روسیه که ریاست گروه بریکس را در سال جاری برعهده دارد، از شرکای خود خواسته است تا برای مقابله با فشار سیاسی کشورهای غربی پیش از اجلاس سران بریکس در اواخر ماه جاری، جایگزینی برای صندوق بین‌المللی پول ایجاد کنند. آنتون سیلوانوف، وزیر دارایی روسیه اظهار کرد: سیستم مالی جهانی توسط کشورهای غربی کنترل می‌شود و بریکس که ۳۷ درصد از اقتصاد جهانی را تشکیل می‌دهد، باید جایگزینی برای آن ایجاد کند.

سیستم پرداخت جدید

به گفته وب‌سایت رسمی بریکس پی، این سیستم پرداختی، به‌عنوان سنگ بنای بالقوه برای پرداخت‌ها در کشورهای مستقل و موفق توصیف می‌شود.

کارشناسان چینی اظهار کردند این ابتکار گزینه‌های پرداخت گسترده‌ای را برای تسویه کالاها و خدمات به کشورهای بریکس ارائه می‌دهد و روابط اقتصادی آنها را مستحکم‌تر می‌کند و همچنین این رویکرد ممکن است به کاهش اتکای بیش از حد به دلار آمریکا، متعادل کردن سلطه دلار، تقویت تنوع مالی و تقویت استقلال اقتصادی در میان اعضای بریکس و فراتر از آن کمک کند.

کشورهای بریکس به‌طور فعال سیستم پرداخت بین‌المللی جدید را توسعه خواهند داد و زیرساخت جدید پرداخت فرامرزی مبتنی بر فناوری‌های پیشرفته است و معاملات تجاری خارجی سریعتر و ارزان‌تری را بدون دخالت خارجی امکان‌پذیر می‌کند.

بریکس پی، سیستم پیام‌رسان پرداخت غیرمتمرکز و مستقل است که توسط کشورهای عضو بریکس در حال توسعه و قابل مقایسه با سوئیفت (SWIFT) اروپاست. بر اساس داده‌های وب سایت رسمی بریکس پی، در روزهای پنجشنبه و جمعه هفته گذشته طی برگزاری مجمع تجاری بریکس در مرکز تجارت بین‌المللی در مسکو، کاربران در آزمایش فناوری‌های خرده‌فروشی بریکس پی شرکت کردند.

بریکس پی چندین سال در حال توسعه بوده است و بر اساس گزارش‌های منتشرشده از رسانه‌ها، در اوایل سال ۲۰۱۹، کشورهای بریکس کار بر روی ایجاد سیستم پرداخت یکپارچه را به‌عنوان بخشی از پلتفرم پرداخت خرده‌فروشی و حواله برای کشورهای عضو آغاز کردند. یک سال بعد، در دوازدهمین اجلاس سران بریکس، مسکو بیانیه‌ای در ۱۷ نوامبر ۲۰۲۰ منتشر کرد و از ادامه کار بر روی همکاری سیستم‌های پرداخت ملی، به ویژه، ایجاد گروه ویژه پرداخت بریکس خبر داد و منتظر پیشرفت بیشتر در این زمینه بود.

کارشناسان خاطرنشان کردند سیستم پرداخت جدید – بریکس پی – در زمانی پدیدار می‌شود که کشورها، به ویژه کشورهای در حال توسعه، به دنبال حفظ بهتر حاکمیت اقتصادی خود و در عین حال به دنبال گسترش همکاری هستند.

سونگ وی، استاد دانشکده روابط بین‌الملل و دیپلماسی دانشگاه مطالعات خارجی پکن اظهار کرد: به‌عنوان گروهی از کشورهای بازارهای نوظهور، اهمیت راه‌اندازی چنین سیستم پرداختی برای بریکس مشهود است، این سیستم پیامدهای عملی برای حفاظت از حاکمیت اقتصادی کشورهای در حال توسعه و گسترش همکاری‌های اقتصادی و تجاری دارد.

به گفته گلوبال تایمر، در حال حاضر کشورهای بریکس یکی از مهم‌ترین قدرت‌های اقتصادی در جهان هستند. روسیه از اول ژانویه سال جاری ریاست دوره‌ای بریکس برای سال ۲۰۲۴ را بر عهده گرفت. در همان روز، عربستان سعودی، مصر، امارات، ایران و اتیوپی رسما به‌عنوان اعضای بریکس ملحق شدند و تعداد کشورهای عضو را ۲ برابر کردند و از پنج به ۱۰ کشور رساندند.

سانگ گفت: این سیستم پرداخت جدید می‌تواند همکاری اقتصادی بین کشورهای بریکس را تعمیق بخشد، تجارت و مشارکت‌های سرمایه‌گذاری را ارتقا دهد و به این کشورها اجازه دهد تا از نفوذ اقتصادی خود برای پیشبرد بهبود اقتصاد جهانی استفاده کنند. علاوه بر این، این سیستم ممکن است به‌عنوان پایلوت همکاری چندجانبه، از جمله ابتکار کمربند و جاده (BRI) باشد و از آنجایی که ابتکار کمربند و جاده از توسعه با کیفیت بالا استقبال می‌کند و متمرکز بر تعمیق همکاری اقتصادی است، این انتظار وجود خواهد داشت که به دنبال راه‌هایی برای تسهیل تسویه حساب‌های سرمایه‌گذاری مرتبط با تجارت باشد.

