اعلام خبر دیدار طلاب و روحانیون با حضرت آقا، موجی از خوشحالی، شور و شعف را در بین حوزویان به همراه داشت؛ هر کس به طریقی دنبال راه و واسطه‌ای است تا بتواند کارت ملاقات را دریافت و خود را به دیدار برساند. به هر دری که می‌زنیم به جایی نمی‌رسد که نمی‌رسد. پاسخ‌ها اما یکی است «همه چیز در اختیار مسؤولان حوزه است». در کمال نا‌امیدی، تماسی از بخش اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار رهبر معظم انقلاب همه چیز را برایم متفاوت و رویایم را به واقعیت بدل می‌کند. « لطفاً هرچه سریع‌تر تصویر کارت ملی خود را ارسال کنید و برای هماهنگی بیشتر با ما در گروهی که در نرم‌افزار پیام‌رسان ایتا ایجاد شده همراه باشید»

صبح روز چهارشنبه ۲۱ تیرماه، ساعت پنج و نیم صبح از قم به همراه دو نفر از دوستان با وسیله نقلیه شخصی عازم تهران می‌شوم؛ ساعت حدود هفت و چهل دقیقه است که به محدوده حسینیه امام خمینی(ره) می‌رسم؛ با نشان دادن کارت ملی پس از برخورد محترمانه پاسداران و عبور از گیت‌های بازرسی، دقیقاً ساعت هشت صبح وارد حسینیه شده و با راهنمایی و مشایعت دست اندرکاران و البته دریافت یک ماسک سفید رنگ، در همان ردیف اول مستقر می‌شوم.

نگاهی به جمعیت حاضر می‌اندازم؛ تقریباً یک سوم حسینیه امام خمینی پر شده؛ شور و شوقی وصف ناپذیر در چهره طلاب و روحانیون موج می‌زند. با برخی از آن‌ها هم کلام می‌شوم؛ همگی خوشحال هستند از ملاقات با آقا. عده‌ای از شهرستان‌های دور ساعت‌ها در مسیر بوده‌اند و خسته راهند اما مشتاق زیارت حضرت آقا. عده‌ای با اتوبوس، عده‌ای با قطار و عده‌ای هم با وسایل نقلیه شخصی، خود را به حسینیه امام خمینی(ره) رسانده‌اند.

از همان ابتدای ورود به حسینیه شاهد حضور چهره‌های مختلف حوزوی، مدیران، اساتید و علما هستم؛ گزارشگران شبکه‌ها و رسانه‌های مختلف مشغول تهیه گزارش و مصاحبه با طلاب، مبلغان، اساتید و علما هستند. «سهیل اسعد» طلبه اهل آرژانتین و از مبلغان بین‌المللی حوزه هم با همان لهجه شیرین و ایرانی-آرژانتینی‌اش مشغول گزارش گرفتن از افراد حاضر در جلسه است.

من هم فرصت را مغتنم می‌شمارم و مشغول می‌شوم؛ از حجت الاسلام حمید ملکی، قائم مقام حوزه که کنار دستم نشسته، آغاز می‌کنم؛ از او می‌خواهم یک جمله کوتاه درباره این ملاقات بگوید: «دیداری که سال‌ها انتظارش را می‌کشیدیم به تحقق پیوست؛ البته بسیاری از طلبه‌ها نتوانستند محضر آقا برسند؛ ان‌شاءالله خاطره سفر سال ۸۹‌ ایشان به قم تکرار و همه اقشار حوزه از فیض وجود و زیارت‌شان بهره‌مند شوند.»

حاج آقا «اسعدالله ایامکم»

طبق معمول و سنت همیشگی علما، بازار دیده بوسی و معانقه و تبریک اعیاد ماه «ذی الحجه» هم داغ است و البته درخواست‌های عیدانه و تبرکی از سادات که البته زیرکانه‌شانه خالی می‌کنند، نیز به راه است.

