یادداشت تحلیلی؛

سرگردانی هویتی قوم کرد و ضرورت بازسازی «هویت ایرانی»

جنس ناآرامی‌های کردستان با جنس ناآرامی در سیستان و بلوچستان و قوم ترک فرق دارد، نه مذهبی است که بشود با عملیات مذهبی کنترل شود و نه مانند ترک‌ها عقبه تاریخ‌سازی دارد که خود را متعلق به ایران بداند.

سرگردانی هویتی قوم کرد و ضرورت بازسازی «هویت ایرانی»
25298

سیدعلی موسوی نوشت: مذهب در ناآرامی‌های بلوچستان نقش محوری دارد اما در ناآرامی‌های کردستان اساسأ جریان سکولار پرچم دار است. فرهنگ عمومی کردستان هم آنقدرها به ماموستاها عنایت ندارد که بخواهیم با عملیات مذهبی آن را خنثی کنیم . جنس حوادث کردستان حتی با جنس حوادث تهران و اصفهان و مشهد هم متفاوت است و اساسا مساله یک شورش سوار بر یک بحران برساخته فرهنگی نیست. جنس حوادث کردستان یک مسأله قومی به معنای سیاسی و از باب عقب ماندگی کردستان، که صرفا با رسیدگی مادی التیام یابد نیست که اتفاقا کردستان در میان استانهای مرزی، جزء بهترین هاست. شکل گیری اقلیم کردستان عراق و پیشرفت های ظاهری اربیل و سلیمانیه با سرمایه‌گذاری ترکیه هم در تشدید مسأله اثر داشته اما اعتراضات کردی در تاریخ معاصر این قوم حتی زمانی که مهاباد مرکزیت بلامنازع در میان قوم کرد داشت، مشهود است
مسأله کردستان، «هویت» است. هویتی که نه تعلقی به عراق و سوریه عربی دارد و نه ترکیه ترک و نه ایران «فارسی»
طبعا قوم کرد به دلیل زبان و تاریخ زیرساخت پذیرش هم افقی با هویت «ایرانی» را دارد و اتفاقا میتواند همانند قومیت ترکی، یکی از امتداد های هویت «ایرانی» در خارج از مرزهای جغرافیایی باشد اما در مواجهه های مرکز (پایتخت) با این قوم، عنصر «مذهب» خود را نمایان می‌سازد.
 قومیت «ترک» نقش عمیق فرهنگی تاریخی در ساخت و شراکت در هویت ایرانی دارد و لذا خود را ایرانی میداند اما قومیت «کرد» فاقد این عقبه فرهنگی تاریخی است.
در عین حال شراکت قوم ترک در مرکزیت قدرت در رقابت با قوم کرد، هرچند متاثر از حاکمیت تاریخی ترکی تاریخی در ایران دارد، اما نمی توان کتمان کرد که ریشه در تلقی های مذهبی ساختار قدرت نیز دارد. به عبارتی کردها مسأله شان هویت است نه مذهب اما ما مسأله مان با آنها مذهب است. 
به خلاف بلوچستان که نه هوس جدایی طلبی هویتی بلوچی دارد و نه هنوز بدنه نخبگانی لازم برای شراکت موثر در حاکمیت مرکزی ، راه حل در کردستان ، سهم دادن و شراکت در حکومت مرکزی به قوم کرد است.