روند دلارزدایی

کارشناسان چینی می‌گویند: روند دلارزدایی در سال‌های اخیر به‌دلیل اعمال تحریم‌های مالی آمریکا، شتاب‌گرفته است. این تحریم‌ها باعث است شده برخی کشورها نتوانند با دلار تسویه حساب کنند و آنها را به دنبال سیستم‌های پرداخت جایگزین به جای دلار سوق دهد.

به گفته کارشناسان، برای مدت طولانی، ایالات‌متحده از هژمونی دلاری خود سوءاستفاده کرده است، بحران‌های داخلی را تغییر داده و ثروت جهانی را با آسیب رساندن به ثبات اقتصادی و مالی و رفاه سایر کشورها به دست آورده است.

وانگ پنگ، پژوهشگر دانشیار در آکادمی علوم اجتماعی پکن اظهار کرد: استقرار سیستم پرداخت بریکس چالش مهمی برای تسلط دلار آمریکا ایجاد خواهد کرد. دلار آمریکا برای مدت طولانی، نقش تسلط را در سیستم مالی بین‌المللی حفظ کرده و بسیاری از کشورها را در برابر ریسک‌های نرخ ارز و فشارهای اقتصادی آسیب‌پذیر کرده و اکنون سیستم پرداخت بریکس به کاهش اتکا به دلار  و به کشورهای عضو کمک کرده است و جایگزین‌های پرداخت مستقل و مطمئن‌تر در برابر آنها قرار دارد.

کارشناسان گفتند: چشم‌انداز رقابتی متنوع در تسویه حساب تجاری، سرمایه‌گذاری و ذخایر برای توازن بهتر منافع همه طرف‌ها مورد نیاز است. آنان خاطرنشان کردند این روش، شکل جدیدی از همکاری را بین کشورها در سطوح و مراحل مختلف توسعه با هدف تقویت و ایجاد سیستم پولی بین‌المللی فراگیرتر و متعادل‌تر ایجاد خواهد کرد.

رونمایی بریکس از سیستم پرداخت خود

بریکس پی، سیستم پرداخت جهانی مورد انتظار، به‌طور رسمی در مجمع تجاری بریکس در مسکو راه‌اندازی شد و یک گام بزرگ رو به جلو در تکامل تراکنش‌های مالی در میان کشورهای عضو این بلوک بود. پلتفرم پرداخت که برای تغییر نحوه حرکت پول در مرزهای اعضا طراحی شده است، به نظر می‌رسد جایگزینی مستقل و مقرون به صرفه برای سیستم‌های پرداخت بین‌المللی سنتی ارائه دهد.

به شرکت‌کنندگان در انجمن تجاری بریکس برای نشان دادن قابلیت‌های سیستم بریکس پی، کارت‌های نمایشی از پیش بارگذاری شده با ۵۰۰ روبل صادر شد که آنان می‌توانستند از آن در مکان‌های مختلف در مرکز تجارت جهانی استفاده کرد. رونمایی از بریکس پی، نقطه عطفی در تلاش این بلوک برای استقلال مالی بیشتر و دلارزدایی است.

هدف کشورهای بریکس با توسعه سیستم پرداخت مستقل، کاهش اتکای خود به موسسات مالی غربی و ایجاد معماری مالی غیرمتمرکزتر و مستحکم‌تر در سطح جهانی است. کنترل کامل بر منابع مالی برای دستیابی کشورها به حاکمیت واقعی ضروری است. گروه بریکس در مراسم راه‌اندازی سیستم پرداخت جدید گفت: این هدف از اهداف مشترک بین کشورهایی است که برای سیاست‌های مستقل و رفاه شهروندان خود تلاش می‌کنند.

برای به ثمر رساندن پروژه بریکس پی، ائتلافی از شرکت‌های فناوری، مالی، حقوقی و مشاوره پرداخت بریکس ایجاد شد. این کنسرسیوم به‌عنوان سازمان غیرمتمرکز خودمختار (DAO) با رعایت مقررات هر کشور عضو فعالیت خواهد کرد.

نحوه پرداخت بریکس معاملات برون‌مرزی را ساده می‌کند

بریکس پی معاملات یکپارچه را در میان کشورهای عضو گروه بریکس از جمله برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی تسهیل و از فناوری بلاک چین و قراردادهای هوشمند برای امکان تصمیم‌گیری شفاف و غیرمتمرکز استفاده می‌کند. این پلتفرم می‌تواند از ارزهای دیجیتال یا استیبل‌کوین‌های متصل به ارزهای ملی کشورهای عضو پشتیبانی کند. این روش به بریکس پی اجازه می‌دهد تا اتکای خود به سیستم‌های سنتی را کاهش دهد و هزینه‌های تراکنش را به حداقل برساند.

به‌طور حیاتی، بریکس پی قابلیت همکاری بین سیستم‌های پرداخت مختلف در کشورهای عضو را تضمین می‌کند و کاربران می‌توانند بدون نیاز به واسطه‌های متعدد، تراکنش‌های برون مرزی را انجام دهند. یکی از ویژگی‌های کلیدی این سیستم، پایبندی آن به چارچوب‌های قانونی و نظارتی هر کشور عضو است.

این سیستم معاملات سریع و کم هزینه را امکان‌پذیر می‌کند و می‌تواند تجارت و سرمایه گذاری را در بین کشورهای بریکس افزایش دهد. در یک نمایش عملی در اجلاس، کاربران توانستند با استفاده از کد QR در پرداخت بریکس ثبت‌نام کنند. شرکت‌کنندگان سپس از وجوه از پیش بارگذاری شده برای خرید اقلامی مانند نوشیدنی و سوغاتی در تالار تجاری استفاده کردند.