اسحاق جهانگیری روز سه‌شنبه در مراسم افتتاح دوازدهمین کنفرانس ملی اقتصاد کشاورزی ایران که به شکل ویدئو کنفرانس برگزار شد، به تغییرات آب و هوایی و کاهش نزولات جوی و خشکسالی در سال آبی ۱۴۰۰-۱۳۹۹ اشاره کرد و گفت: امسال جزو سال‌های خشک کشور در ۵۰ سال گذشته است، میزان بارندگی‌ها و آب‌های ذخیره شده در پشت سدها بسیار کاهش یافته و در دولت ستادی به منظور ساماندهی و تعادل بخشی وضع آب با حضور دستگاه‌های مختلف ایجاد شده است.

معاون اول رییس جمهوری با بیان اینکه در سال‌های گذشته دولت متناسب با شرایط کم‌آبی طرح‌هایی در بخش کشاورزی به منظور کاهش مصرف آب اجرا کرده است، گفت: کشت گلخانه‌ای از ۸ هزار هکتار در شروع کار دولت به ۱۸ هزار هکتار رسیده است و استفاده از سیستم‌های آبیاری نوین به طور گسترده در حال افزایش است.

جهانگیری تصریح کرد: در موضوعات کشاورزی نظیر ایجاد شبکه‌های آبیاری نوین بیش از ۸۵ درصد هزینه‌ها از سوی دولت پرداخت می‌شود و متاسفانه بخش خصوصی و فعالان در این عرصه سرمایه‌گذاری اندکی در این زمینه انجام می‌دهند.

وی، با اشاره به اجرای طرح‌های آب و خاک نظیر طرح ۵۵۰ هزار هکتاری در استان‌های خوزستان و ایلام با سرمایه‌گذاری بیش از ۱.۵ تا ۲ میلیارد دلاری دولت خاطرنشان کرد: اجرای چنین طرح‌های بزرگی موجب بهره‌وری بیشتر از منابع آب و خاک شده است به طوری که در بازدید از این مناطق یکی از کشاورزان می‌گفت با اجرای این طرح میزان برداشت  محصول از یک و نیم تن به ۳.۵ تا ۴ تن ارتقا یافته است. این نشان می‌دهد که اجرای طرح‌هایی که منجر به اقتصادی شدن بخش کشاورزی می‌شود می‌تواند توان کشاورز را در واحد سطح افزایش دهد.

معاون اول رییس جمهوری با بیان اینکه دولت سرمایه‌گذاری وسیعی برای تجمیع، تسطیح، کانال‌کشی به منظور کم شدن شوری خاک در سراسر کشور انجام داده است، گفت: در استان سیستان و بلوچستان طرح احیای ۴۶ هزار هکتار زمین با روش لوله‌کشی انجام شده است ولی باید برای رسیدن به نتیجه مطلوب راهکاری پیدا کرد که بخش خصوصی با قدرت و انگیزه و آگاهی وارد صحنه شود.

جهانگیری تاکید کرد: حضور متخصصان علم اقتصاد در حل مشکلات اقتصادی به ویژه بخش کشاورزی باید پررنگ تر شود و چنین کنفرانس‌هایی می‌تواند اقتصادی شدن بخش کشاورزی را به عنوان اولویت در دستور کار خود قرار دهد.

وی، نقد سیاست‌های دولت در حوزه کشاورزی نظیر دخالت در قیمت‌گذاری‌ها را به منظور شکوفا شدن بخش کشاورزی ضروری توصیف کرد و گفت: ارتباط دانشگاه با صنعت در همه جهت‌گیری‌ها وجود داشته اما ارتباط دانشگاه با کشاورزی باید تقویت شود. تا زمانی که دانشگاه‌ها برای خود نقشی در گره گشایی از مشکلات نداشته باشند قادر به عبور از مسائل نخواهیم بود.

