جهت پرس کودتای 28 مرداد را بررسی میکند
سیلی محکم به روایت آمریکا
مصدق برای جلو گیری از حق خوری انگلیس و آمریکا در مسئله نفت ایران طرح ملی شدن صنعت نفت را رقم زد، این کار که ضربه محکمی به درآمد انگلیس و آمریکا زده بود باعث شد تا آمریکا نقشه برکناری او را طرح ریزی کند بطوری که اثری از آنها در این ماجرا نباشد.
به گزارش جهت پرس؛ زهرا لایق حقیقی؛ کودتای 28 مرداد به یکباره در ایران اتفاق نیوفتاده است. تاریخ چپاول نفت ایران به سالهای حکومت قاجار باز میگردد، زمانی که در ایران اولین چاههای نفت پیدا شد.
در آن زمان شرکت انگلیسی متعهد شد که هر درآمدی از استخراج و فروش نفت به دست آورد سهم قابل توجهی را برای ایران پرداخت کند که عملا چنین اتفاقی رخ نداد. گاها که شکایتی از سوی حکام ایران انجام میشد به گونه ای هزینه های درآمدی را حساب میکردند که چیزی برای پرداخت به ایران باقی نمیماند.
آمریکا منشا اختلافات ایران را انقلاب اسلامی میداند درصورتیکه چنین نبود. اختلافات به قبل از انقلاب و چپاولهای انگلیس و آمریکا از ایران بر میگردد.
چرا کودتای 28 خرداد رخ داد؟
«به نام سعادت ملت ایران و به منظور کمک به تأمین صلح جهانی، امضا کنندگان زیر پیشنهاد مینماییم که صنعت نفت در مناطق کشور بدون استثناء ملی اعلام شود، یعنی عملیات اکتشاف، استخراج و بهرهبرداری در دست ملت ایران قرار گیرد.»
همه چیز از این تصمیم قاطع دکتر مصدق آغاز شد. وی معتقد بود نفت ایران باید در دستان خود ایرانیان باشد و این یعنی قطع شدن دست انگلیس و آمریکا از یک سرمایه کلان. برای همین بعد از برکناری رضا خان آنها پسر رضا خان که مردی جوان بود را به این هدف که تو فقط شاه باش بقیه کارها با ما بر سر حکومت آوردند.
دقیقا اتفاقی که در کودتای 28 مرداد افتاد. شاه این دستور را امضا نمیکرد. در سندی منتشر شده از سازمان اطلاعات آمریکا آمده است که در آخر عوامل آمریکا پای اشرف خواهر شاه را به میان کشیده اند و او ثریا را تهدید کرده است که اگر شاه این دستور را امضا نکند بردار دیگرم راشاه ایران میکنیم. شاه نیز دستور را امضا کرده و ایران را ترک میکند.
بعد از دعوای بین مصدق و ایت الله کاشانی، آیت الله کاشانی که تازه متوجه دست پشت پرده این خیانت شده بود در خصوص این اتفاق به مصدق خبر داد اما این نامه خیلی دیر نوشته شد، دقیقا شب 28 مرداد که دیگر فایدهای نداشت. آیت الله کاشانی درنامه خود به مصدق نوشت:
«همانطور که در آخرین ملاقاتم در دزاشیب به شما گفتم و به هندرسن هم گوشزد کردم که آمریکا ما را در گرفتن نفت از انگلیسیها کمک کرد و حالا به صورت ملی و دنیاپسندی میخواهد به دست جنابعالی این ثروت ما را به چنگ آورد و اگر واقعا با دیپلماسی نمیخواهید کنار بروید، این نامه من سندی در تاریخ ملت ایران خواهد بود، که من شما را با وجود همه بدیهای خصوصیتان نسبت به خودم از وقوع حتمی یک کودتا به وسیله زاهدی که مطابق با نقشه خود شماست آگاه کردم، که فردا جای هیچگونه عذر موجهی نباشد.
اگر به راستی در این فکر اشتباه میکنم با اظهار تمایل شما، سید مصطفی و ناصرخان قشقایی را برای مذاکره خدمت میفرستم، خدا به همه رحم بفرماید. ایام به کام باد.»
در کتابهایی که نویسندگان آمریکایی درباره ماجرای کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ نوشتند، به طور رسمی اعتراف کردند که حتی در این ماجرا افراد و مقامات ایرانی را کشتند و سر افرادی را هم بریدند علاوه بر آن افراد زیادی را بدبخت کرده و به خاک سیاه نشاندند و یک کشور به بزرگی ایران بها و هزینه بسیار سنگینی داد.
به باور محمدمهدی عبدخدایی، آمریکا با سوء استفاده از اختلافات ملیها و مذهبیها به رهبری دکتر مصدق و آیتالله کاشانی، دست روی اختلافات آنان گذاشت و موجسواری کرد.
وی بر این اعتقاد است که کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ در اتاق فکر انگلیسیها پخت و پز شد.