سعی می‌کنم به دقت جایگاه‌ها، صندلی‌ها و گوشه گوشه حسینیه را رصد کنم تا چیزی را از دست ندهم. همه آمده‌اند؛ از اعضای شورای عالی و شخصیت‌های برجسته حوزوی، مدیران حوزه‌های علمیه قم، اصفهان، مشهد تا مبلغان طرح هجرت و گروه‌های جهادی و فعالان فضای مجازی و رسانه‌ای و حتی برخی نمایندگان اهل سنت مجلس خبرگان و ‌اندیشمندان اهل تسنن. آقایان، رسایی، نقویان، دانشمند و کاشانی هم هستند و اتفاقاً هر چهار نفر روی صندلی‌ها استقرار پیدا کرده‌اند.

مسؤولان حوزوی دفتر رهبر معظم انقلاب از جمله آیت الله محمدی عراقی، مسؤول دفتر مقام معظم رهبری در قم، حجت الاسلام والمسلمین محمدیان معاون ارتباطات حوزوی دفتر و همچنین حجت الاسلام والمسلمین محمدی گلپایگانی نیز در جلسه حضور دارند.

غرق در کار خودم هستم و حواسم به ساعت و گذشت زمان نیست، تا این که حاضران به صورت خودجوش شعار «حسین حسین شعار ماست، شهادت افتخار ماست»، «خامنه‌ای امام ماست؛ شهادت افتخار ماست»، «علمدار ولایت، حوزویان فدایت»، «این همه لشکر آمده، به عشق رهبر آمده»، «دست خدا بر سر ماست، خامنه‌ای رهبر ماست»، «ای پسر فاطمه، منتظر تو هستیم» «خامنه‌ای کوثر است، وارث پیغمبر است» را برای استقبال گرم و صمیمی از رهبر و امام خود تمرین می‌کنند. سربند‌های یا زهرا، یا مهدی، لبیک یا خامنه‌ای نقش بسته بر عمامه‌ها هم روایت‌گر آمادگی برای فداکاری، ایثار و جهاد در راه اسلام و انقلاب است.

بانوان و خواهران طلبه و مبلغه حاضر در حسینیه امام خمینی(ره) که تعدادشان در مقایسه با برادران کمتر است هم در شعار‌ها سهمی دارند؛ «چادر حجاب برتر، جانم فدای رهبر» «حسین حسین شعار ماست، حجاب افتخار ماست». شعار‌ها پر معنا و مفهوم است، از سویی حکایت از محبت به ولی زمان دارد و از سویی پاسداری و صیانت از فریضه الهی و سیاسی حجاب را روایت می‌کند که آماج کینه توزی دشمنان و مغرضان قرار گرفته است.

راز و رمز عشق و علاقه طلاب به رهبر معظم انقلاب

آیت الله شب زنده‌دار عضو فقهای شورای نگهبان ساعت ۹:۳۰ وارد حسینیه امام خمینی(ره) می‌شود و علی رغم درخواست مسؤولان و دست‌اندرکاران برای استقرار در جایگاه شخصیت‌ها، از این کار امتناع می‌ورزد و در ردیف اول کنار نرده‌ها روی زیلو‌های آبی و سفید می‌نشیند و به خوش و بش با اطرافیان می‌پردازد.

خدمت آیت‌الله می‌رسم و پس از عرض ارادت و گفتن «حاج آقا اسعدالله ایامکم» از ‌ایشان می‌خواهم یک جمله راجع به این شور و شوق وصف ناپذیر برایم بگوید. با همان لبخند همیشگی‌اش می‌گوید: «در یک جمله که نمی‌شود». حاج آقا اندکی تأمل می‌کند و بعد می‌گوید: «این جمع تجلی محبت، صمیمیت و دلدادگی به حضرت اقا است و این محبت به سبب ذوب شدن ایشان در اسلام است.»

