به گزارش جهت، ۲۸ خرداد ماه سال‌ جاری انتخابات ریاست جمهوری همزمان با انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا و میان دوره‌ای مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری برگزار می‌شود. مهم‌ترین موضوع یا مسأله محل توجه در انتخابات پیش رو چیست؟ اقتصاد، سیاست خارجی، سلامت، فرهنگ و…؟ کدام یک در روزهای منتهی به انتخابات ریاست جمهوری شکل دهنده محتوای اصلی رقابت بین نامزدها و گروه‌های سیاسی خواهد بود؟

مختصری از گفتگوی حسین مرعشی، سخنگوی حزب کارگزاران سازندگی با روزنامه ایران را در ادامه می‌خوانید:

*در هر دوره از انتخابات ریاست جمهوری شاهد بودیم که رقابت عموماً حول یک مسأله محوری شکل می‌گیرد و به شکلی آن مسأله اولویت اصلی مطالبات مردم از یک سو و شعارهای نامزدها از سوی دیگر می‌شود. به طور مثال در سال ۹۲ این موضوع مسأله سیاست خارجی و گره پرونده هسته‌ای بود. از این منظر در انتخابات ریاست جمهوری پیش رو به نظر شما چه مسأله و موضوعی این نقش را بازی خواهد کرد؟

مسأله الان به شکل واضحی مسأله اقتصادی است؛ یعنی از هر طرف نگاه کنیم مجموع نیروها و بازیگران مؤثر در این انتخابات، چه در مقام رأی دهنده، چه در مقام گروه‌های سیاسی، چه در مقام خود نامزدها و حتی من می‌خواهم بگویم چه در مقام کسانی که این انتخابات را قبول ندارند و با آن مخالفت می‌کنند و می‌گویند نباید رأی داد، مسأله اقتصاد دارند؛ یعنی می‌گویند با این وضعیت اقتصادی جامعه و این معیشت مردم چه باید کرد؟

الان در فضای ایران هیچ کسی نیست که این گزاره را رد کند؛ بنابراین من معتقدم ما مسأله اقتصاد را به شکل بسیار پررنگ‌تری نسبت به قبل در این انتخابات خواهیم داشت و چیزی که بر سر آن بحث خواهد شد این دو سؤال است. یکی اینکه چطور می‌شود این فشار اقتصادی به کشور و مردم را کم کرد؟ دوم اینکه این وضعیت ناشی از چیست؟

الان جامعه در یک طرف این ماجرا نشسته و می‌خواهد درباره این دو موضوع از مجموع گروه‌ها و چهره‌های حاضر در انتخابات پاسخ بگیرد و آن طرف هم سیاسیون بر سر این رقابت خواهند کرد که کدام یک می‌توانند بهترین پاسخ را به این سؤالات بدهند.

*به نظر شما هیچ گروهی حرف جدیدی برای گفتن ندارد؟

ببینید معنی حرف من این است که به نظرم تمام دغدغه‌های عمومی که در طول ۲۴ سال گذشته در ادوار مختلف انتخابات به ‌عنوان محور اصلی شکل دهنده رقابت مطرح شده بود، به احتمال زیاد در این دوره به شکل تجمیع شده مطرح خواهد شد.

اما اینکه حرف جدیدی هم نیست، شاید این طور باشد، یعنی من بعید نمی‌دانم این‌طور شود. چند تا دلیل دارد؛ یکی اینکه هر دو طرف بدون کارنامه نیستند، یعنی مثلاً سال ۸۴ نیست که بگوییم اصولگرایان دولت‌داری نکرده‌اند و احتمالاً آنچه از عدالت می‌گویند کشور را گل و بلبل خواهد کرد یا سال ۷۶ نیست که بگوییم چه خوب، یک رئیس‌جمهوری خواهد آمد که فضای کشور را باز می‌کند. ضعف و قوت گروه‌ها و تیم‌های مختلف در این شعارها در کشور سنجیده شده. ما تجربه شعار عدالت و «ما می‌توانیم» را داریم و ذهن ما نسبت به آن خالی نیست؛ یا مردم ما می‌دانند که دولت اگر از گشایش خارجی یا توسعه سیاسی بگوید چقدر کار دستش هست.

یکی از دلایلی که هنوز فضای انتخابات گرم نشده و معلوم هم نیست بشود یا نه، همین است. جامعه دنبال شعار نو و جدید است اما هنوز آن را پیدا نکرده. معنای این هم یعنی ابهام در آینده. من نمی‌گویم در این فضا حرف جدید نمی‌توان زد اما پیدا کردن این حرف جدید و شعار جدید خیلی سخت است. شما ببینید الان حدود ۶۰ روز تا انتخابات مانده اما هنوز حتی ذره‌ای هم مشخص نشده که نامزدهای اصلی چه کسانی هستند.

