کمتر از یک ماه دیگر تا دوازدهمین انتخابات مجلس شورای اسلامی باقی مانده است؛ انتخاباتی که به فرموده رهبر معظم انقلاب در این دوره از حساسیت بالایی برخوردار است و سوای سناریوهای دشمن برای کاهش مشارکت مردم در آن اصل انتخابات و کارایی آن را هم نشانه رفته است.

رهبر معظم انقلاب انتخابات را تحول آفرین می دانند و  صراحتا عنوان می کنند انتخابات مجلس خبرگان و مجلس شورای اسلامی بایستی باشکوه برگزار شود و چهار خصوصیت مشارکت قوی، رقابت واقعی، سلامت به معنای حقیقی و امنیت انتخابات باید انجام بگیرد.

ایشان دو کلمه‌ جمهوری  و اسلامی را  وابسته به انتخابات دانسته و گفته اند: اگر انتخابات در کشور نباشد یا دیکتاتوری است یا هرج و مرج. رهبری می فرمایند: رقابت یعنی جناح‌های سیاسی برای شرکت در انتخابات با هم مسابقه بگذارند و میدان برای مسابقه‌ جناح‌ها و نگاه‌های سیاسی و اقتصادی و فرهنگی باز باشد.

شکل گیری ائتلاف های حزبی

حالا در آستانه انتخابات آرایش جریان‌های سیاسی یا در حال شکل‌گیری است یا بعضا شکل گرفته و تغییر هم داشته است.  هنوز خبری از برنامه‌ها و وعده‌های انتخاباتی نیست  اما به روایت اخبار سیاسی مطبوعات، ائتلاف‌های مختلفی خصوصا در دو حزب اصلاحات و اصولگرا شکل گرفته و مواضعی هم داشته اند. شورای ائتلاف، شورای وحدت، مبنا، شریان، جبهه پایداری و جماران بخشی از ائتلاف های تشکیل شده است. با این حال از امروز تا ۱۱ اسفند  و زمانه  انتخابات باز هم ممکن است آرایش هایی که اکنون احزاب به خود گرفته اند تغییر کند؛  گمانه‌زنی‌ها آغاز شده است؛ احزاب و گروه‌های مختلف سیاسی، شخصیت‌ها و چهره‌های حزبی برای حضوری موثر در یکی از حساسترین برهه های سیاسی کشور  در حال جنب و جوش هستند.

در جبهه اصلاحات چه خبر است؟

هر چند پیش از این برخی اصلاح طلبان حالت قهر به خود گرفته و از فعالیت در انتخابات با تصور انتخابات مهندسی شده  انصراف داده بودند اما رصد فعالیت ها در شرایط فعلی از جبهه  اصلاحات و گروه ها و شخصیت های وابسته به آنها هم حاکی از آن است که اتئلاف ها و آرایش های سیاسی  منتسب به اصلاحات  هم در مسیر این اثرگذاری فرآیند تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی خود را آغاز کرده‌اند. هرچند به گفته خودشان مهم‌ترین چالشی که با آن مواجه هستند، تعداد کم تایید صلاحیت شده‌ هایشان است.

با این حال «محمدعلی ابطحی» فعال سیاسی اصلاح‌طلب و عضو مجمع روحانیون، گفته است «اصلاح‌طلبان در دوره‌هایی هم که به مدیریت مجلس و ریاست‌جمهوری رسیدند باز هم آنقدر مشکلات بوده که نتوانستند کاری انجام دهند به همین دلیل جامعه خیلی دنبال نظر اصلاح‌طلب یا اصولگرا یا جناح‌های دیگر نیست».

