به گزارش جهت پرس؛ زهرا لایق حقیقی؛ صبح امروز سخنگوی وزارت دادگستری در نشست خبری خود از تغییر حکم بابک زنجانی از اعدام به 20 سال حبس خبر داد. حکمی که به دلیل فساد مالی بالایی که زنجانی مرتکب شده بود او را مفسد فی الارض خوانده و در یک قدمی چوبه دار نگهداشت. بعداز گذشت مدتی دادگاه اعلام کرد در صورت همکاری زنجانی با قضات و بازگرداندن اموالی مسروقه در حکم او تجدید نظر خواهد کرد. بعد از همکاری بابک زنجانی در 30 بهمن 1402 که با بزگشت اموال وی به خزانه دولت همراه بود پرونده‌ی برای بررسی مجدد و انجام قرار تخفیف مجازات مورد بررسی قرار گرفت که امروز خبر تغییر حکم وی از اعدام به 20 سال حبس منتشر شد.

بابک زنجانی

نام بابک زنجانی از زمان احمدی‌نژاد کم‌کم در جامعه به زبان‌ها پیچید. او در سال 2012 یعنی در 40 سالگی مدعی بزرگترین ثروتمند ایران بود. وی این مهارت را به لطف جابجایی محل خدمت از سپاه اردکان به سرباز  بانک مرکزی تهران به لطف رایزنی اکبر هاشمی بدست آورده بود. بعد از اتمام سربازی به دلیل تخصیص ارزی برای فروش و انتقال ارز توافقاتی با بانک مرکزی می‌کند و تصمیم می‌گیرد در تزریق دلارهای بانک مرکزی برای کنترل بازار فعالیت کند.

بعد از در گذشت نوربخش رئیس بانک مرکزی وی وارد عرصه صادرات پوست دباغی شده به ترکیه شد. کالایی که برای وی 1 دلار تمام میشد با قیمت 20 دلاری به ترکیه صادر میشد. همه چیز خوب پیش می‌رفت تا اینکه در سال ۱۹۹۶ میلادی به دلیل اتفاقات مالی روسیه موفق به فروش کالا نمی‌شود و بدهکار شده و به زندان افتاد.

دارایی‌های زنجانی

بابک زنجانی دارای بیش از ۷۰ شرکت با ۲۲ میلیارد یورو سرمایه است از جمله شرکت هولدینگ توسعه سورینت قشم، بانکی به نام «اولین بانک سرمایه‌گذاری اسلامی» (به انگلیسی: First Islamic Investment Bank) در مالزی، سهامدار شرکت هواپیمایی انور ترکیه، مؤسسه مالی اعتباری sct bsnkers در امارات و بانک kont در تاجیکستان است. او همچنین شرکت‌هایی در دوبی، ترکیه و تاجیکستان دارد. در یکی از قطعنامه‌های تحریم اقتصادی اتحادیه اروپا که از او اسم برده شده، ۱۵ شرکت منتسب به او نام برده شده‌است.زنجانی در مصاحبه‌ای با خبرگزاری دانشجویان ایران ایسنا گفته‌است که او ۶۴ شرکت داخلی و خارجی دارد و «هم‌اکنون در ایران و دیگر کشورهای دنیا با ۱۷ هزار نفر پرسنل مشغول ارائه تجارت و خدمات مستقیم و غیر مستقیم هستیم.»

زنجانی همچنین مالک و رئیس هیئت مدیره باشگاه فوتبال راه‌آهن است. وی در ۱۴ آذر ۱۳۹۲ در گفتگویی با علی پروین اعلام کرد حاضر است ۲۰۰ میلیارد تومان نقد بدهد تا مالک باشگاه پرسپولیس شود.  وی همچنین رئیس هیئت مدیره هواپیمایی قشم است.