*شما فکر می‌کنید چه عواملی می‌توانند فضا را به سمتی ببرند که شاهد سطح مشارکتی متفاوت از انتخابات اسفند ۹۸ باشیم؟

اگر یک تغییر محسوس در فضای کشور و چشم اندازهای ما طی این ۶۰ روز رخ دهد احتمالاً تنها عاملی است که می‌تواند یک مشارکت فعال مجدد را سبب شود. اصولگرایان به شکل سنتی سبد رأی خود را تا حدی دارند که البته آن هم به نظرم دچار تغییراتی شده. اما این افزایش مشارکت اگر اتفاق بیفتد ناشی از تحرک قشر خاکستری جامعه خواهد بود. ما به هر حال باید بپذیریم که طی اتفاقات این چند سال جامعه ما دچار تغییراتی شده که دیگر آن جامعه سال ۹۶ یا ۹۲ نیست. برای یک نمونه این را در نرخ مشارکت انتخابات مجلس یازدهم دیدیم.

*در این فضایی که شما ترسیم می‌کنید آیا یک نگرانی این نیست که اگر تحولی در این ۶۰ روز ایجاد نشود، نامزدها سعی کنند با داغ کردن میدان رقابت از طریق تشدید تنازعات بین خودشان و چندقطبی‌های سیاسی به طرف افزایش مشارکت و به تبع آن سنگین‌تر کردن سبد رأی خود بروند؟ به عبارت ساده‌تر آیا این وضعیت احتمال تشدید فضای تنش‌آلود را بین نامزدها افزایش نمی‌دهد؟

این بستگی به ترکیب نامزدهای باقی مانده در صحنه رقابت دارد. نکته دوم هم اینکه صداوسیما چه تدارکی برای این انتخابات ببیند، خصوصاً برای مناظره‌ها. اما در شرایط نرمال اگر ببینیم با ترکیبی از نامزدها مثل ادوار اخیر مواجه باشیم به نظر می‌رسد که فضا برای تشدید جبهه ‌بندی نامزدها علیه همدیگر خیلی مستعدتر است. شما الان ببینید شاهد مواجهه‌های انتخاباتی درون جناحی در بخش‌هایی هستیم که مطلقاً در دوره‌های قبل ندیده بودیم. باید ببینیم که آیا این تنازعات تا قبل از شروع تبلیغات و رقابت رسمی مدیریت خواهد شد یا اینکه به آن فضا منتقل می‌شود.

طبیعی است که اگر چنین شود با توجه به اینکه نامزدهای دیگری از جناح‌های دیگر هم حضور دارند، زمینه تنش سیاسی به شکل ایجاد دوقطبی و چندقطبی‌های شدید، بسیار بیشتر است. در نهایت باید منتظر آن ترکیب نهایی باشیم. اما همین الان هم واضح است که حتی در درون جناح‌ها شاهد مواجهه‌هایی هستیم که قبلاً به این شدت نبود. نقش شبکه‌های اجتماعی را هم در این دوره باید خیلی بیشتر از قبل جدی گرفت.

اینها هم به هر حال با گسترشی که پیدا کرده‌اند و خصوصاً اینکه از یک طرف کاربران این شبکه‌های اجتماعی خیلی بیشتر از قبل شده‌اند و از طرف دیگر تعدد شبکه‌های اجتماعی و تقویت ابزارهای آنها را هم داریم اما هنوز واقعاً من خودم هیچ ایده‌ای درباره اینکه ترکیب کاندیداها چه هستند، ندارم. این ترکیب می‌تواند طوری باشد که فقط یک نامزد جدی حضور داشته باشد و در آن شرایط مشخص است که این درگیری سیاسی و تبلیغاتی را نخواهیم داشت. بنابراین باید منتظر تعیین تکلیف این بخش از ماجرا باشیم.

اما اگر در یک حالت فرضی که محتمل هم هست، به ‌سمت فضایی برویم که بخواهیم یک مشارکت هیجانی برای انتخابات به دست بیاوریم، من شخصاً قدری نگران تبعات آن هستم. یعنی مشارکت هیجانی نیازمند دادن پاسخ متناسب است که در این مورد واقعاً تردید وجود دارد. یعنی شاید با این ترتیب مشارکت در مقطع انتخابات بالا برود اما مشکلات آن پس از انتخابات خواهد بود.