جریان اعتدال حامی حسن روحانی هم معتقد به حضور در انتخابات بوده و در حال آماده‌کردن لیست انتخاباتی خود بود اما بعد از رد صلاحیت آقای روحانی در شوک بوده و فعلا بی جنب و جوش است. حزب کارگزاران سازندگی از جمله احزابی است که اعتقاد به مشارکت در انتخابات دارد. محسن هاشمی، رئیس شورای مرکزی حزب کارگزاران، درباره لیست انتخاباتی حزب متبوع خود گفته است: «منتظر تایید صلاحیت‌ها از طرف شورای نگهبان هستیم. آن وقت تصمیم می‌گیریم که می‌توانیم لیستی ببندیم یا خیر.»

از سویی حزب اتحاد ملت منتقد جدی نحوه برگزاری انتخابات است. همچنین علیرضا خامسیان از چهره‌های سیاسی و رسانه‌ای نزدیک به عارف درباره رویکرد انتخاباتی عارف گفته است که «او نخبگان، استانداران ادوار و جوانان را به حضور در انتخابات تشویق کرده است، اما منتقد رویکرد دستگاه‌های اجرایی و نظارتی انتخابات است.»

اختلافات در جبهه اصلاحات

پس از انتشار راهبرد انتخاباتی جبهه اصلاحات ، مجدداً اختلافات طیف‌های راست و چپ اصلاحاتی یعنی «اتحادملتی‌ها» و «کارگزارانی‌ها» آشکار شد و  ظاهرا کارگزارانی‌ها به وجود ایده و راهبردهای رادیکال و ساختارشکنانه در جبهه اصلاحات معترض هستند. این امر سبب نمود یافتن بیش از پیش دو دستگی احزاب این جریان شد. حالا  برخی گروه‌های جبهه اصلاحات به دنبال تحریم و عدم حضور بوده و  برخی دیگر بر حضور در انتخابات تأکید دارند.از جمله این تشکل‌ها حزب اعتدال و توسعه است که در نشست خبری با حضور دبیرکل خود از حضور در انتخابات و عزم جدی بر ائتلاف با برخی احزاب اصلاح‌طلب و اصول‌گرایان معتدل خبر داده است.

«محمد باقر نوبخت» دبیرکل حزب اعتدال و توسعه اما نظر دیگری داشته و عنوان کرده است:« عقل سیاسی حکم می‌کند با سایر دوستان تا جایی که امکانش هست، ائتلاف کنیم. ائتلاف قدرت ما را بیشتر می کند و به ما انسجام می بخشد.»

گمانه زنی ها چه می گوید؟

گمانه زنی ها خبر از حضور پرشور همه جناح های سیاسی و نقش پررنگ سرلیست ها در پایتخت می دهد. برهمین اساس برخی اصلاح‌طلبان «علی مطهری» را گزینه مناسبی برای سر لیست می‌دانند و حزب اعتدال و توسعه اما به دنبال حمایت از «محمدباقر نوبخت» به عنوان گزینه مناسب سرلیستی اصلاحات در تهران است. علی ایحال اصلاحات آرایش انتخاباتی پرشوری به خود گرفته و قصد ندارند میدان را خالی کنند.

در اردوگاه اصولگرایان

در اردوگاه اصول‌گرایان هم  جنب و جوش بسیاری در خصوص ارائه ائتلاف ها و آرایش های انتخاباتی وجود دارد چنانچه شورای وحدت اصولگرایان به صورت جدی وارد انتخابات شده و به دنبال احیای نقش جامعه روحانیت مبارز در میان اصولگرایان است. ساختارهای استانی این شورا  مشخص و شاخص‌های نامزدهای مدنظر این شورا هم تعیین شده است. حتی  سهمیه بانوان و جوانان هم در این شورا مشخص شده و عنوان می شود  محمدرضا باهنر چهره شاخص شورای وحدت به احتمال زیاد سرلیست این جبهه باشد.

منوچهر متکی سخنگوی شورای وحدت اولویت نخست این شورا را حل مسائل کشور در زمینه حکمرانی می داند و پورمحمدی دبیر عالی جامعه روحانیت مبارز توسعه کار تشکیلاتی را راه حل این مسائل عنوان کرده است.

