جهت پرس بررسی می‌کند

چرا در نهج البلاغه درباره غدیر صحبتی نشده است؟

چندی پیش یکی از کاربران فضای مجازی با زیر سوال بردن نهج البلاغه سعی در دروغ خواندن واقعه غدیر خم داشت که با بررسی کتاب نهج البلاغه در این گزارش شبهه ایجاد شده برطرف شد.

چرا در نهج البلاغه درباره غدیر صحبتی نشده است؟
3546

 یکی از کاربران فضای مجازی در صفحه توییتری خود نسبت به روز عید غدیر شبه‌ای را برای تشویش اذهان عمومی نسبت به این عید بزرگ در بین شیعیان ایجاد کرد او در توییت خود نوشت:

رسانه

یکی از فعالان فضای مجازی در خصوص این شبهه و تحریف تاریخ در پاسخ به جواب این توییت در صفحه شخصی خود با معرفی نهج البلاغه می‌نویسد:

نهج‌البلاغه توسط ابوالحسن، محمد بن حسین بن موسی، معروف به «سید رضی» نوشته شده است. این کتاب بخشی کوچکی از نامه‌ها و فرموده‌های امیرالمومنین علیه‌السلام می‌باشد که اغلب‌ آن برای دوران حاکمیت امام علی(ع) است. نهج‌البلاغه همانند کُتب اربعه ما یک کتاب روایی محسوب میشود که توسط یک غیر معصوم نوشته شده است. یعنی نویسنده کتاب خود مولا نیست و این کتاب توسط سید رضی «یکی از فقهای برجسته و شاعران شیعه» جمع‌آوری شده است. علمایی، قبل از سید رضی روایاتی رو نوشتند و سید رضی بخشی از این روایات رو تبدیل به یک کتاب ارزشمند و با عظمت کرده است.

هدف از جمع‌آوری این روایات توسط سید رضی این نبوده که راجع به حکومت و دوران قدرت مولا کتاب بنویسد و هدف این کار، برجسته کردن توانمندی و هنر بیان امیرالمومنین علیه‌السلام، به همه مردم و مسلمانان بوده است.

رسانه

وی در ادامه مطالب خود با بیان هدف سید رضی از نوشتن این کتاب می‌نویسد: سید رضی، با نشان دادن هنر سخنوری امیرالمومنین در کتاب، قابل مقایسه نبودن ایشان با دیگر صحابه‌‌ را به رخ کشیده است و در کنار آن نخواسته همه خطبه‌های اعتقادی، توحیدی، اخلاقیِ مولا یا نامه‌های ایشان به کارگزاران‌ رو بیاورد.

البته که در نهج‌البلاغه همه این موارد آمده ولی این کتاب برای نشان دادن هنر ادبیات است، ادبیاتی که هم هنر سخنوری و بیان امیرالمومنین علیه‌السلام را نشان میدهد و هم محتوا بی‌نظیر بیانات ایشان را.

در نتیجه اگر کسی بفهمد نهج‌البلاغه برای عیان شدن هنر مولا جمع‌آوری شده است، دیگر نمیگوید در این کتاب چرا به این موضوعات پرداخته شده و به آن موضوعات (هرچیزی) پرداخته نشده است، چون متوجه آن شده است که  نویسنده کتاب دنبال پرداختن به همه موضوعات نبوده است.

این کاربر در مورد نوع نگارش کتاب نهج البلاغه می‌گوید: نکته قابل توجه این است که سید رضی گاهی، یک روایات را مثلا از سه عالم دیده است که نقل شده و این سه مدل روایت را پسندیده‌اند، بعد تصمیم گرفته است این سه مدل روایت را در کتاب بیاورد، یعنی بیان ننموده است که کدوم بیان از مولاست، فقط اشاره کرده‌اند که این سه مدل، نقل شده از ایشان است.

چرا؟ چون محور جمع‌آوری روایات از نظر سید رضی ادبیات و زیبایی بیان بوده و به همین خاطر وقتی میخوایم به مطلبی در نهج‌البلاغه استناد کنیم باید توجه داشته باشیم، تمام ملاک‌هایی که علما برای اعتبارسنجی یک روایت به کار میگیرند که مشخص بشود آن روایت درست بوده یا نه اینجا هم باید انجام بشود. پس اگر جایی میخوایم یک حکمی صادر کنیم نباید بگوییم چون در نهج‌البلاغه هست پس درست است. جالبه بدانید بعضی از خطبه‌ها و نامه‌هایی که از مولا در نهج‌البلاغه آمده هنوز در کُتب شیعه پیدا نشده‌اند، یعنی معلوم نیست سید رضی از منابع شیعه اخذ کرده یا نه، از یک کتاب غیر شیعه‌ گرفته شده است.

همین کتاب نهج‌البلاغه که برای مردم نوشته شده نه حوزه علیمه «اگرچه استفاده از کتاب نیاز به متخصص داره»، نماینده فکر و روش امیرالمومنین علیه‌السلام، مخصوصا در حکومت‌داری واقع گردیده است.

آقای جوادی‌آملی درباره بعضی از مطالب اخلاقی نهج‌البلاغه فرمودند، که برای فهم این مطالب باید یک نفر چندین سال در حوزه درس بخواند تا مطالب را درک کند.

وی از نقش نگارشی سید رضی در نهج البلاغه می‌نویسید: سید رضی نخواسته است که درباره مولا واضح سخن بگویید چرا که اگر این کار را می‌کرد نهج‌البلاغه فقط به خانه شیعیان راه پیدا میکرد.

برای مثال اولین خطبه امیرالمومنین علیه‌السلام بعد از رسیدن به حکومت را سید رضی خلاصه کرده است، چرا؟ چون بخشی از بیانات حرفای حساس دارد و نقد به خلفاست، به همین خاطر سید خلاصه خطبه را در کتاب میاورد «مراجعه به اصول کافی» این کار سید رضی باعث شده است که نهج‌البلاغه بین سایر مذاهب دیگه هم راه پیدا کند و موفق‌ترین کتاب‌ شیعه در طول تاریخ شود، که مذاهب و حتی ادیان دیگر هم این کتاب را مطالعه‌ کردند. سید نخواسته است که این کتاب فقط برای شیعیان نوشته شود و عمدا خیلی از مطالب را در این کتاب بیان نکرده است. 

و در پایان درخصوص کلیات این کتاب می‌نویسد: درباره این کتاب حرف زیاد است اما جمع‌بندی بحث این که این کتاب در اصل یک کتاب ادبی است، اما ویژگی‌های بسیار زیادی دارد. در همین کتاب که سید رضی کلی مراقبت کرده است که حرف‌های حساس را داخل آن نیاورد، چند روایت حساس آورده شده که همان‌ها باعث شده است که عده‌ای بگویند سید رضی این مطالب را جعل کرده است.

که البته علما جواب دادند و شبهه‌ها برطرف شده‌اند، اما میخواهم بدانید که هر شخصی که از راه رسید و یک سری حرف بی معنا زد را جدی نگیرید، چون حتی علمای اهل سنت هم به متواتر بودن حدیث غدیر اعتراف کردند.