عقربه‌های ساعت به لحظه انتظار نزدیک شده و حسینیه دیگر جایی برای نشستن ندارد؛ صف‌ها به هم فشرده و هوای حسینیه هم تا حدودی گرم است. بار دیگر حاضران تمرین عشق ورزی و دلدادگی می‌کنند: «لبیک یا خامنه‌ای لبیک یا حسین است؛ ولی امر مسلمین ضیاء هر دو عین است»، «حزب فقط حزب علی، رهبر فقط سید علی»

همه نگاه‌ها و لنز دوربین‌ها به یک نقطه خیره شده تا لحظه تاریخی که انتظار می‌کشیدند را از دست ندهند و سرانجام این انتظار به پایان می‌رسد و جمعیت یکصدا شعار «خونی که در رگ ماست هدیه به رهبر ماست»، «علمدار ولایت حوزویان فدایت»، «ای رهبر آزاده آماده‌ایم آماده» را فریاد می‌زنند. آقا به روش همیشگی خود، دستی برای حاضران تکان می‌دهند و پس از تشکر از آن‌ها، روی صندلی می‌نشینند و با اشاره دست، از آن‌ها می‌خواهند تا بنشینند.

پس از حکمفرما شدن سکوت در حسینیه، قاری قرآن که روحانی و معمم است رأس ساعت ۱۰ قرائت قرآن را آغاز می‌کند «الَّذِینَ یُبَلِّغُونَ رِسَالَاتِ اللَّهِ وَیَخْشَوْنَهُ وَلَا یَخْشَوْنَ أَحَدًا إِلَّا اللَّهَ ۗ وَكَفَىٰ بِاللَّهِ حَسِیبًا» آیاتی که رسالت تبلیغی حوزویان را به آنان گوشزد می‌کند.

 پس از قرائت قرآن، حجت الاسلام شیخ سعید شحیطاط، روحانی اهل خوزستان، پشت تریبون می‌رود و دعای سلامتی امام زمان(عج) را می‌خواند. حضرت آقا هم همنوا با حاضران دست به دعا برداشته و دعای سلامتی امام زمان را زمزمه می‌کنند؛ سپس در قالب اشعار و ابیاتی روضه خوانی شروع می‌شود و فضای حسینیه را عطر و بوی محرم و کربلا می‌گیرد و اشک هاست که از چشم‌ها سرازیر می‌شود.

روحانیت؛ آماده مجاهدت در مسیر ارزش‌ها و آرمان‌ها

با اتمام روضه خوانی، آیت الله اعرافی از صندلی محل استقرار خود بلند می‌شود و از رهبر انقلاب اجازه می‌گیرد تا سخنان خود را آغاز کند. مدیر حوزه که تحت تأثیر فضای معنوی حاکم بر جلسه قرار گرفته، سخنانش را با سلام بر اباعبدالله و اهل بیت و اصحاب و یاران با وفای‌ایشان و نیز گرامی داشت یاد و خاطره چهار هزار شهید گلگون کفن روحانیت آغاز می‌کند و به نمایندگی از طلاب و علما مراتب تقدیر و سپاسگزاری را به محضر رهبر معظم انقلاب تقدیم و از همه‌ی حمایت‌ها و هدایت های‌ایشان نسبت به جامعه حوزوی تقدیر می‌کند.

مدیر حوزه‌های علمیه، از نقش آفرینی نهاد کهن و تاریخی حوزه و خدمات بی‌شمار روحانیت به اسلام و جامعه و مردم در ادوار مختلف می‌گوید و البته در لابلای سخنانش از مرارت‌ها و سختی‌های این مسیر هم سخن به میان می‌آورد و تأکید می‌کند که «حوزه از دالان‌های سخت و گردنه‌های دشواری عبور کرده، هزاران شهید تقدیم کرده، هیچ گاه از خدمت به اسلام و مردم بازنمانده و اکنون نیز با وجود سختی‌ها و رسالت‌های سنگین به میدان‌داری خود در صحنه ادامه می‌دهد.»