در بیانیه ای عنوان شده که  این شورا با هدف‌گذاری تشکیل فراکسیون وحدت در مجلس شورای اسلامی دوره دوازدهم از کاندیداهایی حمایت خواهد کرد که در قالب خرد جمعی میثاق نامه مصوب هیات عالی شورای وحدت را امضا کرده باشند و براساس ۳ محور مهم از جمله رای دادن به طرح‌ها و لوایح برای اعتماد به وزراء و سایر انتخاب‌ها در مجلس و نقش نظارتی مجلس بر حکمرانی ملی و محلی همت گمارد.

آرایش و مواضع اصولی ها

امیرابراهیم رسولی سخنگوی شورای ائتلاف نیروهای انقلاب هم گفته است در حال دعوت از کاندیداهای حوزه انتخابیه تهران، ری، اسلامشهر، شمیرانات و پردیس هستند.

«محمدرضا باهنر» با سابقه‌ترین نماینده ادوار مجلس شورای اسلامی که هم‌چنان داعیه نمایندگی داشته و راه‌ حل مشکلات موجود در جامعه را ورود چهره‌های قدیمی و سابقه‌داری نظیر خودش به عرصه سیاسی کشور می‌داند، در گفت‌گویی پیشنهاد جدیدی مطرح کرده که در صورت عدم اجماع، اصولگرایان لیست ۲۰+۱۰ بدهد، به این صورت که لااقل بر ۲۰ نفر توافق کنند و ۱۰ نفر را به گزینه‌های خاص خود اختصاص بدهند. همچنین به شاید و اماها پیرامون احتمال ائتلاف هواداران لاریجانی با اصلاح‌طلبان واکنش نشان داده و گفته است: لاریجانی بالای سر هیچ لیست اصلاح طلبی را امضاء نمی‌کند اما از قرار معلوم این گفته ها با آنچه در  جلساتی که با حضور حزب کارگزاران، اعتماد ملی، ندای ایرانیان، اعتدال و توسعه و افراد نزدیک به علی لاریجانی برگزار می‌شود، هم خوانی ندارد.

از طرفی بهروز نعمتی از چهره‌های سیاسی نزدیک به لاریجانی درباره نقش او در انتخابات پیش‌رو گفته است: «حتما یک لیست معتدل بیرون خواهد آمد که حالا ممکن است از اصولگرایان معتدل باشد یا احزاب اعتدال‌گرا. لذا مجموعه‌های سیاسی حتما جلسات انتخاباتی با هم دارند و دوستانی هم که همفکر آقای لاریجانی هستند، با ایشان جلساتی دارند… قطعا آقای لاریجانی در انتخابات اسفندماه نقش‌آفرینی خواهد کرد.»

نگاه متفاوت پایداری ها

جبهه پایداری از دیگر احزاب اصولگراست که ریاستش با صادق محصولی است. دبیرکل جبهه پایداری درباره برنامه‌های این جبهه در انتخابات‌ پیش‌رو گفته است: «برنامه‌ها و اصول جبهه در انتخابات پیش‌رو مانند سایر انتخابات مشخص و معین است. ما هیچ‌گونه رجحان و اولویتی برای اعضای پایداری جهت حضور در لیست نداریم و هر کسی که پای نظام و ارزش‌ها بایستد جزء جبهه پایداری به حساب می‌آوریم ولو اینکه عضو جبهه پایداری نباشد. البته ما هیچ زمان از لیست واحد فراری نیستیم و می‌گوییم باید این گام‌های چهارگانه را برای رسیدن به یک لیست مشترک طی کنیم.»

بازار گمانه زنی ها، مواضع انتخاباتی و سیاسی و آرایش های حزبی در فاصله ای کمتر از یک ماه تا انتخابات مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری داغ است و تنها چیزی که مسلم است اینکه قرار است انتخابات با حضور فعال احزاب سیاسی و نقش پررنگ مردم در جهت تحول آفرینی در کشور برگزار شود و قطعا آرایش احزاب می تواند به انتخاب مردم با سلائق متفاوت کمک شایانی کند.