سید امیرحسین قاضی زاده هاشمی کاندیدای انتخابات سیزدهمین دوره ریاست جمهوری، امروز، جمعه ۱۵ خرداد ۱۴۰۰ در نخستین مناظره نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری دوره سیزدهم که با محوریت «اقتصاد و معیشت» در استودیوی مناظرات رسانه ملی برگزار شد، به بیان برنامه‌های خود و نقد برنامه‌های دیگر نامزدها در حوزه اقتصاد پرداخت.

مهمترین محورهای سخنان قاضی‌زاده در نخستین مناظره نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری به شرح زیر است:

– وقتی که ما از حفاظت از ارزش پول ملی صحبت می‌کنیم آن طرف سکه کنترل تورم است. ما اگر بتوانیم تورم را در جامعه به عنوان ام المصائب کنترل کنیم پول ملی را هم می‌توانیم حفظ کنیم.

– متاسفانه در کشور ما مسئولان مربوطه به جای اینکه مسؤول حفاظت از ارزش پول ملی باشند مسئول حفاظت از ارز خارجی شده اند. یعنی هنر ما  این است که اگر بخواهیم مشخصات و یا وجهه صحیحی را از حکمرانی پول ملی تعریف کنیم این است که مسئول مشخصی در کشور ندارد و آن مسئولانی که به طور مستقیم یا غیرمستقیم وظیفه پاسخگویی دارند مسئولیت خود را به گردن دیگران می‌اندازند. 

– ای کاش رئیس بانک مرکزی ما خود را مسئول حفظ ریال بداند تا دلار!

– ما یک بسته مفصلی در دولت سلام تهیه کردیم که ۲۱۳ پروژه است که ۵۱ پروژه آن مستقیما به مساله کنترل قیمت ها و تورم برمی‌گردد. 

– وقتی از تورم صحبت می‌کنیم یعنی از نقدینگی و پول پرقدرتی که وارد بازار می‌شود حرف می‌زنیم؛ لذا از اصلاحات تغییر ساختاری بانک مرکزی باید صحبت کنیم همچنین از اصلاحات ساختار بودجه‌ای باید صحبت کنیم. 

– بخش عمده ای از کسری بودجه کشور را متاسفانه با خلق پول در حال تامین هستیم و تورم یک مالیات دائمی از سمت مردم پابرهنه به سمت دولت و به سمت طبقه مرفه می‌رود و این در طی ۱۰۰ سال گذشته مرتبا ادامه داشته است.

– وقتی از تورم و حفظ ارزش پول ملی صحبت می‌کنیم از گسترش تولید و هدایت نقدینگی به سمت تولید حرف می‌زنیم و وقتی از تورم سخن می‌گوییم از کنترل قیمت ها در سطح بازار حرف می‌زنیم.

– انتظار مردم این است که وقتی که تا خرخره در مشکلات هستند، کاندیداها برای مشکلات امروزشان و آینده فرزندانشان بگویند که چه برنامه‌هایی دارند؟

– اینکه بحث و مناظره اقتصادی به انحراف برده می‌شود،  نشان‌دهنده این است که برخی از دوستان احتمالاً همینطور که در این سالها برنامه‌ای برای اداره کشور نداشتند الان هم ندارند و با ایجاد دو قطبی های کاذب، تهمت و افترا و با بکار بردن کاندیدای پوششی می‌خواهند برنامه‌ خود را نشان دهند.

– موانع تولید بودجه ساختاری، عدم بازگشت بدهی‌ها و بدهکاران بانکی، مالیات و مواردی از این قبیل جزو مواردی هستند که سال‌ها روی آن کار کرده‌ام و می‌توانم با آنها بپردازم.

– مسئله ما مدیریت است اما آن چه که مهمتر از مدیریت است وجود ساختارها و ساز و کارهای نادرست است، زیرا وقتی می‌خواهیم با فساد مبارزه کنیم ابتدا باید سراغ به اصلاح ساخت و سازها و موارد استضعاف‌گر بروی.