از زندگی زنجانی دو روایت وجود دارد. یکی را خودش در گفتگو با هفته‌نامه «آسمان» تعریف کرده و نقطه عطفش سربازی در سپاه و رانندگی برای محسن نوربخش، رئیس وقت بانک مرکزی است. اما خبرگزاری تدبیر این روایت و حتی تاریخ‌های ذکر شده را جعلی دانسته‌است و ثروتمند شدن او را از سال ۹۰ و استفاده از روابط رانتی می‌داند.

بازداشت زنجانی

بابک زنجانی در تاریخ ۹ دی ۱۳۹۲ توسط دادستانی کل کشور به اتهام بدهی بانک مالزی متعلق به وی که از وزارت نفت ایران سپرده داشت، بیش از دو و نیم میلیارد یورو به وزارت نفت و بانک مرکزی بدهکار شد و همچنین اخلال در نظام اقتصادی پنج ماه زودتر از سر رسید بدهی و با عوض شدن دولت ایران بازداشت شد. جابجایی ۸۷ میلیارد یورو از وجوه مسدود ایران و کمک به بانک مرکزی و وزارت نفت ایران برای تسهیل در دور زدن تحریم‌ها و ورود ۲۲ فروند هواپیما به ایران و پرداخت بیش از ۲٫۵ میلیارد یورو در قالب ۳۶۰۰۰ حواله باعث تحریم وی توسط خزانه داری آمریکا و اروپا شد.

استرداد مالی از بابک زنجانی

پس از بررسی‌های همه جانبه قضایی که طبق قانون در تمامی مراحل، همراه با حضور وکیل بابک زنجانی انجام می‌شد، دادگاه بدوی در اواخر سال ۹۴، حکم محکومیت وی را صادر کرد و نام‎برده به اتهام افساد فی الارض از طریق تشکیل شبکه سازمان‌یافته به اعدام و ردمال به میزان یک میلیارد و نهصد و شصت و هفت میلیون و پانصد هزار یورو در حق وزارت نفت جمهوری اسلامی محکوم شد.

با اعتراض بابک زنجانی و وکلای او و بعد از طی مراحل قضایی، این حکم در دیوان عالی کشور، مورد بررسی قرار گرفت و در آذرماه ۱۳۹۵، دیوان ضمن تأیید و ابرام حکم دادگاه بدوی، در دادنامه صادره این نکته را اضافه کرد:
«بدیهی است در صورت استرداد اموال و جبران خسارات وارده و اظهار ندامت و پشیمانی و توبه، محکوم علیه استحقاق برخورداری از مقررات ذیل ماده ۱۱۴ قانون مجازات اسلامی را خواهد داشت».

در طول سال‌های بعد از صدور حکم، با وجود تلاش‌های صورت گرفته برای بازگشت اموال زنجانی از خارج کشور به داخل، به دلیل برخی موانع نظیر شرایط سختِ تحریمی و البته عدم تایید اظهارات محکوم علیه توسط هیات‌های کارشناسی اعزامی در زمینه بعضی از اموالی که ادعا می‎کرد در خارج از کشور دارد، این اقدامات نتیجه مطلوبی در پی نداشت و تنها حدود یک چهارم از کل بدهی‌های او، از محل شناسایی و سپس اقدامات قانونی صورت گرفته برای مصادره اموال وی در ایران، به بیت ‎المال بازگردانده شد.

نتیجه این اقدامات شبانه‌روزی، محموله‌ای معادل بدهی‌های ارزی بابک زنجانی در بهمن ماه ۱۴۰۲، در چند مرحله توسط سازمان اطلاعات سپاه وارد کشور شده و در اختیار بانک مرکزی جمهوری اسلامی قرار می‌گیرد تا پشتوانه‌ای قابل اتکا برای ذخایر ارزی کشور باشد.

همکاری زنجانی جانش را نجات داد

طبق حکمی که قبلا اعلام شده بود با همکاری بابک زنجانی  و بازگشت اموال به خزانه دولت حکم وی از اعدام به 20 سال حبس تغییر کرد و این همکاری پای وی را از چوبه اعدام پایین آورد.