با سقوط حکومت افغانستان و قدرت گرفتن طالبان که با چراغ سبر آمریکا در سال 1400 رخ داد، شاهد حضور مهاجران افغانستانی در ایران بودیم. هرچند این موضوع ابتدا مورد پذیرش جامعه ایرانی بود و به لحاظ  ساماندهی آن مشکلی نداشت اما به مرور موضوع مهاجران افغانی در ایران با شیطنت برخی جریان های سیاسی داخلی و خارجی مورد توجه افکار عمومی قرار گرفت و در هر موضوعی به آن پرداخته شد.

اما در طی ماه های اخیر برخی هشتگ ها در شبکه های اجتماعی داغ شد که حکایت از دست های پشت پرده خطرناکی داشت.، یکی از این هشتگ ها هشتگ اخراج افغانی مطالبه ملی در توییتر بود. در گزارش پیشرو با بررسی داده های شبکه های اجتماعی توییتر به جزئیات قابل توجهی از این هشتگ دست یافته‌ایم.

مطالبه اخراج افغانستانی‌ها چه زمانی داغ شد؟

بررسی توییت‌های هشتگ حاشیه برانگیز #اخراج_افغانی_مطالبه_ملی نشان می‌دهد که برخلاف القای رسانه‌ها تعداد اکانت‌های درگیر و هشتگ‌های زده شده بسیار پایین می‌باشند،  تقریبا این هشتگ از اواخر مرداد زده شد و در هفته اول مهرماه به اوج خود رسیده است! در تصویر زیر، موج تولید محتوا با هشتگ اخراج افغانی مطالبه ملی را مشاهده می‌کنید.

کلمات پر استفاده در توییتر

در ادامه ابر کلمات مورد استفاده در شبکه اجتماعی توییتر مورد بررسی قرار گرفت. کلمات افغانستان، ایران و ایرانی و طالبان جز عمده کلمات به کار رفته است.

چه کسانی درباره اخراج افغانستانی‌ها توییت زدند؟

نکته عجیب در استفاده کنندگان این هشتگ حضور همه جناح های سیاسی است، یعنی در توییتر از انقلابی تا سلطنت طلب برای انتشار مطالب خود از این هشتگ استفاده کرده‌اند. در ادامه تنوع کاربران و سهم هر یک را مشاهده می‌کنید.

درخواست برای اخراج همراه خشم

تحلیل احساس کاربران نیز نشان می‌دهد که اکثر توییت‌ها شامل مطالبه اخراج بوده و حتی می‌توان گفت که این مطالبه همراه با خشم مطرح شده است. همان طور که مشاهده می‌کنید، نمودار احساسات به سمت خشم و درخواست حرکت کرده است.

کاربران پروژه بگیر فعال شدند

یکی دیگر از یافته‌های این بررسی نشان می‌دهد که اکانت‌های تاثیرگذار و مهم در این هشتگ ورود نکردند. از سوی دیگر نحوه انتشار و اکانت های منتشر کننده این احتمال را پررنگ می‌کند که پرداختن به این موضوع پروژه سفارشی در توییتر است. اثرگذارترین اکانت‌ها در انتشار این هشتگ از دو لحاظ بیشترین نشر و بیشترین پسند را در زیر مشاهده می‌کنید.

تحلیل هشتگ احراج افغان‌ها

هر چند ساماندهی مهاجران افغانستانی مطالبه مردم بود و یک امر طبیعی است اما با  روند انتشار محتوای هشتگ مذکور با نزدیک شدن به سال جدید تحصیلی جدید و به چشم آمدن حضور قابل توجه مهاجران در مدارس کشور یکی از نکات قابل توجه در این زمینه است.

بیشترین افرادی که  به این هشتگ پرداخته‌اند از حامیان نظام هستند، همین موضوع نشان می‌دهد که این قشر حاکمیت را در معرض خطر و متضرر از این موضوع می‌دانند.

از سوی دیگر معارضین و مخالفین جمهوری اسلامی که متشکل از فعالان سیاسی، مدنی و سلطنت طلبان هستند، بعد از حامیان نظام دومین طیفی هستند که از این هشتگ استفاده کردند. به نظر میرسد توجه این قشر به موضوع مهاجران با هدف بحران آفرینی و ایجاد تفرقه و ناکارآمد نشان دادن حاکمیت بوده است.

دسته سوم معترضان به وضعیت کنونی مهاجران افغانستانی در کشور مربوط می‌شود به دسته روزمره نویس یا همان قشر خاکستری توییتر است که نشان از نارضایتی این قشر از وضعیت نابسامان مهاجران افغانستانی در کشور دارد.

علاوه بر این سه احساس برتر همراه با مطالب دارای هشتگ #اخراج_افغانی_مطالبه_ملی عبارت‌اند از: درخواست، خشم و تعجب.  اکثر مطالب منتشر شده با هشتگ فوق دارای عطف درخواست بوده و اکثرا مطالبه بهبود وضعیت را از مسئولین داشته‌اند.
احساس خشم کاربران ناشی از محتواهایی از جرایم و رفتار نامناسب برخی افغانستانی ها در جامعه ایران است؛ احساس تعجب کاربران نیز اکثرا مربوط به جمعیت بالای مهاجران در کشور می‌باشد.

در مجموع هرچند موضوع ساماندهی مهاجران افغانستانی و فرهنگ سازی در این باره یک ضرورت است اما با بررسی‌های انجام شده می‌توان ادعا کرد که برخی از داخل یا خارج به اسم ساماندهی به دنبال ایجاد شکاف در ایران هستند. این افراد نه دغدغه ایرانی را دارند و نه افغانستانی اما از جنگ و آشوب در ایران استقبال می‌کنند. تجربه‌های گذشته ثابت کرده است، شروع چنین موج‌های مطالبه‌ای کاملا هدفمند توسط جریان‌های خاص بوده است و لزوم هوشیاری کابران را بیشتر از گذشته می‌کند.

در ادامه به عنوان نمونه برخی از توییت‌های با هشتگ فوق را مشاهده می‌کنید.