کرمیت کیم روزولت جونیور نوه تئودور روزولت رییسجمهور اسبق آمریکا به عنوان فرمانده عملیات، نقشه کودتا را اجرا کرد. او بعدها با همکاری سیا کتابی را در این خصوص نوشت و در آن اسناد دخالت مستقیم آمریکا و انگلیس را در کودتای 28 مرداد منتشر کرد. کتابی با عنوان counter coup که بعد از انتشار در اوایل 1997 به دستور مقامات آمریکایی جمع شد. دلیل آن را بعدها انتشار سندهایی اعلام کردند که قابل انتشار نیستند و کتاب با ویرایش جدید سیا به چاپ رسید.
روایت کودتای ۲۸ مرداد از زبان مأموران CIA و کرمیت روزولت فرمانده عملیات کودتا:
از رشوه دادن به رسانهها و آخوندها برای بیآبرو کردن مصدق با یهودی، کمونیست و همجنسگرا نامیدن او و ترس شاه از شکست کودتا و فرارش به ایتالیا
کودتا آمریکایی 28 مرداد
آمریکاییها با اینکه اعلام کردند این اتفاق به دست آنها رقم خورده است اما با زهم آن را یک حرکت مردمی خواست مردم آن زمان بیان میکردند. آنها اختلافات ایران و آمریکا را منوط به انقلاب اسلامی میدانند که رهبر انقلاب در بخشی از سخنان خود درباره کودتای 28 مرداد و انکار آمریکا میگویند:
رهبر انقلاب در خصوص کوتاه آمدن در قبال آمریکا برای حل مشکلات با اشاره به اعتماد مصدق و رخداد کودتای 28 مرداد میگویند:
رهبر انقلاب در روایت خود از این واقعه میفرمایند:
درس و عبرت – صنعت نفت ایران در سال ۱۳۲۹ با محوریت آیتالله کاشانی و دکتر مصدق و خواست مردم از استعمار انگلیس خارج و ملی میشود و پس از آن نخستوزیریِ دولت ملی بنام مصدق رقم میخورد. نهضت ملی با همهی موفقیتها ناگهان با استعفای دولت مصدق و بر سر کار آمدن قوام السلطنه و خطر بازگشت سلطهی انگلیس بر نفت ایران مواجه میشود. آیتالله کاشانی بار دیگر مردم را به صحنه میآورد و نخستوزیری مجدد دکتر مصدق را فراهم میکند. اما اینبار مصدق با آیتالله کاشانی سر ناسازگاری و اختلاف سرمیدهد و به خانهنشینی کاشانی منجر میشود. مصدق در مقابله با شکایتها و افزونخواهیهای انگلیس نسبت به نفت ایران به آمریکا اعتماد میکند و اینبار نوبت آمریکاست که پاسخ اعتماد مصدق را با ایجاد کودتا و سقوط دولت ملی او بدهد.
آنچه در این مطلب آمده است روایت تاریخی حضرت آیتالله خامنهای از زمینههای شکلگیری اعتراض مردمی به استعمار نفت توسط بیگانه تا ملی شدن صنعت نفت، قیام ۳۰ تیر و کودتای ۲۸ مرداد ۳۲ است. در این مجموعه از ۳۴ سخنرانی رهبر انقلاب طی سالهای ۱۳۵۹ تا ۱۴۰۲ استفاده شده است.
با گذشت زمان و دور شدن از کودتای ایران آمریکا کم کم اسناد این رویداد را در سایت سازمان سیا منتشر کرد و در دسترس همگان قرار داد. با اینکه نیکسون،کلینتون، اوباما،مادلین آلبرایت، برنی سندرز و غیره بر عمدی بودن این کودتا اعتراف و توافق نظر داشتند هنوز هم فرزندان شاه و غرب پرستان قبول ندارند که آمریکا در ایران کودتا به راه انداخته باشد.
در آن زمان با آتش کشیدن روزنامه ها و ممنوع کردن رادیو در خانه و مغازه ها تمام سعی خود را بر سانسور حقایق و نرسیدن آن به گوش مردم داشتند. آتش زدن روزنامههای طرفدار دولت. دفتر روزنامهی اختر، متعلق به دکتر حسین فاطمی.
دکتر بیژن پیروز، استاد روابط بین الملل در خصوص کودتای 28 مرداد و اسناد منتشر شده توسط آمریکا در برنامه ثریا با اشاره به اینکه در دانشگاههای آمریکا در کتاب تنظیم سیاست خارجه آمریکا نحوه تصرف و اشغال کشورها به عنوان استراتژی مهم تدریس میشود میگوید:
کودتا در فضای مجازی
اهالی رسانه و فعال در فضای مجازی و افراد سیاستمدار دولتی در شبکه اجتماعی ایکس در خصوص کودتای آمریکایی 28 مرداد از صرف تمام قوای آمریکا برای زمین زدن ایران مینویسند.
فاصله گرفتن رهبر جبهه ملی از رهبر مذهبی مردم و خوش بینی در سیاست خارجی باعث شد تاریخ به صورتی ورق بخورد که استبداد و استعمار تا 25 سال بعد از کودتا جان خسته ایران را آزار دهد.
نظرات
لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
از ارسال نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بیاحترامی به اشخاص، قومیتها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزههای دین مبین اسلام باشد خودداری کنید.
لطفا از نوشتن نظرات خود به صورت حروف لاتین (فینگیلیش) خودداری نماييد.
نظرات پس از تایید مدیر بخش مربوطه منتشر میشود.