به گزارش جهت پرس؛ چند روز پیش و پس از بازگشایی گوگل پلی با مصوبه شورایعالی فضای مجازی خبر رسید که یک پلتفرم ایرانی از سوی این سکو اخطار دریافت کرده است. ماجرا از این قرار است که سپر امنیتی گوگل‌پلی با ارسال یک اخطار به گوشی کاربران در خصوص مضر بودنِ اپلیکیشن «ویسگون»، پیشنهاد کرد این اپلیکیشن را حذف کنند.
محمدحسن جلالی مدیر شبکه اجتماعی ویسگون در گفتگو با فارس درباره این اخطار گفت: شبکه اجتماعی ویسگون، شبکه اشتراک عکس و فیلم است که بسیاری از کاربران آن را جایگزین داخلی اینستاگرام میدانند. طی یک سال و نیم گذشته، این شبکه اجتماعی بومی، که تنها شبکه اجتماعی ایرانی با نسخه وب قابل‌دسترس در گوگل است، با مشکلات متعددی از سمت این غول فناوری مواجه شده است.
جلالی اظهار کرد: این مشکلات از «سرچ کنسول» گوگل شروع شد که به بهانه‌های مختلف با اعلام خطاهای متعدد نمایش مطالب ما را در نتایج جستجو به مقداری کمتر از سی درصد محدود کرد. هرچند تیم فنی ما به‌طور مستمر این خطاها را رفع کرده اما به‌مرور، «ایمپرشن» یا همان میزان ظرفیت اختصاص‌یافته به سایت ما برای دیده‌شدن در نتایج جستجو و پیشنهادات “دیسکاور” گوگل، به‌طور محسوسی کاهش یافته است.

اتفاقات از تاریخ ۷ اکتبر ۲۰۲۳ آغاز شد

وی افزود: در همان روز نخست طوفان الاقصی ما در همراهی با محتوای کاربرانمان در حمایت از جریان مقاومت، لوگوی برنامه و محتوای پیشنهادی خود را در ستون های پربازدید برنامه به این موضوع اختصاص دادیم. به نظر می‌رسد این تغییرات باعث شد گوگل به شکل ناگهانی اقدام به کاهش دسترسی کاربران به محتوای ما کند. نمودارهای ما نشان می‌دهند که ورودی روزانه سایت از گوگل، چیزی حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار کاربر کاهش یافته است.
مدیر شبکه اجتماعی ویسگون ادامه داد: البته که این ادعاها صرفا در آمارها قابل مشاهده است و گوگل هیچ‌گاه رسماً مسئولیت این اقدام‌ها را نمی‌پذیرد. با این‌ حال، شواهد و تحلیل‌های ما نشان می‌دهند که این اقدامات دقیقاً از همان تاریخ آغاز شده‌اند.

چالش احراز هویت حقوقی

وی تصریح کرد: پس از این کاهش دسترسی، گوگل پیام دیگری اینبار در بخش توسعه دهندگان به ما ارسال و اعلام کرد حساب کاربری که در سال ۲۰۱۶ ساخته شده بود، باید مجدداً وریفای (Verify) شود. نکته مهم این بود که این بار گوگل شرط کرد که با توجه به موضوع برنامه که در رسته ی شبکه های اجتماعی قرار میگیرد، حساب کاربری نمی‌تواند به‌صورت پرسنال (شخصی) باشد و حتما باید با هویت حقوقی و به‌نام یک شرکت با مشخصات بانکی معتبر تأیید شود.
جلالی افزود: مشکل اصلی اینجا بود که به‌دلیل تحریم‌ها، ما امکان ثبت شرکت در خارج از کشور یا ارائه آدرس دفتر رسمی نداشتیم. در نتیجه، مهلت تعیین‌شده به پایان رسید و گوگل حساب توسعه دهندگان ما را مسدود کرد. بلافاصله پس از این اتفاق، کاربران هنگام نصب اپلیکیشن با پیامی مواجه شدند که نرم‌افزار ما را به‌عنوان مضر معرفی می‌کرد و نصب آن را توصیه نمی‌کرد. این در حالیست که ما هیچ دسترسی و حتی به روز رسانی جدیدی نداشتیم.
مدیر ویسگون تاکید کرد: این مشکل به مارکت‌های داخلی نیز سرایت کرد. کافه‌بازار، به‌عنوان بزرگ‌ترین مارکت ایرانی، اپلیکیشن ما را از پلتفرم خود حذف کرد. با وجود توضیحات و مکاتبات مکرر، آن‌ها دلیل این اقدام را تبعیت از هشدارهای گوگل پروتکت اعلام کردند.
وی افزود: پس از پیگیری‌های بسیار، کافه‌بازار اپلیکیشن ما را بازگرداند، اما دیروز مایکت نیز به ما هشدار داد که اگر ارور گوگل پروتکت برطرف نشود، ممکن است آن‌ها نیز مجبور به حذف اپلیکیشن شوند.
جلالی تصریح کرد: گوگل طی سال‌ها خود را به‌عنوان یک سپر امنیتی قابل‌اعتماد معرفی کرده و بسیاری از کاربران نیز به این سیاست‌ها اعتماد دارند. اما در مواقعی که سیاست‌های بین‌المللی وارد این معادلات می‌شوند، تشخیص فنی یا سیاسی‌بودن این اقدامات دشوار است.

