توافق ایران و عربستان در دولت رئیسی چه دستاوردی دارد؟/ رئالیسم رئیسی در سیاست همسایگی
روز گذشته 19 اسفند 1401 توجه رسانههای خبری به توییت یکی از رسانه نزدیک به شورای عالی امنیت ملی در فضای مجازی جذب شد، خبری از یک مذاکرات پنهان امنیتی ایران و عربستان در پکن که خبر آن را نور نیوز این چنین منتشر کرده بود:

ساعاتی بعد از انتشار خبر مذاکره ایران و عربستان توسط نور نیوز در رسانههای خبری ایران از توافقات اقتصادی و سیاسی ایران عربستان بعداز 7 سال صحبت به میان آمد. دریابان علی شمخانی که به دستور رئیس جمهور پای میز مذاکرات رفته بود در مصاحبهای هدف از این دیدار و توافقات رفع سوءتفاهمها و نگاه رو به آینده در روابط تهران-ریاض دانست و گفت: برطرف شدن این سوتفاهمها قطعا توسعه ثبات و امنیت منطقهای و افزایش همکاری کشورهای حوزه خلیج فارس و جهان اسلام را بهدنبال خواهد داشت.
در پایان این مذاکرات، بیانیه سهجانبهای در پکن با امضای «علی شمخانی» نماینده مقام معظم رهبری و دبیر شورای عالی امنیت ملی، «مساعد بنمحمد العیبان» وزیر مشاور و عضو شورای وزیران و مشاور امنیت ملی عربستان سعودی و «وانگ ئی» عضو دفتر سیاسی کمیته مرکزی حزب کمونیست و رییس دفتر کمیسیون مرکزی امور خارجی حزب و عضو شورای دولتی جمهوری خلق چین صادر شد.
متن این بیانیهی سهجانبه به شرح زیر است:
در پاسخ به ابتکار شایسته جناب آقای شی جینپینگ رئیس جمهوری خلق چین در حمایت از گسترش روابط جمهوری اسلامی ایران و پادشاهی عربستان سعودی، بر اساس اصل حسن همجواری و با توجه به توافق ایشان با سران دو کشور در میزبانی و حمایت از انجام گفتگو بین جمهوری اسلامی ایران و پادشاهی عربستان سعودی و همچنین تمایل دو کشور به حل و فصل اختلافات از طریق گفتگو و دیپلماسی بر اساس پیوندهای برادرانه و با تاکید بر پایبندی دو کشور به اصول و اهداف منشور سازمان ملل متحد و منشور سازمان همکاری اسلامی و اصول و رویههای بینالمللی، هیأتهای جمهوری اسلامی ایران به ریاست امیر دریابان علی شمخانی نماینده مقام معظم رهبری و دبیر شورای عالی امنیت ملی و پادشاهی عربستان سعودی به ریاست دکتر مساعد بن محمد العیبان وزیر مشاور و عضو شورای وزیران و مشاور امنیت ملی از تاریخ ۱۵ تا ۱۹ اسفندماه ۱۴۰۱ خورشیدی برابر با ۶ تا ۱۰ مارس ۲۰۲۳ میلادی در پکن با یکدیگر دیدار و گفتگو کردند.
جمهوری اسلامی ایران و پادشاهی عربستان سعودی با سپاس و قدردانی از جمهوری عراق و سلطنت عمان به خاطر میزبانی گفتگوهای انجام شده بین دو طرف در سالهای ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۱ خورشیدی (۲۰۲۱ تا ۲۰۲۲ میلادی) از رهبری و دولت جمهوری خلق چین برای میزبانی و حمایت از گفتگوهای انجام شده در این کشور و تلاش برای به ثمر نشستن آن تشکر کردند.
در نتیجهی گفتگوهای انجام شده، جمهوری اسلامی ایران و پادشاهی عربستان سعودی توافق کردند ظرف حداکثر دو ماه، روابط دیپلماتیک خود را از سر گرفته و سفارتخانهها و نمایندگیها را بازگشایی کنند.
وزرای امور خارجه دو کشور جهت اجرای این تصمیم و انجام تمهیدات لازم برای تبادل سفرا با یکدیگر ملاقات مینمایند.
دو کشور با تاکید بر احترام به حاکمیت و عدم دخالت در امور داخلی یکدیگر در زمینه اجرای موافقتنامه همکاریهای امنیتی امضا شده در تاریخ ۱۳۸۰.۱.۲۸خورشیدی برابر با ۲۰۰۱.۴.۱۷ میلادی و نیز موافقتنامه عمومی همکاریهای اقتصادی، بازرگانی، سرمایهگذاری، فنی، علمی، فرهنگی، ورزشی و جوانان، امضا شده در تاریخ ۱۳۷۷.۳.۶ خورشیدی برابر با ۱۹۹۸.۵.۲۷ میلادی توافق کردند.
سه کشور اراده قاطع خود را جهت بهکارگیری تمامی تلاشها برای تقویت صلح و امنیت منطقهای و بینالمللی اعلام مینمایند.
با انتشار بیانیه سه جانبه بین ایران و عربستان و چین و باز شدن پنجرههای جدید سیاسی و اقتصادی در منطقه برخی از فعالان سیاسی و اقتصادی نظرات خود را دراین خصوص در صفحات خود منتشر کردند.
یک تحلیلگر مسائل سیاسی مقیم لندن با اشاره به بازگشت آمریکا به برجام نوشت:

عبدالرحیم انصاری، تحلیلگر مسائل سیاسی، با اشاره به مفید بودن حضور چین در منطقه نسبت به آمریکا، آن را به منزله افزایش صلح در منطقه قلمداد کرد و گفت:

محمد جمشیدی، معاون سیاسی دفتر رییس جمهور، در خصوص این توافق با اشاره به جواب دادن دیپلماسی همسایهداری رئیسی نوشت:

مجید شاکری، کارشناس مسائل اقتصادی، با اشاره به اینکه پیشتر هم مذاکرات با کشورهای عربی بدون اتصال به پایتختهای اصلی را درست نمى دانست، درباره اینکه ایران این اتفاق را رقم زده است نوشت:

مجیدرضا حریری، رئیس اتاق بازرگانی و صنایع ایران و چین، با اشاره به عصبانیت اسرائیل و آمریکا از این توافق و حواس جمعی دولت از خرابکاریهای احتمالی در ایران نوشت:

حریری در ادامه گفتههای خود به مردم این تذکر را داده است که با سرازیر شدن درهم در بازار ایران احتمال ریزش قیمت دلار وجود دارد پس برای جلو گیری از ضرر بیشتر آنها را در بازار ارز به فروش برسانند.
رئیس دانشگاه صدا و سیما دلیل انحلال اینترنشنال را توافق ایران عربستان دانست و نوشت:

عبدالله گنجی، عضو شورای اطلاع رسانی دولت، با خبر خوب دانستن این اتفاق در این ایام خاطر نشان کرد که این قطع ارتباط برای هیچکس منفعتی نداشت و ندارد. وی با اشاره به اشتباه خروج آمریکا از برجام در توییت خود بیان کرد:

وی در مطلبی با بیان موفقیتهای خارجی و داخلی ایران گفت: برقراری رابطه با عربستان، همکاری های مفید ایران و آژانس انرژی اتمی، سرمایه گذاری سنگین چین در ایران، آزادی بخشی از دلارهای ایران در عراق، نشان از توفیقات در سیاست خارجی است و در داخل هم حل آب بوشهر و دریاچه ارومیه،پالایشگاه بنزین،بیمارستان هوشمند و کنترل دلار توفیقات شب عید بود.
حسام الدین برومند، روزنامه نگار هم در خصوص این توافق نوشت:

علیرضا سلیمانی، سردبیر سابق رجانیوز، با اشاره به دیپلماسی دولت قبل و زانو زدن ظریف مقابل امیر عرب و ناتوانی در برقراری ارتباط با کشورهای همسایه نوشت:

وی در ادامه طلب خود به دولت روحانی گوشزد کرد که؛ روابط ایران و عربستان بعد از اعدام شیخ نمر و فاجعه منا به بنبست رسید. روحانی هم سالها اقدامی نکرد چون آمریکا نقشهای برای یمن داشت که برجامیها جرأت مخالفت با آن را نداشتند؛ عربستان هم دیوانه نیست که روحانی را بگذارد و با رئیسی توافق کند. زخم بستر خود را به سفارت ربط ندهید!
وحید یامین پور، معاون امور جوانان وزارت ورزش و جوانان، با اشاره به صحبتهای مقام معظم رهبری در خصوص تغییر نظم نوین جهانی با اشاره به آشکار شدن علائم این تغییرات نوشت:

امیرعلی ابوالفتح، کارشناس مسائل آمریکا، با اشاره به جابجایی میانجیگری چین بجای آمریکا برای برقراری ارتیاط بین کشورها نوشت:

مهدی محمدی، مشاور رئیس مجلس در امور راهبردی، در خصوص ادامه این توافق در آینده نوشت:

علی نادری، مدیر عامل ایرنا، در خصوص تحولات همزمان با توافق ایران و عربستان نوشت:

علیرضا تقوی نیا، دانشجوی دکتری علوم سیاسی دانشگاه تهران، با اشاره به گزینههای محدود عربستان برای ادامه ارتباط سیاسی با ایران نوشت:

محسن پورعرب، با بیان این اینترنشنال به دنبال پدرخوانده جدید است، نوشت:

میرجواد میرگلوی بیات، با گریزی بر تاریخ در مورد اتفاقات ایران و عربستان نوشت:

امیرحسین ثابتی، مجری برنامه جهان آرا، با یادآوری اینکه این اتفاق بدون دخالت برجام و FATF رقم خورده است نوشت:

سید عباس صالحی، وزیر وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در دولت روحانی و مدیر مسئول روزنامه اطلاعات، با اشاره به ضرر بزرگ اسرائیل از این توافق نوشت:

میثم ظهوریان، مدیر اندیشکده توسعه منطقه ای خراسان رضوی، با اشاره به اینکه عربستان در سال ۲۰۱۶ روابطش را با ایران قطع کرد. شکست در میدان ( هم در سوریه و هم در یمن) دوباره عربستان را با واقعیت پذیرش نقش ایران در خاورمیانه آشتی داده است، نوشت:

جلیل محبی نیز با اشاره به نقش آفرینی چین در مناقشات خاورمیانه نوشت:

محسن مقصودی، مجری و تهیه کننده برنامه ثریا، این ماجرا را یک برد برای ایران دانست و نوشت:

نعمت احمدی، حقوقدان، با اشاره به این که ای کاش در آینده هم روابط ایران و مصر نیز حسنه شود نوشت:

محسن رضایی، معاون اقتصادی رئیس جمهور، این اتفاق را یک چرخش بین المللی برای ایران دانست و نوشت:

توافق بین ایران و عربستان دروازههای بزرگی از دیپلماسی را برای ایران ایجادکرده است. نشستهای اخیر رئیس جمهور کشورمان روابط جدیدی را با همسایگان ایران ایجاد کرده است. از سرگیری ارتباطات بین کشورهای عربی با ایران سود آور خواهد بود و یکجایی این ضررها باید متوفق گردد که دولت سیزدهم گامهای موثری را در این راه برداشته است.
ثبت دیدگاه