او از جنگ ترکیبی، همه جانبه و سنگین علیه کیان حوزه، روحانیت و مرجعیت و ولایت می‌گوید و البته حوزه را به مثابه آتشفشان اندیشه و عمل انقلابی و جهادی می‌داند و به محضر رهبر فرزانه انقلاب عرضه می‌دارد «حوزه و روحانیت با الهام‌گیری از امام، ولایت و مرجعیت با شور و هیجان انقلابی آماده مجاهدت برای آرمان‌ها هستند و رهنمود‌های حضرت عالی را چراغ این مسیر می‌دانند.»

مدیر حوزه از ظرفیت های فراوان و امید آفرین حوزه و نیز توسعه مرزهای جنسیتی و جغرافیایی، گسترش قلمروهای دانشی و فقه معاصر حوزه می گوید و حاضران در این جمع صمیمی و مبارک را، طلاب، فضلا، اساتید، خطبا، ایثارگران، بسیجیان، دبیر و اعضای جامعه مدرسین و شورای عالی حوزه‌های علمیه، هیئت امنا، معاونان و مدیران نهادهای عالی حوزوی، حوزه‌های خراسان، تهران و جامعة الزهرا(س) بر می شمارد.

آیت الله اعرافی به نمایندگی از حوزویان یک خواسته هم مطرح کرد و آن تقاضای دیدار سالیانه طلاب و حوزویان با رهبر انقلاب بود؛ که با تکبیر حاضران و سر دادن شعار «‌ای رهبر آزاده، دیدار سالیانه» مورد تأیید قرار گرفت. وی همچنین سفر دوباره رهبر معظم انقلاب به شهر مقدس قم را خواسته دیگر حوزویان و جامعه روحانیت از رهبر معظم انقلاب دانست. دیداری تاریخی که اکنون حدود ۱۴ سال از آن می‌گذرد.

دیداری شیرین و لذت بخش برای آقا

 پس از اتمام سخنرانی مدیر حوزه‌های علمیه، رهبر معظم انقلاب در ساعت ۱۰:۴۱ و پس از پاسخگویی به ابراز احساسات و عشق و وفاداری طلاب و روحانیون در جلسه سخنان خود را با تمجید از طلاب و روحانیون و ابراز خرسندی از دیدار با آنان و با یادآوری خاطره‌ای از مرحوم امام راحل از دلتنگی خود برای حضور در قم و حوزه سخن گفتند. «برای بنده خیلی شیرین و لذّت‌بخش است، بودن در بین این جمع محترم و معزّز از طلّاب و فضلای عزیز. همیشه یکی از آرزو‌های ما همین بوده که در جمع حوزه و در جمع طلّاب و مجموعه‌ی مسئولان قلبی و دلیِ دین در حوزه‌های علمیّه تنفّس کنیم، زندگی کنیم. من یک وقتی خدمت امام که به بنده تکلیف می‌کردند برای ریاست جمهوری دوره‌ی دوّم، عرض کردم آقا من می‌خواهم بعد از این دوره‌ی اوّل بروم قم و آنجا بمانم. ‌ایشان گفتند که من هم دلم می‌خواهد بروم قم، ولی خب نمی‌شود. این آرزوی ما است که بتوانیم در جمع شما‌ها باشیم، با شما باشیم، با شما کار کنیم؛ شما برادران عزیز و خواهران عزیز طلبه جزء بهترین قشر‌های مورد اعتماد هستید که انسان می‌تواند با خیال راحت با آن‌ها کار کند، تلاش کند.».

نگرانی حضرت آقا برای تبلیغ

در آستانه ماه محرم و فرارسیدن موسم اعزام هزاران مبلغ حوزه به اقصی نقاط میهن اسلامی، رهبر معظم انقلاب نیز مبنای فرمایشات خویش را تبلیغ قرار دادند؛ از سابقه ۶۰ ساله تبلیغی خود و ارتباط با گروه‌های مختلف سخن گفتند و همگان را به منبر و تبلیغ توصیه اکید کردند و با نام بردن از علمای بزرگ در ادوار و قرون مختلف که به تبلیغ عنایت ویژه داشتند، از این که مساجد تنها برای اقامه نماز باز است، انتقاد کردند.

