به گزارش جهت پرس؛ مهدی پناهی کارشناس علوم ارتباطات اجتماعی در یادداشت در روزنامه وطن امروز نوشت: در آستانه دومین سالگرد طوفان الاقصی، و بعد از جنایت‌های بی‌شمار صهیونیست‌ها و ناکامی در کوچ اجباری مردم مظلوم و مقاوم غزه، رژیم صهیونیستی و نمایندگان سیاسی حماس به توافقی برای پایان دادن به جنگ رسیدند، توافقی که البته مشخص نیست رژیم صهیونیستی و آمریکا به آن پایبند خواهند بود یا خیر، چرا که به معنای واقعی نشان از ناکامی رژیم صهیونیستی در نابودی مقاومت فلسطین دارد و این برای صهیونیست‌ها قابل تحمل نیست و همواره خشمشان را بعدا با جنایات بیشتر نشان دادند.
فارغ از این موضوع و در نگاه کلان می‌توان درباره پیروزی حماس در طوفان الاقصی و مذاکرات اخیر از منظر ارتباطات و یکی از نظریه‌های متاخر آن یعنی نظریه تحلیل گفتمان فوکو سخن گفت.
‌
وقایع اخیر در غزه صرفاً نبردی نظامی نبود، بلکه نقطه‌ عطفی در جابه‌جایی گفتمان قدرت بود. درک این تحول را می‌توان با نگاهی فوکویی روشن‌تر دید؛ جایی که قدرت نه در سلاح و دولت، بلکه در شبکه‌ای از روابط، دانش و روایت‌ها جریان دارد.

۱. قدرت شبکه‌ای مقاومت فلسطین در غزه

در نگاه فوکو، قدرت در روابط جاری است نه در یک مرکز. مقاومت دوساله اخیر و طوفان الاقصی حماس نشان داد که شبکه‌ای از نیروهای مردمی، رسانه‌ای و جهانی می‌تواند در برابر قدرت متمرکز نظامی همچون رژیم صهیونیستی و آمریکا بایستد. میدان نبرد از تانک و آسمان به ذهن‌ها و شبکه‌های اجتماعی منتقل شد؛ جایی که روایت فلسطین از دل محاصره و فراموشی، افکار عمومی جهان را تسخیر کرد.

۲. قدرت و دانش برای آینده

فوکو می‌گوید هر دانشی در خدمت قدرتی است. سال‌ها روایت غربی، صهیونیست‌ها را قربانی و فلسطین را تروریست تصویر کرده بود. اما این بار، گفتمان مقاومت توانست تعریف «حقیقت» را جابه‌جا کند؛ فیلم‌های موبایلی و روایت‌های مردمی جای تحلیل‌های رسمی را گرفتند و حقیقت از انحصار رسانه‌های بزرگ غربی خارج شد و دیکتاتوری آن‌ها هم نتوانست جلوی سانسور جنایات رژیم صهیونیستی را بگیرد.

۳. قدرت انضباطی و نظامی حماس

صهیونیسم با دیوار، محاصره و نظارت، می‌خواست بدن و ذهن فلسطینی را مطیع سازند؛ مرگ تدریجی از طریق گرسنگی اخرین ترفندشان بود اما همان سازوکار انضباطی، روح مقاومت را تقویت کرد. از دل کنترل، اراده‌ای برای رهایی زاده شد. «بدن محاصره‌شده»، در واقع، به «بدن مقاوم» بدل شد و نیروی نظامی حماس در آینده قوی تر و عملیاتی تر خواهند بود، در یک نمونه پهپادها که ابزار جدید جنایت صهیونیست هستند، امروز در دستان مقاومت حماس هم هست و روزی رژیم ضربه آن را خواهد خورد، حماسی که روزی ابزار جنگش سنگ و عملیات استشهادی بود.

۴. قدرت نرمال‌کننده

گفتمان نرمال‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی، محصول همان قدرت نرم بود که فوکو از آن سخن می‌گوید: تولید هنجار برای خلع سلاح اخلاقی ملت‌ها. اما جنگ اخیر این هنجار را شکست. دیگر «نرمال‌بودن اسرائیل» پذیرفتنی نیست و مقاومت، بار دیگر به هنجار اخلاقی منطقه تبدیل شد.

۵. قدرت مولد هویت

قدرت فقط سرکوب نمی‌کند، بلکه هویت می‌سازد. مقاومت غزه هویت تازه‌ای از «انسان مقاوم» در جهان عرب و اسلام آفرید؛ جوانی که سلاحش روایت است و ایمانش سرمایه. در برابر تصویر مصرف‌گرای انسان مدرن، چهره‌ای از انسان مؤمن و آزاد شکل گرفت. میلیون‌ها فلسطینی آواره در کشورهای منطقه و میلیون‌ها مسلمان روزی از سرکوب و دیکتاتوری حکومت‌هایشان رها خواهند شد چون به مرحله آگاهی رسیدند و انرژی خفته شان در حد انفجار است.

۶. قدرت و سوژگی

فوکو می‌گوید ما سوژه‌هایی هستیم که در دل گفتمان‌ها شکل می‌گیریم. در این نبرد، فلسطینی‌ها نه فقط جنگیدند بلکه «خود را بازتعریف کردند»؛ از قربانی به فاعل. جهان نیز در برابر آینه غزه، خود را بازشناخت؛ چه کسی ساکت ماند و چه کسی در کنار حقیقت ایستاد.

۷. قدرت و گفتمان مقاومت

در منطق فوکو، هر جا قدرت هست، مقاومت هم هست. مقاومت غزه از دل همان شبکه جهانی قدرت مردمی برخاست: از فضای رسانه‌ای تا عرصه سیاسی. با همان ابزارهای نظام سلطه، ضدگفتمان تازه‌ای ساخته شد؛ گفتمانی که نظم موجود را وارونه کرد.

جمع‌بندی

مقاومت زنده است، حماس زنده است؛ چون مردم غزه همان حماسند و حماس همان مردم غزه؛ جنگ وجودی ادامه دارد چون مشکل رژیم همین پیوند حماس و مردم است، مشکل رژیم مقاومت مردم غزه است؛ یک ساعت یک روز یک ماه ‎آتش بس هم این مردم مقاوم را قوی تر خواهد کرد، در سطح گفتمانی، نشانه دگرگونی در نقشه قدرت جهانی است. از دید فوکویی، این پیروزی یعنی شکست انحصار روایت و زایش سوژه‌ای جدید در تاریخ معاصر:
سوژه‌ای که نه با اسلحه، بلکه با ایمان، آگاهی و روایت خود، میدان قدرت را بازنویسی می‌کند.