سه کشور اروپایی عضو توافق هستهای موسوم به برجام چهارشنبه شب طی بیانیهای در نشست شورای احکام، اقدامات هستهای ایران طی دو سال اخیر را نگرانکننده عنوان کردند.
سه کشور اروپایی در بیانیه طلبکارانه خود ایران را به «تنشزایی هستهای سیستماتیک» متهم کرده و مدعی شدند که ایران با ارتقای توانمندیهای هستهای خود به صورت «دائم و برگشتناپذیر» خطر قابلتوجهی را متوجه جامعه جهانی کرده است.
این کشورها با ابراز «نگرانی عمیق» از توسعه برنامه هستهای ایران، ادعا کردند: «ایران هیچ توجیه غیرنظامی قابلقبولی برای غنیسازی چه در سطوح 20 درصد و 60 درصد ندارد. تولید اورانیوم با درجه خلوص بالا، برای کشوری که برنامهای برای ساخت سلاح هستهای ندارد، بیسابقه است.»
طرفهای اروپایی برجام در ادامه این بیانیه اظهار داشتند: «فعالیتهای تحقیق و توسعه هستهای ایران و استفاده گسترده این کشور از سانتریفیوژهای پیشرفته، قابلیتهای غنیسازی ایران را بهبود بخشیده است و ادامه این روند بدین معناست که ارزش برجام در حوزه منع اشاعه، بهصورت برگشتناپذیری کاهش خواهد یافت.»
تروئیکای اروپایی در بخش دیگری از بیانیه خود با متهم کردن ایران به عدم همکاری کافی با آژانس بینالمللی انرژی اتمی مدعی شدند: «ایران همزمان با گسترش فعالیتهای هستهای خود، همکاریهای حیاتی با آژانس بینالمللی انرژی اتمی را کاهش داده و توانایی آژانس برای نظارت بر برنامه هستهای خود را به طور جدی تضعیف کرده است.»
طرفهای اروپایی برجام که با کوتاهی در اجرای تعهدات برجامی خود پس از خروج آمریکا از این توافق در نهایت باعث واکنش جدی ایران در قالب کاهش تعهدات هستهای شدند، در بیانیه طلبکارانه خود تأکید کردند که همکاری فوری ایران با آژانس و جدیت در مذاکرات احیای برجام در وین امری ضروری است و بازگشت همه طرفهای به اجرای برجام، برای منافع امنیتی همه کشورها از جمله خود ایران مفید خواهد بود.
کشورهای اروپایی عضو برجام در حالی از گامهای هستهای ایران انتقاد میکنند و این گامهای را نقض آشکار برجام برمیشمارند که ایران در واکنش به خروج آمریکا از برجام در سال 2018 و کوتاهی طرفهای اروپایی در عمل به وعدهها و تعهداتشان در قبال ایران و برجام و همچنین پافشاری دولت بایدن بر ادامه سیاست شکستخورده موسوم به فشار حداکثری، این گامهای هستهای را اجرا کرده و در عین حال همواره تأکید کرده است که آمادگی دارد در صورت رفع کامل و راستیآزماییشده تحریمهای آمریکا و پایبندی کامل طرفهای اروپایی به تعهداتشان ذیل برجام، اجرای کامل تعهدات هستهای خود را از سر گیرد.
آنها سعی دارند پافشاری ایران بر حقوق مشروع خود ذیل برجام را عامل طولانی شدن مذاکرات وین جلوه دهند، مقامات ایران بارها تأکید کردهاند که ایران به نوبه خود تصمیمات سختی را برای حفظ برجام پس از خروج آمریکا از توافق در سال 2018 و کوتاهیهای مکرر طرفهای اروپایی در عمل به تعهداتشان، اتخاذ کرده است و اکنون نوبت آمریکا و طرفهای اروپایی است که تصمیمات لازم را برای احیای برجام بگیرند.