حضرت آقا با بیان این جمله که: «واقعاً با اطّلاعاتی که به من می‌رسد از جهات مختلف، نسبت به تبلیغ نگرانم! » بیانات مهمی را در این باره مطرح کردند؛ هشدار‌ها و گلایه‌هایی که رسالت متولیان امر و سربازان جهاد تبیین و طلاب علوم دینی را بیش از پیش سنگین می‌کند.

حضرت آقا با استناد به آیاتی از قرآن کریم و با تأکید بر اینکه اولویت حوزه‌های علمیه تبلیغ است، از اینکه تبلیغ در مرتبه‌های بعدی قرار گرفته گلایه کرده و فرمودند: «خب، حالا عرض کردیم اولویّت حوزه‌ها تبلیغ است. در همه‌ی دوره‌ها این‌جور بوده، امّا در دوره ما بالخصوص این اهمّیّت، مضاعف است؛ برای اینکه در دوره‌ی ما یک اتّفاقی افتاده است که در طول بیش از هزار سال از صدر اسلام چنین اتّفاقی نیفتاده بود؛ و آن حاکمیّت اسلام بود. تشکیل سازمانِ سیاسیِ مدیریّتِ کشور در شکل محتوای اسلامی سابقه ندارد. وقتی که یک چنین وضعی هست، طبعاً دشمنی‌های با اسلام شدّت پیدا می‌کند؛ که حالا می‌دانید و می‌بینید و مشاهده می‌کنید. این قدر هم این دشمنی‌ها زیاد شده که اصلاً همه ما عادت کرده‌ایم و انواع و اقسام دشمنی‌های دشمن خیلی به چشممان نمی‌آید. خب، پس تبلیغ در دوره‌ ما اهمّیّت مضاعف پیدا می‌کند؛ هم از جهت اینکه در نظام اسلامی پایه و قوام نظام، مردمند، ‌ایمان مردم است و اگر چنانچه ایمان مردم نباشد، نظام نخواهد بود، حفظ نظام از اوجب واجبات است؛ گاهی انسان فکر می‌کند که اوجب واجبات است؛ پس حفظ ایمان مردم می‌شود واجب؛ تبلیغ از این جهت اهمّیّت مضاعف پیدا می‌کند.»

رهبر معظم انقلاب چند نکته کلیدی و کاربردی هم در خصوص تبلیغ بیان کردند: از شناخت مخاطب تا داشتن موضع تهاجمی در تبلیغ و هجمه به مبانی فکری طرف مقابل و برخورداری از روحیه جهادی، و توجه به نسل نوجوان و جوان و غافل نشدن از موعظه. موضوعی که اتفاقاً بر کتیبه نصب شده در حسینیه نیز نقش بسته بود. «اُدعُ اِلی سَبیلِ رَبِّکَ بِالحِکمَةِ وَ المَوعِظَةِ الحَسَنَة»

 حضرت آقا بعد از بیان این چند نکته کاربردی درباره امر تبلیغ، چگونگی عملی ساختن این راهکار‌ها را مهم‌تر از بیان آن‌ها دانستند و با قدردانی از تبلیغات خوب و ارزشمند انجام شده در زمینه‌های تبلیغ مکتوب، منبر و سایر عرصه‌ها از احتیاج به کانون‌های عظیم حوزوی برای تربیت مبلغ در حوزه علمیه به مرکزیت حوزه علمیه قم سخن گفتند و ماموریت این کانون را اولویت‌هایی همچون: تهیه و تولید مواد و محتوای تبلیغ به روز، تنظیم شیوه‌های اثرگذار تبلیغی و تربیت مبلغ دانستند.