-در این هشت سال گذشته نقدینگی که تولید شده است به ازای سرانه هر نفر ۴۰۰ میلیون تومان به هر نفر می‌رسد اما توزیع آن وام بانکی است چرا که نرخ سود تسهیلات زیر نرخ تورم است یعنی ما عملاً به کسی دارایی می‌دهیم و عملاً تورم این انگیزه را به او می‌دهد که هیچ وقت بدهی خود را صاف نکند چرا که هرچه بیشتر این پول را نگه دارد ارزش دارایی و افزایش پیدا می‌کند.

– ۶۵ درصد منابع بانکی به دهک اول داده شده است و ۹۵ درصد به مابقی داده شده است. ۷۰ درصد این مقدار به تهران داده شده است و مابقی به ۲۵ استان داده شده است؛ وقتی ما منابع را این گونه تقسیم می کنیم باید بشاگرد و مشکلات جنوب و خوزستان از آن دربیاید و خانه ۵۰۰ میلیون تومانی به خانه ۵ میلیارد تومانی تبدیل شود و این منابع تبدیل به آپارتمان شود؛ چرا که نحوه توزیع مشکل دارد.

“وزارت خانواده” را تشکیل می‌دهم/ به دنبال حل و فصل مسئله بورس هستیم/ وعده بسته‌های ۳۰۰ هزار تومانی هزینه خانوار

-اگر این ساختار را حفظ کنیم و مدیران عوض شوند تفاوتی نمی‌کند، مثلا اینکه یک مدیریت جریان اصولگرا جای یک مدیر اصلاح‌طلب بنشیند تفاوتی ندارد اگر می‌خواهیم مشکلات اقتصادی واقعا حل شود باید ساختار را اصلاح کنیم.

– روش اداره کشور یک روش فرسوده و ۱۰۰ ساله است که باید اصلاح نهادی شود.

– انقلاب اسلامی که آمد و حضرت امام(ره) یکسری نهاد انقلابی ایجاد کرد اما معماری سازمانی دستگاه‌های مختلف با انقلاب تغییر پیدا کرد و اکنون هم فرسوده و مانع شده است.

– در حال حاضر مسئله این است که زانوی دولت بر گردن مردم است و کاری که باید دولت انجام شود، این است که دولت آینده زانوی خود را از روی گردن مردم بر دارد؛ دولت وظیفه دارد حقوق مردم را از دولت استیفا کند نه استیفای حقوق دولت از مردم! مانند کاری که در بورس و بانک و مالیات انجام می‌شود.

– ما یک نظام تحولی تهیه کردیم برای اینکه مجموعه اکوسیستم کشور اصلاح شود و معتقدیم باید دگردیسی اتفاق بیفتد تا مشکلات حل شود دیگر با پروژه و برنامه مسائل حل نمی‌شود اما این را گام بندی کردیم و ۲۰ راهکار ارائه دادیم.

– یکی از مسائل اصلی ما بحث تورم و گرانی است، ما طراحی کردیم که در عرض چهار سال تورم و تنها تک رقمی شود بلکه به زیر ۵ درصد برسد.

– ما طراحی کردیم تا مسئله اشتغال و ازدواج جوانان برطرف شود؛ وزارت خانواده ایجاد خواهیم کرد و برای آن صندوق اعتبار خانواده هم پیش‌بینی کردیم که پشتیبان آن باشد.

– ۵۰۰ میلیون تومان اعتبار برای زوج‌های جوان به منظور ازدواج، خرید جهیزیه و مسئله مسکن اشتغال در نظر گرفتیم تا بتواند حمایت و کمک کند.

– ما اکنون عددی نزدیک به ۷ میلیون نفر بیکار یا با شغل ناقص داریم اما نرخ بیکاری را از این مبلغ پشتیبانی می‌کنیم تا بتوانیم در درجه اول حداقل ۴ تا ۵ میلیون نفر  بتوانند حداقل معیشت خود را برخوردار می شوند همچنین در بسته مسائل اقتصادی به دنبال حل و فصل مسئله بورس هستیم.

