بررسی تبعات قرار دادن سپاه در لیست تروریست‌ها توسط اروپا

«امنیت اروپا» قربانی جدید پازل فشار حداکثری علیه ایران

اقدام خصمانه اخیر پارلمان اروپا در ارائه پیشنهاد قرارگیری سپاه پاسداران در لیست موسوم به سازمان‌های تروریستی می‌تواند دارای تبعات ضد امنیتی جدی برای کشورهای عضو اتحادیه اروپا باشد.

«امنیت اروپا» قربانی جدید پازل فشار حداکثری علیه ایران

ناکامی غرب در آشوب‌های سازمان‌یافته در ایران، آن‌ها را واداشته برای تحت فشار قرار دادن جمهوری اسلامی به پرونده سازی، اتهام زنی و روندهای نامتعارف در تضاد با حقوق بین‌الملل روی بیاورند. همچنانکه پنج‌شنبه هفته گذشته پارلمان اروپا پیش نویس قطعنامه‌ای را به تصویب رساند که در آن خواستار قرار دادن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در فهرست «گروه‌های تروریستی» اتحادیه اروپا بود.

البته تصمیمات پارلمان اروپا تنها یک پیشنهاد محسوب می‌شود که تصمیم نهایی در باره این موضوع را باید شورای اروپا بگیرد. شورای اروپا هم در خصوص مواردی نظیر این مورد بر مبنای اجماع و نه اکثریت تصمیم‌گیری می‌کند. در واقع قطعنامه پارلمان اروپا سندی غیر الزام‌آور است و نمی‌تواند شورای اروپا را ملزم به اجرای آن کند.

حال شورای اروپا درحالی روز دوشنبه قرار است درباره طرح پیشنهادی «قرار گرفتن سپاه پاسداران در لیست تروریستی» تصمیم گیری کند که خبرها حاکی از اختلاف در اتحادیه اروپا بر سر این طرح است. همچنانکه «رویترز» خبر داده است که این تصمیم فعلاً و بنابر مصالحی آماده و اجرایی نخواهد شد. این رسانه انگلیسی به نقل از یک دیپلمات اروپایی نوشته است که «اتحادیه اروپا دوشنبه ۳۷ فرد را به فهرست تحریم‌ها علیه ایران اضافه خواهد کرد. اما فعلاً کل سازمان سپاه تحریم نخواهد شد. اگر این کار انجام شود باید مبنای حقوقی صحیحی داشته باشد و این چیزی است که در حال بحث است. اما برای دوشنبه آماده نخواهد شد.»

اختلاف در اتحادیه اروپا بر سر قرار دادن سپاه در لیست تروریسم تا جایی است که لارنس نورمن خبرنگار «وال استریت ژورنال» شب گذشته در توئیتی نوشته است: «یک مقام ارشد اتحادیه اروپا در پاسخ به پرسشی درباره قرار دادن سپاه در لیست سازمان‌های تروریستی گفت: «فکر می‌کنم این ایده خوبی نیست، زیرا شما را از پیشبرد مسائل دیگر باز می‌دارد.» این خبرنگار افزود: بنابراین دیدگاه‌های متفاوتی در بروکسل وجود دارد.»

یکی از دلایل تعلل اروپایی‌ها در مقابله رسمی و قطعی با سپاه، منافعی است که آنها در منطقه غرب آسیا دارند که حتم دارند تحت مخاطره قرار خواهند گرفت. چه آنکه وزیر امور خارجه کشورمان چندی پیش در گفتگوی تلفنی با بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، صریحاً اعلام کرد که تصمیم پارلمان اروپا در تروریستی خواندن سپاه، شلیک به پای اروپاست. امیرعبداللهیان در هشداری به پارلمان اروپا گفت که به تبعات منفی این رفتار احساسی خود بر اروپا بیندیشد و بر مسیر دیپلماسی، تعامل سازنده و عقلانیت تمرکز کند چراکه پاسخ و واکنش ایران متقابل خواهد بود.

شکست طرح تعلیق مذاکرات احیای برجام

البته همزمان با ارائه این طرح به پارلمان اروپا، برخی از نمایندگان به دنبال تصویب طرح دیگری برای تعلیق مذاکرات برجام بودند که رأی نیاورد. این موضوع به خوبی نشان می‌دهد غرب در میدان عمل، ناتوان و فاقد هرگونه دستاوردی است و در نهایت نیاز به گفتگو با تهران دارد اما در عرصه پروپاگاندای رسانه‌ای پرهیاهو است.

