زهرا لایق حقیقی – این روزها تولیدات اندک صدا و سیما در ساخت سریال‌هایی با موضوعات مورد علاقه مردم باعث نگاه مقایسه‌ای بین دو مجموعه صدا و سیما و پلتفرم‌های نمایش‌های خانگی شده است.  12 اردیبهشت 1402 روزنامه قدس مطلبی را با تیتر تلویزیون در رقابت با شبکه نمایش خانگی، قافیه را باخته است منتشر کرده و در آن بحث مقایسه‌ای پلتفرم های شبکه های نمایش داخلی با صدا و سیما به راه انداخت. این روزنامه در گفتگو با یک کارشناس معتقد بود که صدا و سیما با ساخت کم سریال قافیه را به پلتفرم های نمایش خانگی باخته است و  تولیدات جدید این پلتفرم ها را رو به رشد و در حال اوج خواند.

این روزنامه با بیان دلایلی از قبیل دست خالی بودن تلویزیون، بازار فرهنگی پر پول و پر فعالیت بودن پلتفرم فضای مجازی برای ساخت سریال این فضا را برای جذب مخاطب فضایی فعال و موثر دانسته است اما اینکه بگوییم تلویزیون میدان را خالی کرده است و دیگر اثر قبل را ندارد نگاهی اشتباه به این فضای رسانه ای بزرگ کشور است. 

در این زمینه چند نکته را مطرح می‌کنیم:

تلویزیون هنوز بین مخاطبان صاحب نفوذ است

یک بحث مهم در تلویزیون این است که تلویزیون هنوز در لایه های اجتماعی نفوذ بیشتر نسبت به پلتفرم‌های نمایشی دارد، این پلتفرم ها بیشتر در لایه های شهری نفوذ دارند. یکی از دلایل کم بودن نفوذ پلتفرم ها بحث اینترنت در مناطق است که این خود مساله مهمی است.

کار خوب دیده می‌شود چه تلویزیون باشد چه اینترنت

نکته دیگر در این مقایسه کار خوب است. دیده شدن کاری خوب است که بدون در نظر گرفتن پلتفرم ها اتفاق می افتد. اگر تلویزیون به دوران سریال سازی خود برگردد، مسلما مخاطبش چند برابر می شود. هرچند الان هم آمارها نشان می‌دهند که مخاطب آی فیلم صداوسیما بدون تولید محصول خاص از مخاطب فیلیمو (پلتفرم اینترنتی پخش فیلم)بیشتر است، با اینکه روال این شبکه  صداوسیما بر فیلم‌های تکراری است.

وجود خط قرمزها در صداوسیما

پلتفرم‌های اینترنتی به راحتی خط قرمزها را رعایت نمیکنند یا آنها را دور میزنند که صدا و سیما مسلما چنین اختیاری را ندارد و باید در چارچوب قوانین رفتار کند.

چند درصد از تولیدات پلتفرمهای اینترنتی مورد اقبال قرار میگیرند؟

در ابتدای شروع به کار این پلتفرم ها با ساخت سریال‌های عاشقانه سعی در گرفتن گوی رقابت از صدا و سیما را داشتند و با ادامه رد شدن از برخی خط قرمزها به دنبال جذب مخاطب شدند. بعد از مدت‌ها سریالی که در این پلتفرم‌ها دیده شد سریال پوست شیر بود. سوالی که مطرح است این است که این پلتفرم ها چند سریال ساخته اند؟ از این این همه سریال ساخته چند سریال مخاطب جذب کن بوده است؟ در همین پلتفرم ها هم برخی سریال ها مخاطب آنچنانی جذب نکرد مانند اکتور و چند سریال دیگر. در صورتیکه در صدا و سیما بسیاری از سریال‌های تولیدی مورد پسند مخاطب بوده که بسیاری از این سریال های مخاطب پسند هستند که به طور باز پخشی در شبکه آی فیلم در حال پخش است.

صداوسیما چه کند؟

باید نیرو محرکه ای بر صدا و سیما انرژی وارد کند تا این نهاد دولتی همچون سالهای قبل شروع به ساخت سریل های پر محتوا و اثر بخش همچون گاندو، پایتخت، گیلدوخت و دیگر سریال‌ها کند و مسلما به دلیل وجود مخاطبانی که در جامعه مخاطب تلویزیون هستند بازخوردهایی بهتر از پلتفرم‌های نمایشی داخلی بدست می‌آورد.