– بورس یک مسئله جدی مزمن و ساختاری دارد که مسئله ساختاری آن در مجلس در حال اصلاح است؛ مسئله حاد آن هم با سه دستورالعمل که در ۳- ۴ روز اول دولت اتفاق خواهد افتاد به سمت بهبود بازار سرمایه و رشد ارتقای بازار سرمایه خواهیم رفت اما به طور کلی روی بسته هزینه خانوار ایستاده ایم که شامل خوراک و بسته‌های ۳۰۰ هزار تومانی است؛ هزینه حمل حمل و نقل و درمان و همه موارد را هزینه درمان را هم تامین کرده‌ایم.

– متاسفانه در حال حاضر شاهد یک مافیای بزرگ در هم تنیده واردات هستیم که با برخورداری از نهادهای مختلف به دریافت مجوز رانت دریافت ارز ارزان‌قیمت، رانت انحصار واردات و امثال اینها در حال تهدید تولید هستند.

– دولت مسئول و خوب باید هدف اصلی و اولیه‌اش این باشد که از تولید داخلی و اشتغال داخلی حمایت کند؛ مکانیزم های مختلفی هم برای این وجود دارد.

– مکانیسم تعرفه‌گذاری را قانونگذار در اختیار دولت گذشته است اما به طور عملی راه های مختلفی به وجود آمده که در اجرا، واردات کار خود را انجام می‌دهد و تولید را تهدید می‌کند که یک مسیر آن قاچاق است که شامل قاچاق از مبادی رسمی و مناطق آزاد و ویژه اتفاق می‌افتد.

– یک راه هم این است که ما قیمت ارزان را در مقابل تولید داخلی در اختیار واردکننده قرار می‌دهیم یعنی از یک طرف ما نیاز به تولید برنج داریم اما همزمان در فصل تولید برنج، برنج کار ما تازه محصول خود را آماده کرده در حالیکه اجازه  واردات زیادی از برنج به کشور را می‌دهیم.

– دولت مسئول از یک طرف نباید بازار را دچار کمبود کالا کند و از یک طرف باید از واردات برای تعادل بازار استفاده کنند اما باید محور حرکت دولت صادرات محور باشد از یک طرف هم نباید بگذارد که تولید و اشتغال داخلی دچار مشکل شود.

– مسئله ای که اکنون برای مدیریت داریم مدیریت زنجیره تولید است، اما چون به صورت مجزا بخش‌های مختلف اقتصادی خودشان تامین منابع مالی می‌کنند مسائلی به وجود می‌آید.

– ما طراحی کردیم که تولید ارز را در کشور به مدیران بزرگ زنجیره‌ای تامین بسپاریم که از تامین ماده اولیه یا از طریق معادن، تولید بذر یا واردات اتفاق می‌افتد تا سفره مردم و مصرف مردم کشاورزی یا صادرات یک مجموعه مدیریت کند. با آن مجموعه در مقابل دولت مرکزی و اختیاراتی که به آن می شود باید پاسخگو باشد.

– در حال حاضر مجوزهای صادر شده برای واردات و تولید وجود دارد اما همان صاحب مجوز یک بخشی از کاغذ را انجام می‌دهد و نمونه بارز آن مسئله سیگار است!

– وقتی میگوییم ساختارها اضافه کرد هستند و منابع مالی را درست توزیع نمی‌کنند نتیجه آن مهاجرت گسترده روستاییان و از بین رفتن مشاغل کشاورزی می شود.

– ۶۰ سال پیش آمریکایی‌ها طراحی تحت عنوان «اصلاحات ارضی» برای پیاده کردند بنابراین باعث شد که سطح رفاه اجتماعی در شهرها افزایش پیدا کند و شغل و درآمد های شغلی بالا برود لذا تمایل به مهاجرت سریع شد.

– در حال حاضر یکی از سریعترین جابجایی‌های جمعیت از روستا به شهر را داریم؛ در طی ۵۰ سال گذشته ترکیب جمعیتی ۷۰ به ۳۰ برعکس شده است یعنی ۸۰ -۲۰ شده از ۸۰ درصد شهری و ۲۰ درصد روستایی شده است، عمدتا این مسئله با توزیع نامناسب منابع است.

– در حال حاضر بین کشورهای دنیا بیشترین مالیات‌های تولید را داریم و دهک‌های پایین‌تر در بند هستند یعنی اصلاً توانایی پرداخت مالیات را ندارند.