معاون اول رییس جمهوری با تاکید بر لزوم بهره مندی از تحولات فناوری به ویژه فناوری‌های ارتباطی در حوزه کشاورزی گفت: دولت تلاش کرده تا اینترنت پرسرعت در روستاها همانند پایتخت و شهرهای بزرگ وجود داشته باشد تا کشاورزان و فعالان این عرصه بتوانند از طریق دستیابی به مقالات علمی بهره وری را افزایش داده و یا از طریق شبکه‌های اجتماعی محصولات خود را به فروش برسانند.

جهانگیری هوشمندسازی بخش کشاورزی را موضوعی جدی خواند و گفت: امیدوارم سهم دانش در بخش کشاورزی نیز همانند سایر بخش‌ها افزایش یابد. اقتصاد بدون اتکا به درآمد نفت معنایش اقتصاد متکی به دانش است. دولت از شکل گیری مراکز علمی و پارک‌های علم و دانش در گوشه و کنار کشور حمایت کرده است اما باید موضوع دانش بنیانی در همه عرصه‌ها از مزارع کشاورزی تا کارخانه‌ها حضور داشته باشد و آثار خود را نمایان کند.

وی موضوع کار برای دانش آموختگان بخش کشاورزی را از مسائل مطرح در این حوزه دانست و گفت: باید بستری به وجود آوریم که کشاورز و صاحبان مزارع به حضور مهندسان و تکنسین‌های کشاورزی و سایر دانش آموختگان مرتبط احساس نیاز کنند و آنها در همه مراحل تولید و نیز زنجیره از مزرعه تا خانه حضور داشته باشند. این حضور می‌تواند منافع تولید کننده را بیش از پیش افزایش دهد.

معاون اول رییس جمهوری در بخش دیگری از سخنان خود از کشاروزی به عنوان محوری‌ترین بخش اقتصاد ملی یاد کرد و گفت: کشاورزی سهم فراوانی در تولید ملی، اشتغال و امنیت غذایی کشور داشته است، به ویژه در مواقعی که ایران با محدودیت‌های سنگینی نظیر تحریم‌های ظالمانه آمریکا در سال‌های اخیر روبرو بوده است، بخش کشاورزی توانسته خوب بدرخشد و محصولات اساسی مورد نیاز مردم را در داخل تامین کند.

جهانگیری با اشاره به تدابیر دولت برای واردات محصولات مورد نیاز مردم در شرایط تحریم، گفت: در دوران جنگ اقتصادی مهمترین سیاست دولت این بود که کالا به وفور در کشور باشد و در هیچ کالایی مردم با کمبود و یا قحطی مواجه نباشند. البته در جنگ اقتصادی با فشارهای دیگری نظیر گرانی مواجه شدیم اما حجم قابل توجهی از نیازها در زمینه محصولات باغی، زراعی و شیلات در داخل کشور تولید شد.

وی با تاکید بر اینکه هر دولتی با هر گرایش و جهت گیری نیازمند تقویت بخش کشاورزی است، گفت: یکی از مهمترین رویکردهای اقتصاد مقاومتی استفاده از ظرفیت داخلی کشور بود که بخش کشاورزی در آن دستاوردهای مناسبی داشت و در دیگر مولفه‌ها نیز نظیر صادرات نیز نتایج بدست آمده قابل توجه است. تلاش کردیم تا تراز ارزی منفی در حوزه کشاورزی کاهش یابد و باید این روند ادامه پیدا کند.

معاون اول رییس جمهوری در ابتدای سخنان خود ضمن قدردانی از دانشگاه کردستان به عنوان میزبان این کنفرانس و سایر دانشگاه‌های مرتبط اظهار امیدواری کرد: دستاوردهای کنفرانس به عنوان سرمایه‌ای برای پیشرفت در اختیار مسئولین ذیربط قرار گیرد.