نکته قابل توجه دیگر امتناع جوزف بورل از همراهی با اقدام نمایندگان پارلمان اروپا است. موضوعی که در جریان تماس تلفنی وی با وزیر امور خارجه کشورمان به نوعی بر آن تاکید کرد و گفت: اگرچه پارلمان اروپا یک نهاد کاملاً مستقل است اما این قطعنامه فاقد ظرفیت اجرایی است و صرفاً بازتاب دهنده نگرانی‌های اروپا است.

البته تجربه نیز ثابت کرده که در اینگونه اقدامات خصمانه اروپا در قبال ایران، همیشه طرف‌های مقابل بوده‌اند که پشیمان شده‌اند و از مواضع خود عقب نشینی کرده‌اند. همچنانکه در ماجرای قطع روابط دیپلماتیک و ترک خاک ایران توسط سفرای کشورهای اروپایی در موضوع «میکونوس»، این دیپلمات‌های غربی بودند که دست از پا درازتر به سفارت‌خانه‌هایشان بازگشتند!

اقدام پارلمان اروپا به طور صریح مخالف اصول کلی حقوق بین المللی است

در همین زمینه هیبت الله نژندی منش عضو هیئت علمی گروه حقوق بین الملل دانشگاه علامه طباطبایی ضمن اشاره به لزوم پیگیری حقوقی این اقدام پارلمان اتحادیه اروپا گفت: نیروهای مسلح یک کشور جزو ارگان رسمی آن دولت است لیکن دارای مصونیت هستند و بنابراین این اقدام اولاً نقض مصونیت آن دولت و همچنین نقض برابری حاکمیت‌ها و در نهایت مداخله در امور داخلی دولت‌ها است زیرا اروپایی‌ها با این اقدام در واقع می‌خواهند یک دولت را مجبور کنند سیاست و رویه باب میل آن‌ها را اتخاذ کند و خود تصمیم گیرنده نباشد.

وی افزود: لذا این اقدام پارلمان اروپا به طور صریح مخالف اصول هفتگانه مقرر در منشور سازمان ملل و همچنین اصول کلی حقوق بین المللی است. در حقیقت این اقدام بر خلاف مأموریت اصلی سازمان ملل است و طبیعتاً صرفاً یک پروپاگاندای سیاسی است تا اینکه بخواهد اثر حقوقی داشته باشد.

این حقوقدان بین المللی همچنین تصریح کرد: باید اعتراض صریح و رسمی خود را از طریق سازمان ملل متحد اعلام کنیم و از طرف دیگر مجمع عمومی و جنبش عدم تعهد را نسبت به این موضوع فعال کنیم. در موضوع اقدام خصمانه مشابه آمریکا، اشتباهی که کردیم این بود از مکانیسم‌های حقوقی داخل آمریکا استفاده نکردیم لذا به نظرم باید از مکانیسم‌های حقوقی که در اتحادیه اروپا و یا کشورهای عضو وجود دارد استفاده کنیم تا بتوانیم جلوی این بدعت ضد حاکمیت قانون را بگیریم.

هم‌کاسه شدن نمایندگان پارلمان اروپا و تروریست‌ها

به نظر می‌رسد نمایندگان پارلمان اروپایی که عمدتاً افراد فاقد تجربه کاری در زمینه‌های راهبردی و بین المللی هستند تحت تأثیر پروپاگاندای رسانه‌ای معاندین جمهوری اسلامی ایران و همچنین ربات‌های مجازی سازمان تروریستی منافقین در فضای مجازی قرار گرفتند، در حالی که هیچ درکی از مؤلفه‌های مؤثر بر تأمین امنیت کشورهای اروپایی و اقدامات امنیت ساز سپاه پاسداران در منطقه غرب آسیا و همسایگی خود ندارند.

در همین راستا فواد ایزدی عضو هیئت علمی دانشگاه تهران با تاکید بر دنباله روی اتحادیه اروپا از سیاست‌های ایالات متحده گفت: اروپایی‌ها الان با روسیه درگیر هستند و خود را از منابع انرژی روسیه محروم کردند؛ لذا اگر به سمت درگیری با ایران روند خود را از منابع انرژی در غرب آسیا نیز محروم می‌کنند و این قطعاً به نفع آن‌ها نخواهد بود و اشتباه بزرگی است که آن‌ها مرتکب می‌شوند. البته این یک پیشنهاد برای ارائه در اجلاس وزرای امور خارجه است و فعلاً معلوم نیست که عملی گردد.

