به گزارش جهت پرس؛ کاربری در شبکه اجتماعی ایکس (توییتر سابق) با انتشار رشته‌توییتی با عنوان «ده نکته خطاب به تیم رسانه‌ای رئیس‌جمهور»، پیشنهادها و نقدهایی را متوجه فعالیت‌های تیم رسانه‌ای دولت سیزدهم کرده است. این توییت که مورد توجه فعالان رسانه‌ای و برخی کاربران فضای مجازی قرار گرفت، به ضعف‌ها، فرصت‌ها و ضرورت بازنگری در شیوه‌های رسانه‌ای دولت اشاره می‌کند.

در ادامه، مروری داریم بر مهم‌ترین محورهای این رشته‌توییت.

سعید بامرام نوشت:

تازه امروز فرصت کردم تا نکاتی را درباره این تصویر ضعیف آقای پزشکیان که مثلا برای مخاطب خارجی بود بنویسم. نقد بنده صرفا فنی است و کاری به اینکه پالس ضعف بوده است یا نبوده است، فعلا ندارم.

عکس آقای پزشکیان در مقایسه با طرف مقابل، دارای چند ایراد جدی در زمینه‌ی ارتباطات سیاسی، فنون عکاسی و نمادپردازی رسانه‌ای است.

1- زاویه دوربین و زبان بدن (Body Language & Camera Angle): آقای پزشکیان به‌شدت به پشت تکیه داده و دستانش در هم گره خورده‌اند، که پیام انفعال، دفاعی بودن و عدم تسلط منتقل می‌کند.

در مقابل، مجری غربی کاملاً به جلو متمایل است، زبان بدن باز و نگاه مستقیم دارد، که حس اقتدار، تسلط و اعتمادبه‌نفس را القا می‌کند.زاویه دوربینِ پایین و از روبه‌رو برای آقای پزشکیان باعث شده تصویرش فاقد اقتدار تصویری باشد؛ گویی در موقعیت تدافعی یا حتی درماندگی است.

2-ترکیب‌بندی صحنه و نمادها (Composition & Symbolism): وجود دو پرچم (ایران و سید الشهدا) خوب است، اما به دلیل چینش و نور، تصویری نامنسجم و بی‌اثر ساخته‌اند.

عکس کوچک امام خمینی و رهبری در گوشه افتاده و تقریباً حذف‌شده از کادر است، که از لحاظ نمادپردازی بی‌احترامی یا بی‌توجهی ناخودآگاه به جایگاه رهبری انقلاب را تداعی می‌کند.

استفاده از صندلی سلطنتی‌مانند در تضاد با سبک ساده‌زیستی ایشان است و باعث دوگانگی پیام می‌شود.

نورپردازی یکنواخت و بی‌جان به تصویر حالتی درمانده، خسته و قدیمی داده، درحالی‌که طرف مقابل با نور گرم و ساختاری جذاب دیده می‌شود.

۳. نحوه سخن گفتن و تعامل تصویری: گرچه از تصویر نمی‌توان به لحن پی برد، اما چهره بی‌احساس، بدون لبخند، و کم‌تحرک آقای پزشکیان، در یک مصاحبه بین‌المللی، او را فاقد کاریزما و جذابیت ارتباطی نشان می‌دهد.

در ارتباطات بین‌المللی، تاکید بر تماس چشمی مستقیم با دوربین بسیار مهم است. در این تصویر، چشم‌ها نه به دوربین است، نه به مجری، بلکه به نقطه‌ای نامشخص؛ گویی بی‌علاقه یا نامطمئن است.

۴. عدم تقارن رسانه‌ای (Media Framing Asymmetry): طرف غربی دارای تصویر حرفه‌ای با میکروفن برنددار، نورپردازی گرم، پس‌زمینه‌ی هنری و کتابخانه‌ای است که احساس فرهنگ، تسلط و حرفه‌ای بودن را منتقل می‌کند.

تصویر آقای پزشکیان باکیفیت پایین‌تر، نور مرده، پس‌زمینه‌ی بی‌روح و نشستن منفعلانه است، که ایران را در موضعی ضعیف، تدافعی و غیرحرفه‌ای قرار می‌دهد.

5- فریم‌بندی اشتباه (Framing Problem): سر نزدیک به بالای کادر و فضای خالی پایین زیاد است: این نوع قاب‌بندی، عدم تسلط به اصول بصری را نشان می‌دهد و مخاطب ناخودآگاه حس می‌کند شخصیت در حال “فرو رفتن” در تصویر است.

عدم استفاده از قانون یک‌سوم (Rule of Thirds): جای‌گیری چهره در مرکز و بدون هیچ توازن بصری با عناصر دیگر باعث شده تصویر خشک و ایستا باشد.

6- دکور فاقد هویت تصویری مدرن: پرده زرد کم‌رنگ، صندلی سلطنتی و فضای هتل‌مانند هیچ ارتباطی با تصویر رئیس‌جمهور یک کشور انقلابی، مردمی و مدرن ندارد. این‌ها تصویری کلیشه‌ای، سنتی و فرسوده می‌سازند.

7- کیفیت پایین تصویر (Low-Quality Video): رزولوشن پایین تصویر آقای پزشکیان در مقابل کیفیت حرفه‌ای تصویر مجری خارجی، پیام واضحی به مخاطب منتقل می‌کند:”ایران هنوز ابزار رسانه‌ای حرفه‌ای ندارد، یا نخواست از آن استفاده کند.”

8- Branding صفر

نه لوگو، نه نام برنامه، نه نشان رسمی ریاست‌جمهوری یا دولت؛ هیچ چیزی در تصویر نیست که به‌شکل هویتی نشان دهد این مصاحبه رسمی و دارای وزن حکومتی است.مجری غربی حتی میکروفون اختصاصی با برند شخصی‌اش دارد.

9- نبود نشانه‌ی قدرت نظامی یا امنیتی ملی (Strategic Signaling Failure):

در گفتگوهایی که با رسانه‌های بین‌المللی انجام می‌شن، به‌خصوص توسط رؤسای جمهور کشورهای غیردوست با غرب، معمولاً اشارات غیرمستقیم به قدرت دفاعی یا اقتدار ملی وجود داره:

ماکت پهپاد

عکس شهدا

نقشه استراتژیک کشور

تصویر هیچ مؤلفه‌ای از اقتدار نرم یا سخت ایران رو نمایش نمی‌ده، حتی در سطح نمادین. یک پیام خنثی از کشوری بدون ابزار قدرت ارسال می‌شه.

10- نقص در نشانه‌شناسی ملی (Lack of Cultural Anchors):

در قاب آقای پزشکیان هیچ عنصر ملموسی از «ایران واقعی» دیده نمی‌شه:

نه زبان فارسی روی قاب

نه یک نشانه فرهنگی (مثلاً فرش ایرانی، خط نستعلیق، کتاب یا حکمت اسلامی)

نه حتی اشاره‌ای ظریف به مردم، روستا، جنگ، مقاومت، تاریخ یا تمدن