اظهارات ضد ایرانی نماینده سعودی در شورای حکام
عبدلله بن خالد بن سلطان نماینده عربستان سعودی در شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی در اظهاراتی ضد ایرانی با تکیه بر ادعاهای بی اساس غرب و آمریکا علیه برنامه هسته ای کشورمان، خواستار پایبندی کامل ایران به تعهدات هسته ای اش ذیل برجام شد.
وی در ادامه گزافه گویی های خود مدعی شد که ایران با برنامه هسته ای اش در حال باج گیری از جهان است و اجرای تعهدات هسته ای این کشور نباید با مذاکرات (وین) گره بخورد.
تاکید امریکا بر پرهیز تهران از رفتار تنشزا
ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در مورد مذاکرات وین که قرار است به زودی با شرکت ایران برگزار شود، گامهای اخیر جمهوری اسلامی در غنیسازی اورانیوم را “نگرانکننده و تحریکآمیز” توصیف و ایران را تلویحا به تلاش برای ساختن بمب اتمی متهم کرد.
روایت سفیر روسیه از نشست شورای حکام
میخائیل اولیانوف سفیر و نماینده دائم روسیه نزد سازمانهای بینالمللی روز پنجشنبه در توئیتی نوشت: شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی بررسی راستیآزمایی و نظارت در ایران را در پرتو قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت به پایان رساند. عملاً همه سخنرانان بر ضرورت احیای برجام تاکید و برای مذاکرات وین که دوشنبه آینده از سر گرفته میشود، آرزوی موفقیت کردند.
مذاکرات درباره ازسرگیری اجرای برجام و لغو تحریمهای ظالمانه و غیرانسانی آمریکا علیه ایران قرار است هشتم آذر در وین برگزار شود. تا کنون ۶ دور مذاکره در وین میان ایران و گروه چهار به علاوه یک انجام شده و طرفها قرار است دوشنبه اینده پس از پنج ماه وقفه در وین گردهم آیند.
تهدیدات تازه اسرائیل
نفتالی بنت، نخستوزیر اسرائیل از آمادگی کشورش برای مقابله بیشتر با ایران خبر داد و گفت اسرائیل خود را به چارچوب توافق هستهای احتمالی ایران با قدرتهای جهانی محدود نمیکند. در همین حال وزیر دفاع اسرائیل ایران را متهم کرد از پایگاههایی در چابهار و قشم حمله دریایی انجام میدهد و پهپادهای نظامی را به پرواز درمیآورد
ایران فرصتی برای برداشتن تحریمهای آمریکا فراهم میکند
محمد رضا غائبی سرپرست نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران نزد سازمانهای بینالمللی مستقر در وین در نشست شورای حکام تصریح کرد که دور بعدی مذاکرات وین فرصت منحصر به فردی را برای سایر شرکتکنندگان برجام و آمریکا فراهم میکند تا نیت واقعی خود برای بازگشت به اجرای کامل تعهداتشان از طریق حذف تمامی تحریم های غیر انسانی، به شیوه ای موثر ثابت کنند.
ایران تا یک سال پس از خروج غیرقانونی آمریکا از برجام به تمامی تعهداتش ذیل این توافق عمل کرد تا به کشورهای اروپایی که وعده میدادند آثار خروج واشنگتن از توافق را جبران میکنند، فرصت دهد تا برای تحقق این وعده تلاش کنند.
اما پس از گذشت یک سال از خروج آمریکا از برجام، تهران اعلام کرد با توجه به اینکه کشورهای اروپایی به وعدههایشان عمل نکردهاند، در چند گام تعهداتش ذیل برجام را کاهش خواهد داد. کاهش تعهدات ایران بر اساس مفاد توافق هستهای برجام صورت میگرفت.
جمهوری اسلامی ایران به عنوان کشوری مسئولیت پذیر بارها اعلام کرده است که در صورت لغو تمام تحریمهای آمریکا به نحوی که قابل راستی آزمایی باشد، به اجرای تعهداتش در برجام باز میگردد.