کاهش شدید کاربران و تشدید مشکل با رفع فیلتر گوگل پلی

وی اظهار کرد: اثرات این اقدامات به‌شدت محسوس است. در یک سال و نیم گذشته، تعداد ورودی‌های وب‌سایت ما حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد کاهش یافته و در چند روز گذشته نیز با رفع فیلتر گوگل پلی، ریزش کاربران اپلیکیشن شتاب گرفته و حالا ما با ۱۰ تا ۱۵ درصد ریزش کاربر مواجه هستیم. این آمار، آسیب جدی به شبکه اجتماعی ما وارد کرده و کار را برای ادامه فعالیت دشوار ساخته است.
مدیرعامل ویسگون با بیان اینکه مکاتبات بی‌نتیجه بوده است، اظهار کرد: تاکنون شش تا هفت نامه رسمی برای گوگل ارسال کرده‌ایم و حدود یک ماه است که تمامی درخواست‌ها در حالت «در دست بررسی» باقی مانده‌اند. در گذشته، مکاتبات با گوگل به نتایج مشخص‌تری می‌رسید، اما این‌بار هیچ پاسخی از سمت آن‌ها دریافت نکرده‌ایم.
وی با بیان اینکه یکی از بزرگ‌ترین مشکلات، نبود دیپلماسی فناوری برای حمایت از شرکت‌های بومی در مواجهه با چنین چالش‌هایی است، گفت: اگرچه در کشورهای عضو اتحادیه اروپا یا آمریکا، نهادهایی برای پیگیری و جبران خسارت وجود دارد، اما برای ما به‌عنوان یک شرکت دانش بنیان ایرانی که در پارک علم و فناوری هم مستقر هستیم چنین پشتیبانی‌ای وجود ندارد.
جلالی ادامه داد: نکته جالب و قابل‌تأمل این است که اپلیکیشن‌های آمریکایی و خارجی بدون هیچ‌گونه مجوز و احراز هویت یا حتی الزامی برای رعایت قوانین داخلی، در ایران فعالیت می‌کنند، اما شرکت‌های ایرانی برای فعالیت نه بین المللی که حتی در داخل کشور خود با محدودیت‌های فراوانی مواجه‌اند. این موضوع به‌دلیل وابستگی زیرساخت‌ها به شرکت‌های خارجی مانند گوگل است که تصمیمات آن‌ها، مستقیم یا غیرمستقیم، بر پلتفرم‌های داخلی نیز تأثیر می‌گذارد.
مدیرعامل ویسگون در پایان خاطرنشان کرد: شبکه‌های اجتماعی، بیشتر از هر محصول دیگری و حتی بیشتر از پیام‌رسان‌ها، نقشی کلیدی در نمایش قدرت نرم یک کشور دارند. کاربران در رسانه های اجتماعی برای فعالیت رسانه‌ای خود، فارغ از نیاز و احیانا اجبار به استفاده، باید به یک پلتفرم اجتماعی اعتماد کرده و آن را انتخاب کنند. این ویژگی باعث شده که توجه ویژه‌ای به شبکه‌های اجتماعی بومی از سوی مخالفان حاکمیت جلب شود و فشارها برای محدود کردن آن‌ها افزایش یابد.