اخیرا فایل صوتی ۲ تن از مسئولان وقت سپاه در شبکه‌های اجتماعی بازنشر شده است که در آن درباره نحوه نظارت و برخورد جدی با یک تخلف در مجموعه‌ای به نام «یاس» بحث و تبادل‌نظر صورت می‌گیرد.

اگرچه با مرور محتوای کامل این فایل هم می‌توان دریافت که محور اصلی این جلسه، بررسی تخلف احتمالی و اهتمام مسئولان سپاه به ضرورت برخورد با عاملان آن است اما خبرگزاری فارس برای روشن شدن موضوع، جزئیات بیشتری از این ماجرا را منتشر می‌کند.

آنچه می خوانید نتیجه تحقیقات خبرنگار در گفتگو با ۴ منبع مطلع در این پرونده است.

شرکت یاس چه بود و برای چه ایجاد شد؟

شرکت یاس در بحبوحه درگیری میدانی نیروی قدس سپاه با داعش و تروریستهای تکفیری و در شرایطی که دولت وقت حاضر به پشتیبانی از رزمندگان در میدان نبود، تاسیس شد.

این شرکت قرار بود از طریق اجرای پروژه‌های عمرانی منابع مالی لازم را برای پشتیبانی از جبهه مقاومت تامین کند.

با این حال شرکت یاس نتوانست به طور کامل در اهداف اقتصادی خود موفق شود و از طرفی چون بیرون از ساختار سپاه و شهرداری ایجاد شده بود سیستمهای نظارتی این دو نهاد نتوانسته بودند نظارت موثری را در حین فعالیت این شرکت داشته باشند.

اما با مشکوک شدن فرماندهان سپاه به نحوه عملکرد شرکت، مجموعه نظارتی سپاه به موضوع ورود کرده و متوجه تخلف افرادی به نام محمود سجادی نیا (سیف) و عیسی شریفی می‌شوند و بلافاصله ضمن منحل کردن این شرکت، متخلفان را به دادگاه نظامی معرفی می‌کنند. محمود سیف و عیسی شریفی از افراد بیرون سپاه بودند که در پروژه یاس فعالیت می کردند.

ربط اسامی مطرح شده در این فایل صوتی با تخلف صورت گرفته چه بود؟

سردار عزیز جعفری به عنوان فرمانده وقت سپاه در این جلسه، گزارش یک تخلف را از سوی معاون اقتصادی وقت سپاه دریافت می‌کند. آنچنان که در فایل صوتی هم مشخص است وی خواهان پیگیری و بررسی بدون ملاحظه، تلاش برای احیای بیت المال و نهایتا ارجاع به دستگاه قضایی می شود.

ذوالقدرنیا به عنوان گزارش دهنده این تخلف معتقد است در این ماجرا آقای مسعود مهردادی (معاون بنیاد تعاون سپاه) قصور کرده و نظارت و مدیریت کافی را انجام نداده است. ذوالقدرنیا که به دلیل تفاوت دیدگاه و حساسیت های فوق العاده نظارتی، همه احتمالات نسبت به سوء تدبیر یا نا آگاهی سایر افراد را با فرمانده کل سپاه مطرح میکند و منجر به پیگیری و تشکیل جلساتی در سطوح عالی می گردد که نتیجه آن شفاف شدن تخلفات و اشتباه بودن برخی اعتمادهای نابجا و همراهی همه افرادی که در فایل از آنها نام برده شد، می گردد و نهایتا بررسی عملکرد تمامی این افراد به نهادهای نظارتی و قضایی سپرده می‌شود و پس از پیگیری مشخص می‌شود که با کوتاهی آقای مهردادی واعتماد بیش از حد ایشان به مجرم اصلی (یعنی آقای سیف) خود ایشان شخصا سوء برداشتی از بیت المال نداشته است. آقایان قالیباف، آبرومند و حاج قاسم سلیمانی و بسیاری دیگر از افرادی که سلامت شخصی و مالی مهردادی را می‌شناختند نیز به او خوش‌بین بودند و تصور تخلف از در زیر مجموعه وی را نداشتند.

مهردادی با اینکه فرد پاک دستی بوده و شخصا هیچ سوء استفاده شخصی نداشته است، اما با اعتماد بیش از حد به محمود سیف (با نام واقعی محمود سجادی‌نیا) باعث شکل‌گیری این تخلف در مجموعه تحت مدیریت خود شده بود. در نهایت همین کوتاهی و اعتماد بی مورد کار دست خود مهردادی داد و این فرد با شکایت سپاه در دادگاه نظامی به دلیل سوء مدیریت به ۲ سال زندان محکوم می شود.

محمود سجادی‌نیا و عیسی شریفی دو نفر اصلی در تخلف صورت گرفته نیز با پیگیر‌ی‌های انجام گرفته توسط مسئولان ارشد سپاه، دادگاهی شده و محکوم می‌شوند. عیسی شریفی به ۲۰ سال حبس و رد مال ۴۸۰ میلیارد تومانی در دادگاه محکوم می‌شود و هم اکنون نیز در زندان دوران محکومیت خود را به سر می برد. محمود سیف نیز به ۳۰ سال زندان و رد مال محکوم می‌شود. اموال و دارایی‌های حیف و میل شده نیز از آنها پس گرفته می‌شود.

نکته مهم در این ماجرا، تلاش فرماندهان سپاه از جمله عزیز جعفری، قاسم سلیمانی و محمدباقر قالیباف برای روشن شدن تخلف و دادگاهی شدن متخلفان است. در یک مورد عیسی شریفی، که پس از برملا شدن ماجرای تخلف از کشور خارج شده بود، با تلاش و تدبیر محمدباقر قالیباف به کشور بازگردانده می شود و در دادگاه جمهوری اسلامی ایران به تخلفاتش رسیدگی شد. وی اکنون در زندان به سر می برد و ‌در حال طی مراحل نهایی رسیدگی قضایی به پرونده خویش است.

پرونده یاس با این که مربوط به اوایل دهه ۹۰ بود و افراد متخلف نیز در آن تحت پیگرد قرار گرفته و محکوم شدند، بعدها مستمسکی برای  برخی افراد در جهت سوء استفاده برای تخریب مسئولین و ارکان نظام شد. همچنین رسیدگی های دقیق بعدی نشان داد بسیاری از ادعاهای اولیه درباره این موضوع که در این گفتگو (فایل صوتی) به آن اشاره شده دقیق نبوده است.

اما علیرغم تمام جوسازی‌هایی که در این چند سال درباره پرونده یاس صورت گرفت، این ماجرا و همین فایل صوتی نشان می دهد بدنه و ساختار سپاه علاوه بر بهره‌گیری از نیروهای متعهد، با نظارتهای چندلایه و گسترده به گونه‌ای است که امکان تخلفات را به حداقل می رساند.