– اکنون جوانان روستایی علاقه‌ای به ماندن در روستاها را ندارند برای اینکه درآمد کافی برای زندگی شان ندارند و آن رفاه موجود در شهر را ندارند.

– اگر منابع به را به گونه‌ای توزیع کنیم که بیشترین سرمایه گذاری‌ها در روستاها انجام شود و منابع بانک‌ها به آنجا منتقل شود و همچنین  بومی گزینی و استخدام و بکارگیری نیروی انسانی انجام شود و اشتغال مولد باشد اختیارات کافی هم باشد مشکلات حل خواهد شد؛ یعنی ما شبکه توزیع اختیارات را به گونه ای انجام دهیم که هر شهرستانی برای خود پایتختی باشد و مجموعه منابع بودجه او در اختیارش باشد و فرماندار بتواند آن را مدیریت کنند و مردم هم بتوانند بر آن نظارت داشته باشند.

– ما برای جوانان آرمان‌های بلندی داریم و دلمان می‌خواهد تحولات عمیقی اتفاق بیفتد.

-مردم از ما سوال می‌کنند که چرا هر انتخاباتی می‌گذرد حرف‌ها تکرار می شود، مشکل گرانی بیکاری معیشت مردم مرغ و تخم‌مرغ به این سادگی چرا که نمی‌شود؟ حقیقتاً ما با جمعی از دوستانمان سه سال است که بعد از بیانیه گام دوم انقلاب به این جمع‌بندی رسیدیم که نحوه اداره کشور مشکلاتی دارد که مشکلات قدیمی و زیرساختی است.

– بنده یک پزشک جراح هستم با یک بیمار مزمن و خطرناک را با مّسکن درمان نمی‌کنیم وقتی یک سرطانی راه تنفسی بیمار را گرفت نیاز به جراحی دارد.

– در دولت سلام آمده‌ایم و  ۱۹ برنامه اجرایی دقیق آغاز کردیم و پروژه‌های اجرایی آن را آماده‌ کرده‌ایم اما بالاتر از این حرفهاست نیاز است که رویکردها و نگاه‌ها را تغییر دهیم و نگاه‌ها به مردم تغییر یابد.

– دولت سلام آمده که حاکمیت مردم را تغییر دهد و مردم سالاری را نهادینه کند؛ قانون اساسی ما قائل به حاکمیت مردم است لذا دولت باید به مردم پاسخگو باشد و مردم بر آن نظارت داشته باشند، جایی که خطا می کنند بتوانند با او برخورد کنند اما سطح نگاه ما به مردم این است که یک رای به ما بدهند و بروند.

– وقتی ما سراغ مسئله سربازی می‌رویم به خاطر این است که این مانعی برای شرکتهای استارتاپی می‌شود، وقتی به سراغ مدیریت غلط می‌رویم چرا که در مدیریت دولتی دچار مشکلاتی هستیم و می‌بینیم که همه مردم گرفتار آن هستند.

– تلاش ما باید به این سمت برود که ما مسائل ۵۰ ساله و صد ساله را حل و فصل کنیم.

– نقدینگی ۷۰ هزار برابر شده است؛ چه کسی عامل خلق این نقدینگی است؟ آیا این نقدینگی مربوط به خارج از کشور ماست یا ساختارهای معیوب ما در بودجه و نظامی و برنامه‌ریزی و یا ساختار بانکی چنین حوادثی را ایجاد کرده است؟ متاسفانه ما دنبال ایجاد ساختارهای مولد فقر هستیم در انحصار و تبعیض یک انحصار رانتی ایجاد شده است یعنی یک انحصار و فوق العاده ایجاد شده که یک طبقه مرفه را درست می‌کند که کنار منافع دولت قرار گرفته است.

-وقتی صحبت از خصوصی‌سازی که می کنیم، این اختصاصی سازی می‌شود یعنی از این دولت به جیب دیگر دولت می‌رود.

– اگر منابع کشور را بخواهیم بین مردم تقسیم کنیم منابع طبیعی کشور به هر نفر ماهی سه میلیون تومان می‌رسد، باید سوال کرد این منابع به کجا رفته است؟