جهانگیری با اشاره به تلاش دولت برای جمع‌بندی کارها در ماه‌های پایانی فعالیت و تبلیغات برخی از نامزدهای انتخاباتی، دغدغه‌های خود درخصوص گشایش زندگی مردم، اصلاح روندها، ساز وکارها و رویه‌ها برای عبور از شرایط دشوار کنونی و رفع نگرانی از ایران و ایرانیان را تشریح کرد و گفت: من نگران آینده هستم اما معتقدم ایران در کنار همه محدودیت‌ها همواره فرصت‌های مهم و طلایی برای توسعه در اختیار داشته است.

وی گفت: فرصت‌های طلایی ایران در حال سپری شدن است و ما در ۲۰ سال نخست قرن ۱۵ هجری شمسی که سال‌هایی تعیین کننده است باید تلاش کنیم تا ایران مسیر توسعه را با شتاب طی کرده و فاصله خود را با رقبای منطقه‌ای جبران کند و به جایگاه واقعی خود برسد.

معاون اول رییس جمهوری با تبیین فرصت‌های طلایی پیش روی کشور، گفت: فرصت نخست استفاده از ذخایر عظیم نفت و گاز و منابع معدنی است. امروز با توجه به سیاست‌گذاری‌هایی که در سطح بین‌المللی در خصوص گازهای گلخانه‌ای در حال اجرا است پیش بینی می کنیم که در ۲۰ سال آینده به نقطه ای برسیم که محدودیت‌ها برای استفاده از انرژی نفت و گاز بیشتر شود و ایجاد گازهای گلخانه ای مشمول تحریم ها و مجازات های بین المللی گردد. در این مقطع باید تلاش کنیم تا این ذخایر تبدیل به ثروت و ظرفیت در روی زمین برای توسعه کشور شود.

جهانگیری گفت: در ۴۰ سال گذشته به دلایل مختلف نتوانسته ایم به جایگاه خود در بازار انرژی دست پیدا کنیم. در مقاطعی ایران ده درصد تولید نفت جهان را در اختیار داشته اما امروز از صد میلیون بشکه تولید نفت در حدود ۴ میلیون در شرایط غیرتحریمی ایران می‌تواند نفت تولید کند. ایران می تواند با برنامه ریزی بیش از ۷ تا ۱۰ میلیون بشکه نفت تولید کند. این یک ضرورت است و هر کس مانع از آن شود می‌خواهد ایران را از سرمایه خدادادی خود محروم کند.

وی دومین فرصت توسعه ایران را برخورداری از جمعیت جوان توصیف کرد و گفت: در ۲۰ سال آینده این جمعیت به سمت پیر شدن حرکت می کند در این مقطع باید دغدغه ما به جای بیکاری جوانان استفاده از ظرفیت‌های آنان باشد که بتوانند به توسعه ایران کمک کنند. در غیر اینصورت و با سالمندی جمعیت، کشور با مشکلات بزرگی روبرو خواهد شد.

معاون اول رییس جمهور با اشاره به اینکه موقعیت جغرافیایی ایران و بهره برداری از آن سومین فرصت طلایی برای توسعه است، اظهار داشت: در سال‌های گذشته به دلیل تنش‌های بین‌المللی همواره مسیرهای ترانزیتی ریلی، هوایی و جاده ای و حتی خطوط لوله از مسیرهایی غیر از ایران عبور کرده و کشور دور زده شده است. باید تلاش کنیم تا در ۲۰ سال آینده این خطوط ترانزیتی در کشور احیا شود. قطعاً عبور این مسیرها مولفه قدرت است تا دیگر نتوانند به راحتی ایران را تحریم کنند.

معاون اول رییس جمهوری استفاده از فناوری‌های روز و مدرن را فرصت چهارم پیش روی کشور دانست و با اشاره به استعداد جوانان تحصیلکرده کشور، تصریح کرد: شرکت‌های دانش بنیان کشورمان ظرف مدت کوتاهی توانستند تولیدات تجهیزات مورد نیاز کشور برای مقابله با کرونا را انجام دهند و امروز صادر کننده این تجهیزات به دنیا باشند.