در تهران ساکن هستند و برخی از آنها حتی برای اجاره یک خانه 50 متری مشکل دارند، در حالیکه زمین بسیاری در بخش‌های دیگر کشور وجود دارد و امکان تولید هم فراهم است ولی این بستر برای آنها ایجاد نمی‌شود. آنچه امروز در ایران اجرا می‌شود، اقتصاد سرمایه‌داری است نه اسلامی؛ نمی‌شود همه چیز غرب را پذیرفت و انتظار داشت انسان مولود این نظامات فکری و تربیتی، اسلام‌مدار باشند.

جبرائیلی با اشاره به این که گرفتار آپارتاید علمی در کشور هستیم گفت: هر حرف تحولی را به بهانه‌های مختلف سرکوب می‌کنند؛ آپارتاید علمی در کشور حاکم شده و اجازه تفکر و ارائه طرح‌های جدید و بحث و نظر را نمی‌دهند در حالیکه باید اجازه داد ایده‌ها گفته و سپس نقد شود.

دکتر کیانوش جهانپور، سخنگویی و مشاور اطلاع رسانی سازمان غذا و دارو پیشین در خصوص مباحث مطرح شده توسط دکتر جبرائیلی در یادداشتی نوشت: مفهوم سنتی تولید از کاهش هزینه ها با ساخت کارخانه بزرگ برای دستیابی به صرفه مقیاس و تولید انبوه حمایت میکند اما به شبکه تامین و توزیع گسترده و پرهزینه نیاز دارد. کانسپت میکروفکتوری با راه‌اندازی شبکه ای از واحدهای تولیدی کوچک، اما با فناوری پیشرفته، این مفهوم را به چالش می‌کشد!

در اینجا مثالی از یک مورد فرضی تولید 250000 خودرو در سال، برای مقایسه ساخت سنتی در مقابل کارخانه کوچک آورده شده، هر دو این تنظیمات متفاوت هستند و جنبه های مختلفی دارند که منجر به ماتریس مقایسه پیچیده می شود، این جدول ماتریس مقایسه ای است که بر اساس چند پارامتر انتخاب شده

کارخانه های کوچک قادر به ارائه محصولات سفارشی با تنوع بالا و کم حجم و بازگشت سرمایه بالا هستند. از این رو، انتقال بازیگران تولیدی از استفاده از امکانات تولیدی بزرگ به کارخانه های کوچکتر یا شبکه ای از میکروفکتوری های چابک در بسیاری از حوزه های صنعتی، دور نیست.

برخی از کارشناسان بر این باورند که فناوری تولید در حال آماده شدن برای پذیرش مفهوم ریزکارخانه یا میکروفکتوری است و این صنعت طی 10 سال آینده شاهد توسعه تعدادی ریزکارخانه جدید خواهد بود. بارقه های آن هم در خودروسازی هم داروسازی، واکسن سازی و فرآورده های آرایشی و بهداشتی مشاهده میشود

موافقان با بحث‌های مطرح شده مشاغل خرد و خانگی توسط آقای جبرائیلی در صفحات ایکس خود مطالبی را بیان نمودند.

مجید شاکری، پژوهشگر در زمينه ماليه حكمرانى، در مخالفت با طرح مطرح شده سید یاسر جبرائیلی در صفحه ایکس خود نوشت: در اين يكماه دوستانى آرزو مى كردند، در ايران هم برنامه توسعه صنعتى پخته اى شبيه آنچه مازوكاتو در برزيل ارائه كرده، توليد شود. از اين آرزوها كه بگذريم، در ايران واقعى تازه بخشى از نهاد قدرت در اصل لزوم صرفه مقياس هم تشكيك مى كند چه رسد به برنامه توسعه من بسيار متاسفم كه درك از توسعه صنعتى در حد “كارگاه خانگى توليد ظرف يك بار مصرف” در ” جاى جاى” ايران است. انگار دستى بخواهد ايران را به ١٣١٠، قبل از تولد مفهوم سازمان برنامه پرتاب كند. من متاسفم كه اين حرفها به نام تمدن اسلامى به سياستگذار فروخته مى شود.در جمله بعدى ام هيچ كنايه اى نيست. من تصور مى كنم با اين دست فرمان خيلى زود به برنامه توليد فولاد در حياط پشتى خانه برسيم. جهش بزرگ توليد رو به جلو.

دیگر کاربران فضای مجازی نیز در این خصوص نظرات خود را منتشر کردند.