به گزارش جهت پرس؛ حسن سالاریه رئیس سازمان فضایی ایران درجمع خبرنگاران در پاسخ به سوال خبرنگاران مبنی بر اینکه چه تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان و خصوصی در حوزه فضایی در کشور وجود دارند با اشاره به نقش برجسته دانشگاه‌ها در شکل‌گیری شرکت‌های خصوصی موفق، گفت: شرکت‌های وابسته به دانشگاه‌ها، مانند دانشگاه امیرکبیر، توانسته‌اند از دل فارغ‌التحصیلان خود به عرصه صنعت فضایی ورود کنند و با تشکیل گروه‌های تخصصی، شرکت‌های نوآور و توانمند تأسیس کنند.

وی افزود: ماهواره‌های پژوهش 1، پژوهش 2 و پژوهش 4 با همکاری سه بخش خصوصی متفاوت توسعه یافته و قراردادهایی با آن‌ها منعقد شده است. ماهواره پژوهش 3 نیز در مرحله مناقصه قرار دارد. همچنین، منظومه شهید سلیمانی با همکاری چندین شرکت خصوصی و یک نهاد دولتی در حال توسعه است.

به گفته این مقام، تعداد شرکت‌های خصوصی فعال در حوزه فضایی به حدود 20 شرکت رسیده است که برخی به صورت انفرادی و اغلب به شکل جمعی و کنسرسیومی در حال فعالیت هستند.

وی با اشاره به ریسک‌های بالای این صنعت، تأکید کرد: شرکت‌ها باید در کنار یکدیگر قرار گیرند و با هم این ریسک‌ها را مدیریت کنند.

سالاریه همچنین در خصوص قرارداد شرکت امید فضا با معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری توضیح داد: این قرارداد در قالب تسهیلاتی است که نباید وابسته به مبالغ بلاعوض باشد؛ زیرا این امر ممکن است بخش خصوصی را شبیه به بخش دولتی کند.

رئیس سازمان فضایی به قرارداد جدید این سازمان با بخش خصوصی اشاره کرد و گفت: برای اولین بار قراردادی را منعقد کردیم که طبق آن، از بخش خصوصی نه ماهواره و نه پرتابگر می‌خواهیم، بلکه محصول نهایی یعنی تصاویر ماهواره‌ای را خریداری می‌کنیم. این قرارداد به شرکت امید فضا اجازه می‌دهد تا در تمام مراحل پرتاب، ساخت و آزمایش ماهواره خود به‌طور مستقل عمل کند و بهترین عملکرد را در کوتاه‌ترین زمان ممکن ارائه دهد. به این شرکت پیش‌پرداختی برای خرید بخشی از تصاویر ماهواره‌ای داده شده تا بتوانیم از آن‌ها حمایت کنیم.

وی افزود: البته، ماهواره عملیاتی نیز با ریسک‌های فراوانی مواجه است؛ ممکن است پس از پرتاب به مدار، برخی از قسمت‌های آن دچار نقص فنی شود یا کیفیت تصاویر کمتر از انتظار باشد. حتی یک ماهواره با مدار ژئو نیز که توسط یک شرکت با سابقه ساخته شده بود، دچار نقص فنی شد.

رئیس سازمان فضایی به نقش مجموعه‌های بیمه‌ای در کاهش ریسک پروژه‌های فضایی اشاره کرد و گفت: این صنعت به شدت به کمک‌های بیمه‌ای نیاز دارد. هر بخش از این اکوسیستم باید نقش خود را ایفا کند. معاونت علمی بیشتر نقش حمایتی خود را ایفا می‌کند، در حالی که سازمان فضایی ایران مسئولیت طراحی مسیر، تعیین اهداف کلان و برنامه‌ریزی‌های بلندمدت را برعهده دارد.

وی در خاتمه اظهار داشت: ما با روش پیش‌پرداخت و پیش‌خرید تصاویر ماهواره‌ای، همانند روالی که در دنیا معمول است، به دانش‌بنیان‌ها کمک می‌کنیم تا ماهواره خود را بسازند و به فضا پرتاب کنند. این قراردادها طوری طراحی شده که شرکت‌ها می‌توانند پس از پرتاب و با فروش تدریجی تصاویر، مبالغ پرداختی را تسویه کنند. صندوق‌ها و نهادهای بیمه‌ای نقش خود را ایفا می‌کنند و معاونت علمی نیز در حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان بسیار مؤثر است.