تجلیل از حرکت‌های با ارزش علمی در حوزه علمیه از جمله تولیدات و آثار فقه معاصر از دیگر فرمایشات رهبر معظم انقلاب بود که ایشان در این زمینه تأکید کردند مثل این حرکت‌ها باید برای تبلیغ و تربیت مبلغ داشته باشیم. حضرت آقا گرچه محور سخنان خود را تبلیغ قرار دادند اما گریزی هم به خباثت‌ها و شرارت‌ها و شیطان صفتی‌های آمریکا و آسیب‌پذیری روزافزون غربی‌ها زدند که پیامی صریح و واضح و معنا دار به خطبا و اهل منبر و تبلیغ است.

پس از فرمایشات رهبر معظم انقلاب بار دیگر طلاب و فضلا و علمای حاضر در جلسه با سردادن شعار‌هایی به ابراز محبت نسبت به رهبر معظم انقلاب و آرمان‌ها پرداختند و بر عهد و پیمان ناگسستنی خود با ولایت و آرمان‌ها تأکید کردند.

بلافاصله پس از خروج رهبر معظم انقلاب از حسینیه، سراغ برخی شخصیت‌ها می‌روم تا نظرات‌شان را درباره بیانات رهبر انقلاب و حال و فضای جلسه جویا شوم.

آیت الله کعبی از صمیمیت حاکم بر جلسه و ابراز خرسندی رهبری از ملاقات با حوزویان می‌گوید و فرمایشات ایشان را راهگشا برای مخاطرات و آسیب‌های فرارو برای ساخت جامعه تمدن ساز بر پایه ‌ایمان و معنویت، الهام افرینی و ترسیم ماموریت‌های حوزویان در عرصه‌های مختلف می‌داند.

 حجت الاسلام مجتبی مصباح یزدی هم از توفیق شرف‌یابی به محضر ولی امر مسلمین ابراز خرسندی می‌کند و می‌گوید: «چشممان به جمال حضرت اقا روشن شد؛ ‌امیدواریم اثر این دیدار و فرمایشات گهر بار‌ ایشان همواره در وجود ما باقی بماند و این فرمایشات برای ما راهگشا باشد.»

حجت الاسلام والمسلمین سلیمانی اردهالی دبیر تشکل اساتید سطوح عالی و خارج حوزه علمیه قم نیز در توصیف خود از این دیدار از واژه‌هایی چون «عشق»، «معرفت» و «وظیفه‌شناسی» سخن به میان می‌آورد و با اشاره به تأکید ویژه رهبر معظم انقلاب بر مقوله تبلیغ دین می‌گوید: «این دیدار و فرمایشات حضرت آقا در آشنایی با راهکار‌ها و راهبرد‌های رهبر معظم انقلاب و ارتقای تبلیغی اهل علم و تحول نوین فرصت خوبی را برای حوزویان فراهم می‌آورد.»

حجت الاسلام والمسلمین عباسی رئیس جامعه المصطفی العالمیه نیز وظیفه اصلی روحانیت را رساندن پیام الهی به جامعه بشری می‌داند و با تأکید بر این که در شرایطی هستیم که بیش از گذشته احساس نیاز به انتشار پیام معنویت در جهان وجود دارد، خاطرنشان می‌کند: «روحانیت همواره به این ماموریت عمل کرده و‌امیدواریم در شرایط امروز نیز بتواند به این وظیفه در شرایطی که حاکمیت بستر‌های آن را فراهم کرده عمل کند.

 او از حضور بیش از ۱۰۰ ملیت در حوزه علمیه قم خبر داد که همه این افراد آماده رساندن پیام الهی به نقاط مختلف دنیا هستند و تعدادی از این افراد در این دیدار حضور داشتند.

 گرچه این دیدار فوق‌العاده صمیمی با همه تقدیر‌ها، حمایت‌ها و البته گلایه‌ها و انتقاد‌های مشفقانه و پدرانه رهبر معظم انقلاب به پایان رسید؛ اما حوزه برای ایفای نقش و رسالت تمدنی خود در گام دوم انقلاب راه سخت و درازی در پیش دارد و در این مسیر باید آستین همت بالا زد و از همایش و نمایش دوری کرد.