رسانه

ایزدی: اروپا وابسته به منابع انرژی غرب آسیا است

این کارشناس روابط بین الملل افزود: آمریکایی‌ها وابستگی کم‌تری به منابع انرژی در غرب آسیا دارند اما وابستگی اروپایی‌ها بیش‌تر است و آنها حضور اقتصادی و نظامی در این منطقه دارند. از طرف دیگر ایران ارتباط خاص اقتصادی با اروپا ندارد، لذا این اقدام پارلمان اروپا که تحت سیطره لابی صهیونیسم و سعودی‌ها انجام شد، به ضرر آن‌ها خواهد شد.

حسین کنعانی مقدم کارشناس مسائل سیاسی نیز، به ادعای اروپایی‌ها در خصوص مبارزه با تروریسم اشاره می‌کند و تاکید دارد: مشخص شد پارلمان اروپا تحت تأثیر لابی صهیونیسم و معاندان جمهوری اسلامی ایران تمام شعارهایی که تاکنون در رابطه با مبارزه با تروریسم را مطرح می‌کرد را نقض کردند؛ به خاطر اینکه سپاه پاسداران یکی از مهم‌ترین و شاخص ترین سازمان‌های ضد تروریستی در دنیا است و تاکنون ثابت شده که چگونه با تروریسم جنگیده است.

وی افزود: نکته بعدی این است که پارلمان اروپا هیچ وجاهت قانونی ندارد و توانایی اینکه یک سازمان رسمی و مسلح جمهوری اسلامی را به عنوان سازمان تروریستی اعلام کند را ندارد. زیرا قاعده این است که این تصمیم پارلمان باید به تصویب کشورهای تک تک اعضای عضو اتحادیه اروپا برسد و در آن کشورها نیز تبدیل به قانون شود.

این کارشناس مسائل سیاسی در ادامه تصریح کرد: در صورتی که این اقدام از سوی اروپایی‌ها انجام شود، در مقابل این اقدام کلیه پایگاه‌های ناتو در منطقه و همچنین نیروهای مسلح آن‌ها از طرف ایران به عنوان نیروهای تروریستی شناخته خواهد شد و این اجازه وجود خواهد داشت که مانند آن اتفاقی که برای پایگاه آمریکایی عین‌الاسد رخ داد، برای آن‌ها نیز انجام شود.

کنعانی مقدم: اروپا بیش‌ترین ضرر را خواهد کرد

وی افزود: به نظر می‌رسد همانند گذشته که یک بار اتحادیه اروپا سفرای خودش را از ایران فرا خواست و بعد از مدتی با سرشکستگی و پشیمانی مجبور به بازگشت شدند، این اقدام نیز موقتی باشد و قطعاً بیشترین ضرر را اروپا خواهد کرد.

مقامات اروپایی به خوبی می‌دانند که کشورهای حوزه اتحادیه اروپا توان رویارویی با چالش‌های جدید را ندارد و به همین دلیل به اقداماتی روی می‌آورند که اگرچه پرسر و صدا و هیاهو است اما در صحنه عمل فاقد قدرت اجرایی است. غرب و اروپا از نقش سپاه پاسداران در برقراری امنیت و مبارزه با تروریسم در منطقه غرب آسیا و همسایگی خود آگاه هستند، لذا اگر خدشه‌ای به جایگاه سپاه پاسداران وارد شود باید روزانه در پایتخت‌های خود با چالش‌هایی از جمله تروریسم و افراطی‌گرایی نیز تقابل کنند. پایتخت‌هایی مانند پاریس در همین روزها نیز وضعیت مطلوبی ندارند و بنابر اعلام وزارت کشور فرانسه در روز پنج‌شنبه (۱۹ ژانویه) ۱ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر به خیابان‌ها آمدند و علیه سیاست‌های دولت شعار سر دادند.

باید منتظر ماند و رفتار وزرای خارجه این اتحادیه را در نشست آتی ارزیابی کرد. آیا اروپاییان در پیروی از سیاست‌های خصمانه سه کشور فرانسه، آلمان و انگلیس خود را مبدل به نوکران دست سوم و چهارم کاخ سفید و رژیم صهیونیستی خواهند کرد؟